Gia đình và nhà trường hướng dẫn trẻ em sử dụng mạng internet an toàn

Phát biểu tại hội thảo, Cục trưởng Cục Trẻ em Đặng Hoa Nam cho biết, thế giới công nghệ càng phát triển, môi trường mạng trở nên quen thuộc với trẻ em, đặc biệt là tại các thành phố lớn. Thực trạng đó đặt ra vấn đề làm sao để đảm bảo sống an toàn, lành mạnh cho trẻ em trong thời buổi công nghệ số, làm thế nào để kiểm soát thông tin bạo lực, hạn chế tình trạng trẻ nghiện game, trẻ em bị bóc lột, bạo lực trên mạng xã hội, hạn chế tiết lộ đời sống cá nhân của trẻ trên mạng xã hội.

Cục trưởng Đặng Hoa Nam chia sẻ thông tin tại hội thảo.

Ông Nam cho rằng, theo quy định của Luật trẻ em 2016, trẻ em có quyền tìm kiếm, tiếp nhận mọi hình thức nghĩa là trẻ em được sử dụng internet, được trao đổi thông tin và được bảo vệ trên môi trường mạng.

Để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, theo ông Nam, bố mẹ nên cân nhắc khi đăng hình ảnh con trên mạng xã hội. Bởi những bức ảnh trông rất đáng yêu của con rất muốn chia sẻ niềm vui với mọi người nhưng lại không chắc sẽ đảm bảo an toàn cho trẻ. Thực tế, ngày nay, phụ huynh rất hay check in những hình ảnh liên quan đến con: Hôm nay đưa con đi học mấy giờ, chiều muộn vẫn làm việc chưa về đón con, con đã có thể tự đi chơi một mình,… Theo ông Nam, những thông tin này vô hình dung bố mẹ đã để lộ lịch trình của con và sẽ tạo điều kiện cho đối tượng xấu theo dõi, rất có thể bắt cóc hay xâm hại, bạo lực các em.

Cũng theo ông Nam, Luật trẻ em 2016 quy định trách nhiệm Bộ TTTT bảo đảm trẻ em được tiếp cận thông tin trên các kênh thông tin, truyền thông. Bảo vệ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em. Quản lý, hướng dẫn quy chuẩn báo chí, xuất bản viễn thông, internet, phát thanh, truyền hình, quảng bá thông tin dành riêng cho trẻ em, có trẻ em tham gia, liên quan đến trẻ em. Tuy nhiên, hiện nay, các kênh truyền hình chưa thực hiện nghiêm quy định cảnh báo độ tuổi phù hợp được xem các chương trình truyền hình. Qua theo dõi, chỉ có duy nhất chuyên mục “Chuyện đêm muộn” phát sóng lúc 23h đêm có dòng cảnh báo người dưới 18 tuổi không nên xem.

Gia đình và nhà trường cần phối hợp dạy trẻ những kỹ năng bảo vệ an toàn trên môi trường mạng.

Ông Nam lấy ví dụ, trước đây, Báo Công an TP Hồ Chí Minh tổ chức 1 cuộc thi sáng tác thơ của các em biết về mẹ. Cuộc thi thu hút được rất nhiều em tham gia với những bài thơ xúc động viết về mẹ. Tuy nhiên, những bài thơ xúc động của các em được đăng ngay cạnh nhiều vụ án giết người, hiếp dâm, cướp giật, hành hạ bố mẹ,… gây phản cảm. Bởi các em sau khi đọc thơ lại vô tình đọc những vụ án rung rợn đó. Thời điểm đó, Ủy ban Dân số, gia đình và trẻ em gửi công văn gửi đến Báo, đánh giá cao ý nghĩa cuộc thi nhưng cho rằng chưa phù hợp. Sau đó, Báo đã từ bỏ cuộc thi.

Ông Nam cho biết, Cục Trẻ em đang phối hợp sửa đổi Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí xuất bản. Theo đó, sẽ xử phạt các cơ quan báo chí không cảnh báo nội dung phù hợp với độ tuổi.

Theo ông Nguyễn Xuân Tùng, Cục An toàn thông tin (Bộ TTTT), để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, cần có những quy định đối với các nhà cung cấp dịch vụ. Đối với nhà cung cấp dịch vụ mạng và nhà cung cấp dịch vụ viễn  thông có biện pháp lọc và giới hạn truy cập đối với những trang không phù hợp với trẻ em theo yêu cầu của chủ thuê bao. Doanh nghiệp cung cấp nội dung số và mạng xã hội có chức năng lọc nôi dung không phù hợp với trẻ em dựa trên tài khoản cung cấp. Nhà cung cấp ứng dụng số có phương án chỉ cho phép đối tựng tải dụng dụng phù hợp với độ tuổi đăng ký bởi ứng dụng. Doanh nghiệp cung cấp trò chơi trực tuyến có phương án về kỹ thuật để đảm bảo người dùng không trong độ tuổi quy định không được chơi; Có khuyến nghị tại giao diện của trò chơi về độ tuổi thích hợp; Có biện pháp giới hạn để đảm bảo sức khỏe của người chơi.

Đối với gia đình, nên để các thiết bị truy cập internet ở những vị trí có thể quản lý được. Kích hoạt chức năng an toàn cho trẻ em của hệ điều hành và trình duyệt web. Thiết lập chức năng tìm kiếm an toàn đối với công cụ tìm kiếm để loại bỏ những kết quả không phù hợp với trẻ em. Cài đặt một số công cụ để lọc hoặc ngăn chặn những nội dung không phù hợp với trẻ em. Một số công cụ cho các phụ huynh tham khảo đối với công cụ quản lý máy tính: Qustodio: https://www.qustodio.com/en/. Công cụ nắm bắt hoạt động của trẻ em trên mạng Kidlogger: http://kidlogger.net. Hay trình duyệt an toàn cho trẻ zoodles: http://www.zoodles.com.

Ông Tùng cho rằng, giải pháp quan trọng nhất để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng là gia đình và nhà trường cần hướng dẫn trẻ em sử dụng mạng internet an toàn. Đồng thời, lắng nghe những vấn đề trẻ em gặp phải khi sử dụng mạng internet.