Day dứt cùng xứ Lạng

Từ những năm cuối thập niên 90, tôi có dịp về thăm quê xứ Lạng đều hơn, nhưng thú thực vẫn không khỏi ngỡ ngàng trước tốc độ đô thị hóa ở TP Lạng Sơn. Đường phố được mở mang, nhà cửa đua nhau mọc lên với đủ kiểu kiến trúc pha trộn Âu, Á hiện đại, bề thế. Chợ Kỳ Lừa, chợ Đông Kinh bày la liệt đủ thứ hàng hóa, thôi thì đủ cả thượng vàng hạ cám (phần lớn là hàng nhập về từ Trung Quốc). Đời sống của người dân được cải thiện nâng cao đáng kể cũng nhờ vào những dịch vụ thương mại và các dịch vụ khác. Nhiều gia đình nhạy bén với cơ chế thị trường, nên làm ăn phất lên trở thành những “đại gia”. Sự cách biệt giàu – nghèo diễn ra nhanh chóng ngay tại từng khu phố. Sự phân hóa ấy còn được biểu hiện ở cách sống, cách ứng xử của các “cậu ấm, cô chiêu” tự coi mình là dân “quý sờ tộc" sành điệu những ngón nghề ăn chơi thật “sành điệu”. “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”, họ tìm đến nhau, kết với nhau thành một nhóm “siêu quậy”.

Không phải gia đình nào khá giả cũng có những “cậu ấm, cô chiêu” thích tụ tập đàn đúm và lao vào những cuộc chơi vô bổ. Nhưng ở TP Lạng Sơn đã xuất hiện những băng nhóm thanh niên còn rất trẻ, thích thể hiện phô trương sức mạnh của đồng tiền (chủ yếu do cha mẹ chu cấp) dốc vào những cuộc chơi mà sự tốn kém có thể lên đến vài chục “vé" một đêm!? Những cuộc chơi  ấy không chỉ vô bổ mà còn gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, là nỗi lo ngại của cả cộng đồng. Nhóm thanh niện này là con nhà khá giả và con của một số cán bộ có cỡ ở TP xứ Lạng này. Tự cho mình là dân “sành điệu”, dân “quý sờ tộc”, những nhóm thanh niên này hầu hết giết thời gian bằng cách “đốt tiền” vào ma túy, đua xe và cờ bạc… Nhiều “qúy tử” của một số “đại gia” sau vài năm lao vào hít, chích ma túy đã thân tàn ma dại, nhiễm HIV/AIDS (nhiều trường hợp đã tử vong). Có “đại gia” có tới 2 “qúy tử” cùng là con nghiện thâm niên, nên của nả cứ lũ lượt đội nón ra đi, đến khánh kiệt. Cái giá phải trả cho những cuộc chơi “sành điệu” thật quá đắt. Thực trạng thanh thiếu niên ở TP. Lạng Sơn  “sành điệu” với heroin đã được báo chí cảnh báo tử lâu, nhưng dường như các ngành chức năng cũng “lực bất tòng tâm” trong công tác phòng, chống và đẩy lùi loại tệ nạn xã hội nguy hại này!?.

Các học viên cai nghiện tại Trung tâm Giáo dục - Chữa bệnh - Lao động xã hội tỉnh Lạng Sơn (Ảnh mang tính minh họa).

Còn nhớ, năm 1996, khi làm việc với lãnh đạo Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lạng Sơn, tôi chứng kiến trong tổng số 284 học sinh sau khi làm xét nghiệm qua mẫu phẩm (nước tiểu), kết qủa cho thấy có tới 106 học sinh dương tính (có chất ma túy)- một tỷ lệ cao đáng lo ngại. Tuy nhiên, cuộc điều tra mới chỉ khoanh vùng ở phạm vi đối tượng khả nghi và cũng phải nói ngay rằng không chỉ thanh thiếu niên con nhà khá giả mới sa vào con đường nghiện ma túy, mà rất nhiều em là con nhà nghèo cũng đua đòi nghiện ngập. Con đường dẫn đến phạm tội của nhóm thanh niện này được manh nha chính từ những “cuộc chơi sành điệu” ngông cuồng và chắc chắn có sự “dựa hơi” vào sức mạnh vạn năng của đồng tiền...