Đào tạo nghề cho lao động - Giải pháp cần kíp giúp doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh

Nguy cơ thiếu hụt lao động phục hồi kinh tế

Ông Nguyễn Văn Bé, Chủ tịch Hiệp hội các khu chế xuất và công nghiệp TP.Hồ Chí Minh cho biết, từ tháng 4 đến tháng 9 có đến 800 nhà máy tại Thành phố phải đóng cửa.

“Nhiều doanh nghiệp để có thể tiếp tục hoạt động đã duy trì 3 tại chỗ nhưng chi phí rất tốn kém. Tuy nhiên, đó mới chỉ là vấn đề nhỏ, vấn đề quan trọng hơn cả là doanh nghiệp sẽ mất đi vị trí trong chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Bé nhấn mạnh.

Đến thời điểm hiện tại, TP.Hồ Chí Minh có đến 91% các doanh nghiệp quay lại hoạt động, 18 khu công nghiệp hoạt động bình thường mới, 70% lao động (khoảng 200 nghìn lao động) trở lại làm việc, còn khoảng 100 nghìn chưa trở lại.

Ông Đặng Minh Sự, Trưởng phòng nhân sự Sở LĐ-TB&XH TP Hồ Chí Minh cho biết, thống kê cho thấy sau nới lỏng giãn cách, trên 60% cơ sở sản xuất kinh doanh và khảo sát nhanh tháng 10/2021 chỉ rõ có 100 doanh nghiệp tuyển dụng khoảng 9.000 người đa dạng ở nhiều ngành nghề như chế biến, chế tạo… “Riêng trong quý 4/2021, TP cần 60.000 người lao động làm việc tại các nhà máy. Trong đó, tập trung 95% nhu cầu lao động ở khu vực ngoài nhà nước”.

Theo đại diện Sở LĐ- TB&XH, ngành cơ khí chế tạo, bao bì, giao thông vận tải… đang có nhu cầu tuyển dụng lớn lao động. TP HCM đã có một số giải pháp thu hút lao động như kế hoạch 1 triệu căn nhà giá rẻ cho lao động thu nhập thấp, chương trình đưa đón lao động trở lại nhà máy an toàn, xây dựng kế hoạch học nghề trực tiếp cho sinh viên nghề…

Hàng loạt chính sách hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho người lao động

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục GDNN Trương Anh Dũng, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt của đời sống KT-XH trên thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng. Trong đó, có việc làm gián đoạn chuỗi cung ứng lao động của các ngành kinh tế, đồng thời tạo nên những thách thức to lớn về việc làm và kỹ năng nghề của thị trường lao động hiện tại và tương lai.

Chia sẻ giải pháp, Tổng cục trưởng Tổng cục GDNN Trương Anh Dũng cho biết, thời gian qua Chính phủ đã ban hành và thực thi hàng loạt chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, người lao động.

Ngày 12/10, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, tạo khung khổ chính sách nhất quán để triển khai thực hiện, tránh cát cứ, cục bộ. Điều này có ý nghĩa quan trọng để việc lưu thông hàng hóa, giao thông vận tải, hoạt động sản xuất kinh doanh và thị trường lao động vận hành trơn tru, thông suốt. Đặc biệt, Nghị quyết giao Bộ LĐ-TB&XH đề xuất các giải pháp khôi phục thị trường lao động.

Theo dự thảo Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế giai đoạn 2022 - 2023 đang được xây dựng, việc hỗ trợ an sinh xã hội, đào tạo nghề, phát triển thị trường lao động cũng xem là một trong những nội dung quan trọng. Nhiều giải pháp đang được nghiên cứu để hỗ trợ các doanh nghiệp, trong đó có vấn đề đào tạo nghề nghiệp để góp phần bảo đảm chuỗi cung ứng lao động, giúp doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Mới đây, nhân Ngày Kỹ năng lao động Việt Nam 4/10, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã có thư kêu gọi đồng hành nâng tầm kỹ năng lao động vì một Việt Nam chiến thắng dịch bệnh và phát triển thịnh vượng. Trong Thư, Chủ tịch nước đã khẳng định: “Lực lượng lao động có chất lượng, kỹ năng và hiệu quả cao là nguồn tài nguyên vô giá, là nhân tố quyết định sự phát triển của mỗi quốc gia”. Chủ tịch nước đề nghị Quốc hội, Chính phủ; và các Bộ, ngành, địa phương ưu tiên nguồn lực và hành động quyết liệt để phát triển nhân lực có kỹ năng nghề. Đồng thời kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp và người sử dụng lao động tiếp tục tham gia tích cực vào sự nghiệp hỗ trợ đào tạo, nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động. 

Nhiều chính sách về đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghề cho người lao động cũng đã được ban hành và đang triển khai như: Nghị quyết số 68/NQ-CP và QĐ số 23/2021/QĐ-TTg quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; Quyết định 1446/QĐ-TTg ngày 30/8/2021 phê duyệt chương trình “Thí điểm đào tạo, đào tạo lại  nâng cao kỹ năng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”.

Tuy nhiên, ở góc nhìn dài hạn hơn, PGS.TS Dương Đức Lân, uỷ viên Tiểu ban Giáo dục Nghề nghiệp, thuộc Hội đồng quốc gia giáo dục và Phát triển nhân lực cho rằng, về lâu dài, để nguồn nhân lực Việt đáp ứng các chuẩn mực của lao động toàn cầu, chúng ta cần một đề án về phát triển giáo dục nghề nghiệp. Đề án này sẽ giúp doanh nghiệp, người sử dụng lao động, các chuyên gia có cái nhìn tổng thể về giáo dục nghề nghiệp, từ đó, có các kiến nghị về chính sách để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao một cách bài bản. Đồng thời, đề án sẽ giúp giáo dục nghề nghiệp có thể đào tạo được những lao động có tay nghề, đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp.