Bác Hồ và 'dự án' đúc tượng dang dở 46 năm trước

"Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử” được NXB Chính trị quốc gia phát hành lần đầu tiên, tập 1, năm 1992, vào dịp 102 năm ngày sinh của Người.

Công trình lịch sử này được kết cấu theo đơn vị thời gian (năm, tháng, ngày, có khi đến từng giờ), với những ghi chép kiểu có gì ghi nấy, kèm theo chú thích nhằm làm rõ hơn sự kiện.

Quyển tập 10, xuất bản năm 1996, ghi chép lại khoảng 1.000 sự kiện, hoạt động của Hồ Chủ Tịch, trong những năm tháng cuối cùng, từ ngày 1/1/1967 đến ngày Bác ra đi, 2/9/1969. Tại trang 287-288, ghi chép hoạt động của Bác đầu năm 1969, có đoạn như sau:

“Tháng 1, ngày 21

7 giờ 30, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc với đồng chí Hà Huy Giáp về vấn đề cử cán bộ đi công tác ở Pari (Pháp).

9 giờ đến 10 giờ, các bác sĩ khám sức khỏe cho Người.

14 giờ 30, Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc với đồng chí Tố Hữu về vấn đề Hợp tác xã cơ khí Trúc Sơn đúc tượng Người. Người hỏi rất tỉ mỉ: Ai chủ trương làm việc đó và chỉ thị không được làm tiếp nữa (1).

16 giờ 30, Người làm việc với Đại tướng Võ Nguyên Giáp và mời Đại tướng dùng cơm với Người.

Khoảng 21 giờ - 22 giờ, Người cảm thấy đau tức ở mỏ ác. Các bác sĩ Bảo và Mẫn đến khám và làm điện tâm đồ cho Người”.

Chú thích (1) cho sự kiện diễn ra trong ngày này, cuốn sách cho biết:

“Báo Hà Nội mới ra ngày chủ nhật 11/1/1969, đưa tin và đăng ảnh HTX cơ khí Trúc Sơn, Ngũ Xá, Ba Đình, đúc thành công tượng đồng Bác Hồ nặng 70 kg. Đọc báo, Chủ tịch Hồ Chí Minh biết được tin này và không hài lòng”.

Hơn 46 năm sau, lật giở từng trang sử sách, thật thấm thía giá trị lớn lao tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.