Cách sơ cứu khi con bị động vật, côn trùng cắn

Khi bị chó, mèo cắn nên rửa thật kỹ vết cắn bằng xà phòng và các chất sát khuẩn để diệt virus dại. Sau đó băng ép cầm máu nếu có tổn thương chảy máu nhiều, nhưng không nên băng quá kín nếu không chảy máu rồi nhanh chóng đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Nếu trường hợp vết cắn nhẹ, xảy ra ở chân, xa thần kinh trung ương và tại thời điểm bị chó cắn, con vật vẫn bình thường thì không cần tiêm vắc xin mà chỉ cần theo dõi chó trong vòng 10 – 15 ngày. Trong thời gian theo dõi, nếu thấy chó bỏ ăn, chết, mất tích hoặc bị bán mổ thịt thì phải tiêm vắc xin dại ngay. Nếu theo dõi sau 15 ngày, chó vẫn sống bình thường thì không cần tiêm vắc xin.

Rửa vết thương cho trẻ khi bị động vật cắn. 

Đối với các trường hợp bị cắn nghi ngờ chó dại hoặc chó đang lên cơn dại; bị cắn ở vùng đầu, mặt, cổ, đầu chi nơi có nhiều dây thần kinh, bộ phận sinh dục... dù vết cắn rất nhẹ; hoặc có nhiều vết cắn ở chỗ nguy hiểm, vết cắn sâu thì phải tiêm đồng thời cả vắc xin phòng dại và huyết thanh kháng dại. Nên tiêm ngừa dại trong những trường hợp bị vết cắn nhẹ, xa thần kinh trung ương nhưng không theo dõi được con chó hoặc con chó đang bị ốm.

Nếu đến cơ sở y tế muộn sau khi chó cắn thì việc tiêm huyết thanh kháng dại sẽ không còn tác dụng, vì thế chỉ tiêm vắc xin. Khi tiêm vắc xin dại phải tiêm đủ liều theo quy định của loại vắc xin, sử dụng đúng liều lượng, kỹ thuật và tiêm đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm theo hướng dẫn.

Không may bị rắn độc cắn nên nới lỏng quần áo của bé và đưa bé vào chỗ có bóng râm. Để bé nằm yên, hạn chế bé cử động sẽ khiến máu chảy và truyền nọc đọc đến tim nhanh hơn. Rửa sạch vết cắn bằng nhiều nước (nước muối, xà phòng hoặc thuốc sát khuẩn vết thương nếu có) để loại bỏ nọc độc. Chườm nước đá ở vết cắn.  Cởi bỏ quần áo, đồ trang sức ở vùng vết cắn, vì có thể gây chèn ép sau này khi vết cắn sưng phù. Sau đó, cố định chân tay nhưng không được hạn chế sự lưu thông của máu. Rửa sạch và băng bó vết thương cẩn thận để không tạo áp suất và gây bầm tím. Rồi nhanh chóng chuyển bé tới bệnh viện. Cần giữ cho bé nằm yên trong suốt thời gian vận chuyển, để vị trí vết cắn thấp hơn so với tim để hạn chế sự lan toả nhanh chóng của nọc độc.

Khi bị ong đốt nên lấy bỏ ngòi cắm của con ong trên da bằng cách dùng một nhíp nhỏ để gắp hoặc dùng 1 vật có bờ sắc để gạt nhẹ ngòi ong. Tránh nặn ép bằng tay vì có thể làm nọc độc lan ra. Rửa vết đốt bằng nước và xà phòng. Sau đó, đặt miếng gạc ẩm, lạnh lên chỗ bị đốt. Nếu có sẵn nước đá lạnh cuốn vào trong một miếng vải đắp lên chỗ bị đốt để giảm sưng đau. Cần cho nằm nghỉ ngơi nơi mát, uống nhiều nước. Khi có nhiều biểu hiện đỏ da, mề đay, ngứa lan rộng toàn thân và có các dấu hiệu dị ứng, nhiễm độc như nôn mửa, hốt hoảng, bồn chồn, kích thích vật vã, tức ngực, khó thở… cần chuyển ngay đến bệnh viện gần nhất.