Xây dựng phương án ứng phó hạn hán phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 11, mực nước trên các sông suối khu vực Bắc bộ xuống dần, ít có khả năng xuất hiện lũ. Nguồn nước trên các sông suối khu vực Bắc bộ từ tháng 1 đến 3/2024 phổ biến sẽ tiếp tục thiếu hụt nhiều so với trung bình nhiều năm, lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên lưu vực sông Đà thiếu hụt từ 5 ÷ 20%.

Nhằm chủ động ứng phó với hạn hán, đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân, Sở NN&PTNT Hà Nội yêu cầu UBND các quận, huyện, thị xã và các Công ty thủy lợi: Sông Nhuệ, Hà Nội, Sông Đáy, Sông Tích, xây dựng kế hoạch sản xuất vụ Đông Xuân 2023 - 2024 trên cơ sở bố trí diện tích và cơ cấu, thời vụ gieo trồng phù hợp với thực tế của địa phương và năng lực nguồn nước; đối với những diện tích cấy lúa có khả năng không đảm bảo đủ nước tưới suốt vụ phải chuyển sang cây trồng có nhu cầu dùng nước thấp hơn; trên cơ sở diện tích sản xuất và thời vụ gieo trồng, phối hợp với các công ty thủy lợi thống nhất phương án cấp nước phù hợp.

Các quận, huyện, thị xã tổ chức quản lý, khai thác, vận hành các công trình thủy lợi địa phương được phân cấp quản lý; xây dựng và thực hiện kế hoạch chiến dịch thủy lợi mùa khô; tăng cường thực hiện giải tỏa các vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn; chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn không để phát sinh vi phạm mới.

Đối với các công ty thủy lợi, triển khai công tác kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình thủy lợi sau mùa mưa, bão, úng năm 2023; trên cơ sở kết quả kiểm tra, tổ chức sửa chữa các hư hỏng công trình, nạo vét các cửa dẫn nước, bể hút trạm bơm đầu mối, hệ thống kênh mương; chuẩn bị các phương tiện, công cụ bơm tát dã chiến, thủ công để hỗ trợ cấp nước phòng, chống hạn khi cần thiết.

Theo dõi chặt chẽ thông tin, diễn biến thời tiết để lập kế hoạch tích nước hồ chứa phù hợp, đồng thời đảm bảo an toàn công trình; chủ động vận hành các công trình lấy nước tưới ven các sông Đà, sông Hồng, sông Đuống, sông Tích, sông Đáy, sông Nhuệ… nhằm khai thác triệt để nguồn nước khi có yêu cầu phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân; đồng thời bổ sung nguồn nước vào các trục kênh tiêu, ao, hồ, đầm, vùng trũng tạo nguồn nước chống hạn; quản lý chặt chẽ nguồn nước, chống rò rỉ thất thoát, sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả.

Phối hợp, đôn đốc chủ đầu tư và đơn vị quản lý thực hiện các dự án thủy lợi, dự án liên quan đến công trình thủy lợi; kiểm tra, lập, triển khai giải pháp đảm bảo phục vụ sản xuất trong quá trình thi công.

Các công ty thủy lợi và UBND các quận, huyện, thị xã xây dựng phương án ứng phó với hạn hán, phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2023 - 2024 đảm bảo sát thực tế, đưa ra nhiều tình huống giả định. Phương án phải đưa ra các giải pháp nhằm đảm bảo vận hành bơm nước tưới phục vụ gieo cấy trong mọi tình huống, mọi điều kiện, đảm bảo phù hợp với kế hoạch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2023 - 2024 với nhu cầu sử dụng nguồn nước bổ sung từ các hồ chứa thủy điện chỉ trong 2 đợt theo thông báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại văn bản 6096/BNN-TL ngày 31/8/2023. Trong đó, các công ty thủy lợi chú ý phương án cấp nước thuộc các lưu vực do các công trình tưới sau phục vụ: Trạm bơm Trung Hà và hồ Suối Hai, trạm bơm Phù Sa, trạm bơm Xuân Phú, các diện tích lấy nước từ kênh Cẩm Đình - Hiệp Thuận, cống Liên Mạc, trạm bơm Đan Hoài - Bá Giang, lưu vực các trạm bơm lấy nước dọc sông Đuống, các hồ chứa nhỏ khu vực Sóc Sơn, Ba Vì, Chương Mỹ.

Tổng hợp diện tích gieo cấy; diện tích tưới; dự kiến diện tích bị thiếu nước và kế hoạch chuyển đổi; diện tích và thời gian đổ ải, làm dầm; kế hoạch nạo vét: nạo vét cửa cống lấy nước, bể hút trạm bơm, kênh chính và kênh nội đồng; Kế hoạch sử dụng điện, xăng dầu: công suất tức thời lớn nhất, điện năng cả vụ, điện bơm ải, làm dầm và xăng, dầu bơm đổ ải; Kế hoạch lắp máy bơm dã chiến chống hạn vụ Đông Xuân 2023 - 2024.