Dấu hiệu nhận biết bị biến chứng trong truyền dịch

PV.  Mỗi lần mệt mỏi thì người dân hay đi truyền dịch để cảm thấy khỏe hơn, như vậy có đúng không, thưa bác sĩ?

ThS BS Âu Thanh Tùng: Một thực tế, khi người bệnh bị bệnh hoặc cảm giác mệt mỏi đến khám bệnh tại cơ sở y tế thì mong muốn của người bệnh là được truyền dịch. Tuy nhiên quan điểm này không đúng hoàn toàn. Truyền dịch là truyền dung dịch có chất hòa tan như đường, chất đạm, chất béo, một số dung dịch chứa chất điện giải như Natri Clorua, kali clorua, Bicabonat, ngoài ra có những chế phẩm đặc biệt như dịch truyền Abumin, dịch truyền có yếu tố đông máu, tiểu cầu,…

Tuy nhiên, truyền dịch phải đúng chỉ định của bác sĩ. Trong thực hành hằng ngày, những chỉ định truyền dịch bao gồm: truyền dịch dinh dưỡng hoặc bù điện giải cho người bệnh trước hoặc sau mổ, đặc biệt mổ các bệnh lý của ống tiêu hóa, người bệnh bị hôn mê, rối loạn nuốt hoặc các bệnh lý thực quản, dạ dày mà người bệnh không ăn uống được, truyền dịch bù điện giải ở người bệnh bị rối loạn điện giải, truyền dịch bù nước và điện giải ở người bệnh bị phỏng, nôn ói hoặc tiêu chảy, truyền dịch ở người bệnh bị sốt xuất huyết nặng... Những trường hợp đặc biệt như truyền Albumine ở người bệnh xơ gan, truyền yếu tố đông máu cho người bệnh bị rối loạn đông máu, truyền tiểu cầu cho người bệnh bị xuất huyết giảm tiều cầu…

PV: Bệnh nhân ở lứa tuổi nào dễ bị biến chứng trong truyền dịch nhất và dấu hiệu để nhận biết khi bị sốc dịch truyền? Thưa bác sĩ!

ThS BS Âu Thanh Tùng:  Bất cứ người bệnh nào khi truyền dịch đều có thể bị tai biến và biến chứng. Những tai biến, biến chứng như: khi truyền dịch mà dịch thoát ra ngoài sẽ gây phù tại chỗ, gây viêm tĩnh mạch, không tuân thủ vô trùng thì sẽ gây nhiễm trùng. Đặc biệt khi truyền dịch nhanh, đối với người bệnh bị tăng huyết áp, suy tim và người lớn tuổi thì có thể bị phù phổi cấp, nghĩa là một lượng dịch lớn vào cơ thể sẽ ứ lại tại phổi làm cho người bệnh ngộp thở có thể gây tử vong. Biến chứng nguy hiểm nhất là người bệnh bị sốc, tụt huyết áp và có thể tử vong khi truyền dịch. Điểm lưu ý là bất cứ người bệnh nào cũng đều có thể bị sốc và với bất kỳ loại dịch truyền gì.

PV: Vậy khi nào bệnh nhân cần truyền dịch và cách xử lý nếu như bệnh nhân bị sốc dịch truyền? Thưa bác sĩ!

ThS BS Âu Thanh Tùng:  Người dân phải thay đổi quan điểm là truyền dịch phải đúng chỉ định và có chỉ định của bác sĩ. Thông thường nếu người bệnh uống được thì tốt nhất là nên chọn cách uống. Đối với cơ sở y tế thực hiện truyền dịch phải có đầy đủ dụng cụ, trang thiết bị để xử trí khi có tai biến biến chứng. Đối với nhân viên y tế phải biết nhận biết khi người bệnh bị sốc và biết cách xử trí đúng theo phác đồ. Một điểm lưu ý là khi người bệnh bị sốc do truyền dịch thì nhân viên y tế phải đánh giá đúng tình trạng người bệnh, bước đầu tiên là phải xử trí tại chỗ và khi quyết định chuyển đến cơ sở y tế khác thì phải đảm bảo an toàn trong thời gian di chuyển người bệnh.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông.