Chính quyền “bật đèn xanh” cho người dân tự ý giải quyết tranh chấp?

Theo đơn tố cáo của bà Lê Thị Loan, thường trú tại phố Mía, phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình, khoảng 8h ngày 31/8/2022, vợ chồng ông Tạ Quang Dũng và bà Trương Thị Trung Năng, trú tại phố Khánh Minh, phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình đã thuê máy xúc và người đến phá ngôi nhà của mẹ con bà Loan vừa xây dựng xong trên lô đất A1, khu dân cư phố Khánh Tân, phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình mà gia đình bà được giao đất có thu tiền năm từ 2012. Tổng giá trị thiệt hại đối với gia đình khoảng gần 200 triệu đồng.

Ngôi nhà cấp 4 mà gia đình Loan xây dựng trên lô đất A1, khu dân cư phố Khánh Tân, phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình

Điều đáng nói là sự việc trên diễn ra giữa ban ngày và có sự chứng kiến của chính quyền phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình.

Làm việc với UBND phường Ninh Khánh, ông Hoàng Văn Chiến, Phó Chủ tịch UBND phường Ninh Khánh xác nhận có vụ việc trên xảy ra trên địa bàn.

Theo ông Chiến, mảnh đất trên có nguồn gốc là của gia đình bà Lê Thị Loan, được UBND TP Ninh Bình giao đất có thu tiền năm 2012 và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tháng 10/2015, bà Lê Thị Loan đã nhượng lại quyền sử dụng đất mảnh đất trên cho vợ chồng ông Tạ Quang Dũng và bà Trương Thị Trung Năng. Tháng 1/2016, vợ chồng ông Tạ Quang Dũng và bà Trương Thị Trung Năng được cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng lô đất trên.

Đầu tháng 8/2022, gia đình bà Loan đã cho người đến xây dựng một căn nhà cấp 4 kiên cố trên mảnh đất trên. Trước sự việc trên, ngày 16/8/2022, UBND phường Ninh Khánh tổ chức cuộc họp “Về việc giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất tại phố Khánh Tân, phường Ninh Khánh, TP Ninh Bình”. Tại cuộc họp, bà Loan cho biết  bà đã bị ép bán mảnh đất trên cho vợ chồng ông Dũng, bà Năng và đề nghị hủy hợp đồng mua bán. Do đề nghị của bà Loan không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND phường, nên Hội nghị thống nhất: “sau 15 ngày nếu các bên không cung cấp được tài liệu cũng như giấy tiếp  nhận của cơ quan có thẩm quyền thụ lý giải quyết thì  ông Dũng, bà Năng được xây nhà”(!?)

Tiếp đó, ngày 25/8/2022,  UBND phường Ninh Khánh ban hành Thông báo số 49/TB-UBND “Về việc tranh chấp quyền sử dụng đất…” trong đó yêu cầu bà Loan tự giác tháo dỡ…và “ gia đình ông Dũng, bà Năng chủ động trong việc xây dựng nhà ở”. Thông báo cũng nêu“ trong quá trình xây dựng nếu có khó khăn vướng mắc, gia đình báo cáo, UBND phường hỗ trợ bảo đảm quyền lợi…”

Có được những “lệnh bài ” từ UBND phường nên ngày 31/8/2022, gia đình ông Dũng đã thuê máy xúc để phá ngôi nhà của bà Loan.

Máy xúc được vợ chồng ông Dũng, bà Năng thuê đến để phá dỡ ngôi nhà của bà Loan

Liên quan đến sự việc trên, gia đình bà Loan đã tố cáo sự việc đến Công an tỉnh Ninh Bình và các cơ quan của tỉnh Ninh Bình, đề nghị xem xét, xử lý hành vi “Hủy hoại tài sản công dân”; đồng thời  đề nghị xử lý đối với những cán bộ liên quan mà theo bà là đã “cố tình làm ngơ trước hành vi phạm pháp, cố tình bao che dung túng cho người phạm tội”. Ngày 21/9/2022, Công tỉnh Ninh Bình đã có Thông báo số 627/TB-VPCQCSĐT, về việc chuyển đơn thư của gia đình bà Lê Thị Loan đến ông Thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an TP Ninh Bình  để xem xét, chỉ đạo xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Nhìn nhận về việc trên, Luật sư Bùi Đình Ứng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, với vai trò là chính quyền cấp cơ sở, khi có tranh chấp xảy ra, nhẽ ra UBND phường Ninh Khánh cần lập biên bản vi phạm, yêu cầu chủ công trình phải đình chỉ hành vi vi phạm và tự tháo dỡ công trình. Nếu chủ công trình cố tình không thực hiện theo quyết định đình chỉ hành vi vi phạm, không tự tháo dỡ công trình thì UBND phường phải ra Quyết định xử phạt hành chính; ra Quyết định cưỡng chế và tổ chức cưỡng chế công trình vi phạm chứ không thể để người dân tự ý mang máy móc phương tiện đến phá dỡ nhà của dân. “Nếu hành vi vi phạm nào cũng được “bật đèn xanh”, để người dân tự giải quyết mâu thuẫn như ở UBND phường Ninh Khánh thì còn gì là trật tự xã hội, còn gì là vai trò của UBND phường sở tại trong quản lý trật tự an toàn xã hội tại địa phương?”, Luật sư Ứng nói.

Cũng theo Luật sư Bùi Đình Ứng, khi có tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng nhà đất đã được cấp “sổ đỏ” thì thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án. Trong khi vụ việc chưa được giải quyết mà một bên tự ý phá nhà là có dấu hiệu “hủy hoại tài sản” cần được xử lý. Nếu có đủ căn cứ xác định đúng cán bộ UBND phường biết đất đang có tranh chấp nhưng “bật đèn xanh” cho một bên xây dựng, thậm chí làm ngơ trước việc tài sản hợp pháp của công dân bị hủy hoại thì cần giải quyết theo quy định pháp luật.