Giao sổ BHXH cho NLĐ quản lý: Cần chính xác, có lộ trình và đúng pháp luật

Theo Ban Sổ thẻ (BHXH Việt Nam), tính đến hết tháng 5/2016, toàn quốc đã cấp 12.186.034 sổ BHXH. Trong đó, có 4.606.089 sổ BHXH của những người tham gia từ 1/1/2008 đến nay đều đã được quản lý đầy đủ dữ liệu trong phần mềm. Riêng với 7.489.954 sổ BHXH của những người tham gia trước năm 2008 hiện vẫn còn gặp một số vướng mắc, bởi mới nhập được dữ liệu của 4.019.144 sổ vào phần mềm quản lý, còn lại 3.470.810 sổ phải tiếp tục nhập dữ liệu. Thậm chí, cơ sở dữ liệu của hơn 4 triệu sổ đã nhập có độ chính xác chưa cao, như: Còn sai về tên đơn vị tham gia, chức danh, công việc, ngày tháng năm sinh, mốc thời gian tham gia… Chính vì vậy, những dữ liệu này chưa đảm bảo điều kiện để chuyển về BHXH Việt Nam cũng như làm cơ sở giải quyết chế độ BHXH cho NLĐ. Đặc biệt, điều này đã gây ảnh hưởng đến tiến độ chuyển giao sổ BHXH cho NLĐ tự quản lý. Chính vì vậy, theo Ban Sổ thẻ, việc hoàn thiện dữ liệu vào phần mềm đòi hỏi phải mất nhiều thời gian công sức và nếu không làm cẩn thận sẽ dễ phát sinh nhiều hệ lụy, đơn cử như nếu in lại số sổ trước năm 1995 sẽ dễ dẫn đến “tam sao thất bản”.

Ảnh minh họa

Để chuyển giao sổ BHXH đến tay người lao động kịp thời, tránh xảy ra khiếu kiện, tranh chấp cũng như giúp giải quyết đúng, đủ chế độ cho người tham gia BHXH, Ban Sổ thẻ đề xuất hai phương án bàn giao sổ BHXH cho người lao động theo lộ trình. Theo đó, phương án thứ nhất: BHXH tỉnh/huyện thực hiện thu hồi toàn bộ sổ BHXH của người lao động đang làm việc và tham gia BHXH tại đơn vị sử dụng lao động. Thực hiện đối chiếu, cập nhật và bổ sung thông tin để hoàn thiện dữ liệu tham gia BHXH, BH thất nghiệp; cấp lại toàn bộ số sổ đã cấp theo mẫu quy định tại Quyết định số 1443-LĐTBXH của Bộ LĐ-TB&XH theo mẫu sổ tờ rời ban hành kèm theo Quyết định 1035/QĐ-BHXH. Đối với trường hợp sổ BHXH tờ rời đã cấp mà bị rách, hỏng, dính mực, nhòe chữ… không đọc được thông tin đã ghi trên sổ BHXH thì thực hiện cấp lại sổ BHXH. Cơ quan BHXh sẽ in Phiếu xác nhận quá trình đóng BHXH, BH thất nghiệp gửi cho người lao động và đơn vị sử dụng lao động xác nhận quá trình đóng đã được cơ quan BHXH cập nhật và gửi lại cho cơ quan BHXH. Cơ quan BHXH phối hợp với đơn vị sử dụng lao động trả sổ BHXH cho người lao động. Phương án thứ hai: BHXH tỉnh/huyện thực hiện thu hồi toàn bộ sổ BHXH của người lao động đang làm việc và tham gia BHXH tại đơn vị sử dụng lao động. Thực hiện đối chiếu, cập nhật và bổ sung thông tin để hoàn thiện dữ liệu tham gia BHXH, BH thất nghiệp. Cơ quan BHXH thực hiện in tờ rời sổ BHXH đến 31/12/2015, phối hợp với đơn vị sử dụng lao động để trả sổ cho người lao động.

Về việc cơ sở dữ liệu của người tham gia BHXH: Đối với dữ liệu của người tham gia trước năm 2008, theo báo cáo của BHXH các tỉnh, thành phố, tính đến hết tháng 7/2010, tổng số sổ BHXH phải nhập vào dữ liệu là gần 7,5 triệu sổ, còn lại khoảng 3,4 triệu sổ phải tiếp tục nhập dữ liệu vào phần mềm quản lý. Với những người tham gia từ năm 2008, sổ BHXH theo hình thức tờ rời với số lượng khoảng 5 triệu sổ. Với hình thức này, toàn bộ dữ liệu của người tham gia đều đã được quản lý đầy đủ trong phần mềm. Dữ liệu sổ BHXH với phần mềm là đồng nhất và đầy đủ hơn so với sổ cấp trước đây. Theo Ban Sổ thẻ, toàn bộ 63 tỉnh, thành phố đều đang tồn tại cả hai loại mẫu sổ nêu trên.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, sổ BHXH giao cho người lao động phải là đầy đủ, chính xác. Việc trả sổ BHXH có mục tiêu làm giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp và hướng tới sử dụng sổ BHXH điện tử vào năm 2020. Đặc biệt, phương án thu hồi sổ BHXH để cập nhật, bổ sung thông tin và hoàn thiện dữ liệu tuy được Ban Sổ thẻ đánh giá cao, song với những địa phương lớn lại là thách thức không nhỏ. Theo ông Cao Văn Sang- Giám đốc BHXH TP.Hồ Chí Minh, để nhập lại và hoàn thiện dữ liệu của khoảng 700.000 sổ trên địa bàn thành phố là việc rất khó và cần phải làm rất cẩn thận, tránh những phát sinh không đáng có…

Theo Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh, việc chuyển giao sổ BHXH cho NLĐ tự quản lý cần phải được tiến hành khẩn trương và phải đảm bảo thông tin chính xác. Theo đó, trong năm 2016 phấn đấu chuyển giao hơn 5 triệu sổ và phải có xác nhận tay ba (cơ quan BHXH, chủ SDLĐ, NLĐ); hơn 7 triệu sổ còn lại cần phải rà soát lại theo nguyên tắc làm đến đâu chuẩn đến đó để chuyển trả cho NLĐ, nhất là phải tạo thuận lợi tối đa cho NLĐ.