Chú trọng công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng cho học sinh

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại phiên họp.

Chiều 26/7, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì phiên họp của Ủy ban đổi mới GD&ĐT giai đoạn 2016-2021 và Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực nhiệm kỳ 2016-2021. Phiên họp lần này tập trung thảo luận về công tác giáo dục, đạo đức lối sống cho học sinh phổ thông.

Đổi mới chương trình giáo dục đạo đức ở các cấp học

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, thời gian qua, Bộ GD&ĐT đã tham mưu, trình cấp có thẩm quyền ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật tạo hành lang pháp lý đầy đủ để thực hiện công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh sinh viên. Bộ cũng đã chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương thực hiện đổi mới chương trình giáo dục, trong đó đặc biệt quan tâm tới nội dung giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng GD&ĐT, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh còn bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế: Nội dung giáo dục đạo đức chưa thiết thực; công tác quản lý ở một số trường học còn bất cập; công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội trong giáo dục học sinh chưa chặt chẽ; một bộ phận học sinh có biểu hiện lệch lạc về đạo đức, lối sống; tình trạng bạo lực học đường vẫn còn diễn ra ở một số địa phương gây bức xúc, lo lắng cho xã hội.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT báo cáo tại phiên họp.

Về vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh hiện nay, theo GS Nguyễn Quý Thanh, Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, không thể giải quyết được nếu “đóng khung” trong trường học. Không nên và không thể dồn hết trách nhiệm cho các trường. Ông Thanh lí giải, khái niệm trường học và học tập trong bối cảnh hiện nay hoàn toàn khác. Các hình thức giáo dục, học tập ngoài trường học phổ biến hơn bao giờ hết, cho nên, việc giáo dục về đạo đức, lối sống cho học sinh cũng cần có sự tham gia với trách nhiệm của cả nhà trường, gia đình và xã hội. “Việc này không thể làm được bằng khẩu hiệu chung chung mà cần có những điều chỉnh cụ thể trong các hướng dẫn thực hiện Luật giáo dục, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Chăm sóc và Bảo vệ trẻ em và các quy định pháp luật khác”, ông Thanh nêu quan điểm.

Đề cao trách nhiệm nêu gương của người lớn

Đề cập đến trách nhiệm của người thầy trong việc việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường THPT Yên Hòa (Hà Nội) cho rằng, hoạt động đổi mới giáo dục, giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh phải gắn và tương đồng với thi cử ở tất cả các khối lớp. Đặc biệt, giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh bắt đầu từ những người làm thầy. “Chúng ta sẽ không thể có học trò có đạo đức, lối sống tốt nếu thầy cô chưa là tấm gương tốt, từ kiến thức chuyên môn đến lối sống hằng ngày. Việc nêu gương đạo đức, lối sống chính là việc thầy cần trau dồi mỗi phút giây và trò cần học mỗi ngày nên thầy cô không thể trì hoãn” - cô Nhiếp nhấn mạnh.

Cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường THPT Yên Hòa (Hà Nội): Giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh bắt đầu từ những người làm thầy.

Để nâng hiệu quả công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh phổ thông, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới cho rằng, cần tổ chức, thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa có ý nghĩa thực sự, không hình thức. Nếu người lớn gương mẫu hơn, thì chắc chắn trẻ cũng sẽ tốt hơn.

“Việc cần xử lý nghiêm trường hợp vô kỷ luật, không chỉ với giáo viên mà cả học sinh. Đồng thời, đề nghị Bộ TT&TT kiểm soát tốt hơn thông tin xấu trên không gian mạng; Bộ VH-TT&DL làm tốt công tác xây dựng gia đình thành tổ ấm thực sự, bố mẹ thực sự gương mẫu, là tấm gương để giáo dục con em mình”, GS Nguyễn Minh Thuyết nhấn mạnh.

 Các bài giảng sao cho thiết thực, sinh động

Kết luận tại buổi họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhận định, thời gian qua công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong nhà trường đã đạt được kết quả tích cực; từ những việc nhỏ như hát quốc ca khi chào cờ, vệ sinh trường lớp,… đã có chuyển biến. Nhưng yêu cầu phát triển trong tình hình mới đòi hỏi chúng ta phải chú trọng hơn nữa đến công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng cho học sinh.

Theo Phó Thủ tướng, ngoài những điểm còn cần thống nhất, cập nhật, các khẩu hiệu, phong trào, nếp sinh hoạt truyền thống như “Năm điều Bác Hồ dạy”, “Thi đua dạy tốt, học tốt”, “Tất cả vì học sinh thân yêu”… phải duy trì, phát huy và nếu cần sẽ điều chỉnh cho phù hợp. Các chỉ đạo, phát động, phong trào của ngành Giáo dục đi ngược lại tinh thần này cần phải kiên quyết loại bỏ.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ GD&ĐT, Bộ TT&TT đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trên nền tảng Hệ Tri thức Việt số hóa để huy động giáo viên đóng góp các bài giảng mẫu mực về đạo đức, giáo dục công dân, sao cho thiết thực, sinh động nhất là cấp mầm non, tiểu học; tổ chức Cuộc thi “Em yêu trường em”, phản ánh người tốt việc tốt từ các học sinh bằng clip, hình ảnh; phát động phong trào cô trò cùng học… “Tinh thần là phải làm sao trường ra trường, lớp ra lớp, thầy ra thầy, trò ra trò”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, thời gian tới Bộ GD&ĐT tiếp tục quán triệt, chỉ đạo đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. “Một trong những nhiệm vụ được ngành Giáo dục ưu tiên hàng đầu trong năm học tới là tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. Nhiệm vụ này sẽ được chúng tôi triển khai cụ thể, chi tiết từng việc, để ngay sau năm học sẽ thấy sự thay đổi rõ nét từ học sinh, giáo viên cho tới nhà trường”, Bộ trưởng GD&ĐT cho hay.

HÒA THANH