Chỉ có 7% doanh nghiệp chế biến gỗ vẫn hoạt động bình thường

Sản xuất, tiêu thụ đình trệ, ảnh hưởng đến chuỗi, cả những người cung cấp nguyên, phụ liệu, đặc biệt cả những người trồng rừng. Người trồng rừng đã kêu khó khăn vì gỗ không có người mua Trong bối cảnh chống dịch nhưng con người vẫn phải sống, phải sinh hoạt, nhưng dịch đã khiến các mối quan hệ của chuỗi cung ứng, sản xuất đứt gãy. Nếu không duy trì được các đơn hàng quốc tế, thì khả năng khôi phục sản xuất càng khó khăn hơn.

"Khó khăn này không chỉ của ngành gỗ mà là khó khăn chung của ngành. Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt việc này. Chúng tôi đã kiến nghị Chính phủ hai giải pháp trước mắt. Theo đó, CP đã có chính sách hỗ trợ vừa kịp thời vừa thể hiện quyết tâm cao khôi phục, hỗ trợ sản xuất, thể hiện sự quan tâm của Chính phủ với ngành sản xuất", Thứ trưởng Hà Công Tuấn nhấn mạnh.

Theo đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 41 đồng ý cho kéo dài 5 tháng đối với các doanh nghiệp chế biến gỗ nói riêng và các doanh nghiệp nói chung chậm nộp các loại thuế (GTGT, TNDN, TNCN); chậm nộp 5 tháng với tiền thuê đất đợt 1. Riêng gói này, đã tạm đinh hoãn 180.000 tỷ đồng.

Các Chính phủ gỗ đều có quan hệ tín dụng, doanh nghiệp càng sản xuất lớn, dư nợ tín dụng càng cao, trước khó khăn hiện nay, thống đốc NHNN đã trao đổi, thực hiện Thông tư 01, có gói tín dụng 285.000 tỷ đồng để xử lý giãn hoãn nợ cũ, áp dụng cơ chế cho vay có đk đảm bảo nhẹ nhàng hơn, lãi suất thấp hơn 0,5, 0,25% để hỗ trợ DN vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Chính phủ cũng đã xem xét có Nghị quyết hỗ trợ cơ sở sản xuất, người lao động chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, với 62.000 tỷ. Đây là những chính sách lần đầu tiên được áp dụng. Nhà nước đang phải dùng tích lũy từ trước đến nay để đầu tư cho duy trì sản xuất.

Bộ NN&PTNT đã có văn bản gửi các hiệp hội, đề nghị các hiệp hội truyền đạt đến doanh nghiệp trước hết là doanh nghiệp phải năng động, sáng tạo vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, đánh giá tình hình không quá bi quan, bây giờ không phải là lúc doanh nghiệp nghĩ đến chuyện đóng cửa rồi phá sản mà phải có tư tưởng tìm cơ trong nguy , ổn định duy trì phát triển trong tương lai; như thế trước mắt áp dụng nhiều việc. Dù thị trường chủ chốt khó khăn thì tìm thị trường khác và thị trường nội địa. Hiện, hàng hóa phục vụ dân sinh, nếu phục vụ được sẽ đáp ứng phần nào duy trì sản xuất.

Hiện đang thực hiện giãn cách xã hội, đương nhiên chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng, các doanh nghiệp khác làm được thì doanh nghiệp gỗ cũng phải làm được, chuyển sang bán hàng online, không chỉ cho trước mắt mà cả lâu dài, giúp doanh nghiệp ứng dụng công nghệ trong bán hàng.

Doanh nghiệp phải gắn bó với người lao động, không được để ai lại phía sau, thì phải đồng hành, thống nhất với họ, khi dịch khó khăn vận động họ chia sẻ, khi hết dịch họ sẵn sàng trở lại làm việc.

Bộ NNPTNT cũng giao cho Tổng cục Lâm nghiệp làm việc với các hiệp hội, làng nghề, ngay sau khi nới lỏng giãn cách, hết dịch thì phải khôi phục sản xuất ngay không được kéo dài, nếu kéo dài tình trạng tạm ngừng như hiện nay sẽ dẫn đến đình trệ. Phải xử lý ngày tình huống này.

Còn giải pháp lâu dài, mặc dù khó khăn nhưng ngành vẫn có dư địa phát triển tốt, tiềm năng nâng cao chuỗi giá trị. Hiện nay, khả năng nếu dịch Covid-19 qua đi, nhất là thị trường chủ chốt thì khả năng chúng ta vẫn đạt được mục tiêu 12 tỷ USD.

Theo Thứ trưởng: "Ngành chế biến gỗ phải tập trung 4 giải pháp chủ yếu. Thứ nhất, dứt khoát cơ cấu lại san phẩm xuát khẩu. Hiện nay, chúng ta vẫn phải dùng 25 – 26 triệu m3 gỗ nguyên liệu để sx ra khoảng 13 triệu tấn dăm mà chỉ làm kim ngạch XK chỉ 1,5 – 1,6 tỷ USD, con số này rất thấp, chiếm hơn 10%, trong khi lượng nguyên liệu chiếm 60%".

Cơ cấu sản phẩm gỗ phải thay đổi, xuất khẩu chủ yếu sang Mỹ, EU là bàn trang điểm, dụng cụ pòng bếp, phòng tắm chiếm 60%, trong khi đồ ngoại thất, văn phòng chỉ chiếm 40%, đây là dư địa lớn.Đồng thời cơ cấu cho cả chuỗi, trồng rừng gỗ lớn, cải tiến vê giống, đưa gióng tốt có thâm canh, đẩy nhanh việc quản lý rừng bền vừng, thực hiện các cam kết với EU.

Thứ hai, làm mạnh mẽ hơn liên kết chuỗi, giảm phụ thuộc nguồn cung, trước chúng ta nhập nhiều nhưng giờ chủ động được 80%, còn 20% nhập.

Vai trò của Hiệp hội, liên kết của Hiệp hội rất quan trọng, Nhà nước có định hướng, Bộ xúc tiến để có một nhạc trưởng trong các hiệp hội, chứ hiện nay hoạt động còn rời rạc. Phải đẩy mạnh việc sản xuất phụ liệu trong nước, 80% vẫn nhập khẩu, sản xuất trong nước giá thành cao, đây là bất lợi. Hiện có điều kiện để phát triển, do quy mô sản xuất của ngành lớn. nếu không phát triển thì sẽ phụ thuộc, chi phí cao lên.

Thứ ba, đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ vào chuỗi, từ ứng dụng giống, chế biến, bán hàng online. Đổi mới thiết kế, tạo ra mặt hàng phối trộn gỗ với đá, kim loại để phù hợp với thị trường, nắm bắt nhu cầu thị trường.

Thiết lập và thực thi cho bằng được hệ thống pháp luật chống gian lận thương mại, gian lận xuất xứ, chống được cả chuyển giá. Phải minh bạch nguồn gốc ván dán vì năng lực lớn nhưng không được để "con sâu làm rầu nồi canh" thì mới giữ được uy tín.

Đối với tiêu thụ trong nước, đã quan trọng giờ càng quan trọng hơn, hiện nay, thị trường trong nước đã trị giá 3 tỷ USD, và sẽ tăng lên, thị trường 97 triệu dân phải có hệ thống siêu thị, phân phối sản phẩm vì người dân đã có điều kiện sử dụng sản phẩm gỗ chất lượng cao.