Báo cáo thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực đối với Nhà máy thuỷ điện Thượng Nhật

Sáng 18/11, tại trụ sở Sở Công thương tỉnh Thừa Thiên Huế, đoàn kiểm tra Bộ Công thương do ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với chính quyền sở tại, đại diện Công ty CP thuỷ điện miền Trung Việt Nam về những vi phạm xảy ra tại Nhà máy thuỷ điện Thượng Nhật (xã Thượng Nhật, Nam Đông, Thừa Thiên Huế). Trước đó, trong ngày 17/11, đoàn cũng đã trực tiếp kiểm tra tại dự án thuỷ điện nói trên.

Báo cáo tại buổi làm việc, ông Lê Văn Khoa, Tổng Giám đốc Công ty CP thủy đầu tư điện Miền Trung Việt Nam, thừa nhận thời gian vừa qua chủ đầu tư đã có sự chậm trễ, sai sót trong điều hành. Công ty xin rút kinh nghiệm và sẽ khắc phục, mong được tạo điều kiện để sớm phát điện, có nguồn thu để bù kinh phí đầu tư, nộp ngân sách.

Về phía chính quyền địa phương, ông Lê Thanh Hồ, Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đông cho rằng bên cạnh các vi phạm đã được báo chi nêu, chủ đầu tư dự án thuỷ điện Thượng Nhật vẫn còn chậm trễ trong việc đo đạc, chi trả tiền đền bù giải phóng mặt bằng cho một số hộ bị ảnh hưởng vùng lò hồ, hệ thống đường dây điện còn lại và các hộ mới phát sinh.

Tại buổi làm việc, các thành viên của đoàn kiểm tra Bộ Công thương cho rằng, qua kiểm tra bằng trực quan, theo báo cáo của chủ đầu tư và các bên liên quan cho thấy Nhà máy thuỷ điện Thượng Nhật vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Nhà máy đã có nhiều cố gắng để tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan. Bên cạnh đó vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cần khắc phục.

Theo đoàn kiểm tra, tại vùng lòng hồ dự án thuỷ điện Thượng Nhật, phía chủ đầu tư chưa thực hiện đầy đủ công tác thu dọn, vệ sinh lòng hồ theo đúng với thiết kế an toàn hồ đập đã được phê duyệt; chưa lắp đặt biển cảnh báo vận hành xả lũ cho vùng hạ du đập; chưa lắp đặt trạm quan trắc khí tượng thuỷ văn chuyên dùng theo quy định; có hiện tượng sạt trượt tại khu vực mái vai phải đập phía thượng lưu (trên cao trình 119,1 m).

Qua kiểm tra hồ sơ, đoàn cũng kết luận, hiện tại hồ chứa thuỷ điện Thượng Nhật chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép tích nước. Chủ đầu tư chưa cung cấp cho đoàn kiểm tra số liệu quan trắc đập, quan trắc mực nước hồ và quan trắc mưa.

Kết luận buổi làm việc, ông Tô Xuân Bảo khẳng định, căn cứ Quy trình vận hành hồ chứa đã được duyệt, trong đợt mưa bão vừa qua, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư Thuỷ điện Miền Trung Việt Nam, chưa tuân thủ lệnh vận hành của BCH PCTT&TKCN tỉnh Thừa Thiên Huế. Đặc biệt, trong cơn bão số 13, chủ đầu tư thuỷ điện Thượng Nhật đã có 2 lần vi phạm. Chủ đầu tư cũng chưa thực hiện quan trắc các hạng mục công trình, khí tượng thuỷ văn chuyên dùng; Chưa lắp đặt hệ thống cảnh báo, vận hành phát điện, vận hành xả lũ teo quy định.

Đoàn kiểm tra và đại diện các cơ quan liên quan đã nhất trí lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực quản lý an toàn đập, hồ chứa thuỷ điện đối với Công ty Cổ phần đầu tư Thuỷ điện Miền Trung Việt Nam (chủ đầu tư dự án thuỷ điện Thượng Nhật). Theo đó, đơn vị này sẽ bị xử lý do 2 hành vi phạm, gồm: "Không thực hiện quan trắc" và "Vận hành không đúng quy trình vận hành hồ chứa thuỷ điện được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt".

Bên cạnh đó, theo ông Tô Xuân Bảo, đối với vi phạm quy định về giấy phép hoạt động điện lực, đoàn kiểm tra sẽ báo cáo Bộ trưởng Bộ Công thương về việc thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực đối với Nhà máy thuỷ điện Thượng Nhật.

Ngoài ra, để khắc phục triệt để các tồn tại, vi phạm, trong thời gian tới, đoàn kiểm tra Bộ Công thương yêu cầu chủ đầu tư dự án thuỷ điện Thượng Nhật, mở hoàn toàn 5 cửa van đập tràn, khắc phục tồn tại, thủ tục pháp lý liên quan về tích nước hồ chứa; thực hiện xử lý mỏm đá phía hạ lưu bờ phải để đảm bảo chế độ thuỷ lực phía hạ lưu tràn, nâng cao khả năng thoát lũ. Chủ đầu tư cần khắc phục tuyến đường vận hành, đặc biệt ngầm qua suối để lưu thông được, về lâu dài cần đảm bảo thông suốt; chuyển ngay vị trí đặt máy phát điện dự phòng từ Nhà máy lên vị trí cao trình đỉnh đập nhằm đảm bảo công tác vận hành, phòng chống thiên tai.

Đoàn cũng yêu cầu Công ty Cổ phần đầu tư Thuỷ điện Miền Trung Việt Nam thuê đơn vị tư vấn có đủ năng lực để khảo sát đánh giá ổn định vai phải đập và có phương án xử lý nhằm đảm bảo an toàn cho công trình. Thực hiện quan trắc các hạng mục công trình đã lắp đặt cho đập; mực nước thượng, hạ lưu hồ chứa; Hệ thống giám sát vận hành. Thực hiện nghiêm lệnh vận hành của Ban chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Thừa Thiên Huế quy định tại Quy trình trình vận hành hồ chứa đã được phê duyệt.

Phối hợp với chính quyền địa phương thống nhất vị trí lắp đặt hệ thống thiết bị thông tin, cảnh báo an toàn cho đập và vùng hạ du đập; thiết bị quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng trên lưu vực hồ chứa theo quy. Đồng thời xây dựng Quy chế phối hợp với địa phương trong công tác vận hành phát điện, điều tiết hồ chứa đặc biệt là công tác cảnh báo, thông báo trước cho cư dân và chính quyền địa phương trong công tác điều tiết lũ (từ các cấp xã, huyện, tỉnh), quy định trách nhiệm cụ thể các bên để tổ chức thực hiện trước khi tích nước vận hành.

Chủ đầu tư phối hợp với chính quyền địa phương các cấp trong công tác lập, phê duyệt phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp theo quy định. Tiếp tục rà soát, thống kê, thực hiện chi trả đền bù cho các hộ bị ảnh hưởng phát sinh nếu có.

Trước đó, như báo Dân sinh đã phản ánh, thời gian qua, chủ đập thuỷ điện Thượng Nhật đã nhiều lần vi phạm quy định pháp luật về phòng, chống thiên tai; không chấp hành công điện ứng phó khẩn cấp bão, lũ của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, bất chấp chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai và của Bộ Công thương trong việc mở cửa van, không được phép tích nước khi chưa được cơ quan chức năng cấp phép.