Đồng hành, hướng dẫn trẻ sử dụng internet an toàn

Chương trình được thực hiện bởi Hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam, Hiệp hội An toàn Thông tin Việt Nam, Tổ chức Cứu trợ trẻ em quốc tế, Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) và TikTok trong khuôn khổ chiến dịch Vaccine Số.

Hiểu về quyền riêng tư và bảo mật trong môi trường mạng

Tại chương trịnh, ông Nguyễn Lâm Thanh - Đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ: “Tôi không phủ nhận ưu điểm to lớn của Internet nhưng không thể không lưu ý trước những mặt trái. Ngoài chuyện tin giả, thông tin tiêu cực thì người dùng còn dễ bị xâm hại quyền riêng tư và bảo mật như bị đánh cắp thông tin, bôi nhọ, lừa đảo qua mạng… Với đối tượng trẻ vị thành niên thì càng nguy hiểm hơn do các em chưa có đủ nhận thức. Chính vì vậy phụ huynh, giáo viên, toàn thể xã hội và các nền tảng đang không ngừng nỗ lực để hỗ trợ, bảo vệ, giáo dục các em”.

Đồng quan điểm này, Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững cho rằng, thanh thiếu niên đang là độ tuổi dễ tiếp cận Internet, nhưng cũng dễ bị tổn thương, bị ảnh hưởng tiêu cực nhất. Sự xâm hại đến quyền riêng tư và bảo mật của các em có thể dẫn tới các hệ luỵ về cả thể chất lẫn tinh thần như xấu hổ, tự ti, bất an, mệt mỏi….

Để phòng tránh những trường hợp không đáng có, bà Nguyễn Thị Nga - Phó Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH) cho rằng, thanh thiếu niên, phụ huynh, giáo viên cùng những đối tượng liên quan cần nhận thức được tầm quan trọng của quyền riêng tư và bảo mật trong môi trường mạng. Trong thời đại 4.0, mọi thông tin con trẻ đăng lên mạng đều rất dễ bị kẻ xấu lưu về, lan truyền rộng rãi, vậy nên cần cài đặt đối tượng cũng như quyền riêng tư thật cẩn thận. “Trẻ dưới 18 tuổi chưa thể tự chịu trách nhiệm cho hành vi của mình cùng như không đủ kiến thức về những vấn đề bảo mật và quyền riêng tư này. Vì thế, cần sự trợ giúp của phụ huynh cũng như thầy cô giáo, người lớn có trách nhiệm xung quanh để giúp đỡ các em”, bà Nga nhấn mạnh.

Bố mẹ, thầy cô cùng đồng hành cùng con

Là người bố của 3 đứa con, nhà báo Hoàng Anh Tú đã từng có nhiều quan điểm xoay quanh việc nuôi dạy con văn minh - cởi mở thời hiện đại, dù vậy trong khía cạnh an toàn bảo mật trên không gian số, “anh Chánh Văn” cho rằng: “Các phụ huynh không được buông lỏng, cần có những phương pháp khéo léo: “Việc kết bạn với con trên mạng xã hội là một việc cần có sự tinh tế, chừng mực để sao cho con thấy mình là ‘người bạn’ dễ dàng tâm sự, nhờ cậy, chứ không phải ‘sợ’ mình. Thay vì kiểm soát, cấm đoán, phụ huynh có thể thường xuyên nhắc nhở con bảo vệ tài khoản, chia sẻ những tài liệu về quyền riêng tư. Ngoài ra, các bố mẹ nên khuyên con thay đổi mật khẩu các tài khoản thường xuyên, không đặt trùng lặp; bật bảo vệ hai lớp; cài đặt quyền riêng tư cho bài đăng… Và không thể thiếu khoản tự trau dồi, chúng ta cần là một chuyên gia trước tiên đã, để khi còn cần giúp đỡ là có thể gỡ rối cho các con”.

 Nguyễn Hải Ninh - Nhà sáng tạo nội dung TikTok đã từng có những trải nghiệm khó quên về quyền riêng tư và bảo mật khi sử dụng mạng xã hội. Trong một lần đăng video, Ninh vô tình để lộ thông tin về địa chỉ và và biển số xe lên mạng, sau đó bị người lạ tìm đến làm phiền. “May mắn khi đó có bố mẹ bảo vệ, nhưng vẫn là bài học đáng nhớ. Từ đó, em luôn khuyên bạn bè và những người theo dõi cần chủ động bảo vệ bản thân, cẩn trọng khi chia sẻ thông tin”, Ninh chia sẻ.

Hải Ninh cũng động viên và chia sẻ, trong trường hợp còn chưa rõ cách xử lý, các phụ huynh, giáo viên và thanh thiếu niên có thể liên hệ tới những mạng lưới hỗ trợ như:  Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111. Trình báo tới Cơ quan công an các cấp hoặc gọi Đường dây nóng của Công an 113. Liên hệ Ngôi nhà bình yên của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam 1900.969.680. Liên hệ Cơ quan LĐ-TB&XH và UBND.

Tiếp nối những chia sẻ từ Nhà sáng tạo nội dung TikTok Hải Ninh, bà Nguyễn Phương Linh nhấn mạnh thêm vai trò của các giáo viên trên không gian mạng: Giao viên có vai trò không nhỏ trong việc giáo dục và định hướng nhân cách trẻ vị thành niên, các giáo viên cũng có thể hành động để trợ giúp học trò như khuyên các em tự bảo vệ tài khoản, giới thiệu thời gian biểu sử dụng Internet chừng mực, tư vấn các kho thông tin hữu ích, sẵn sàng lắng nghe và tâm sự với các em…. Ngoài ra, bà Linh cũng kêu gọi ý thức từ những người dùng Internet: “Người dùng Internet cần có sự cân nhắc kỹ trước bất kỳ câu nói, hình ảnh, hành động nào trên mạng. Khi xác định rõ giới hạn và đối tượng chia sẻ là bạn đã siết chặt quyền riêng tư và bảo mật ở cấp độ cao hơn”, bà Linh nhấn mạnh.