Xây dựng mô hình hỗ trợ trẻ em Đan Lai

Tộc người Đan Lai chỉ có tại huyện Con Cuông (Nghệ An) có 77 hộ với tổng số 3.307 người sống chủ yếu ở đầu nguồn, khe suối, tách biệt các dân tộc khác tại các xã Môn Sơn, Lục Dạ, Châu Khê, Thạch Ngàn và Lạng Khê. Đặc biệt, tộc người Đan Lan sống tập trung chủ yếu trong rừng sâu, bản Co Phạt, Khe Quặng – xã Môn Sơn, ở độ cao 1.200m so với mực nước biển, thuộc vùng lõi rừng quốc gia Pù Mát. Vì sống gần như tách biệt với các dân tộc khác nên có hiện tượng hôn nhân cận huyết thống dẫn tới tình trạng kém phát triển về thể chất, trí tuệ, tuổi thọ, bảo tồn nòi giống và đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Thứ trưởng Đào Hồng Lan phát biểu tại hội thảo.

Theo thống kê của UBND huyện Con Cuông, trong tổng số 3.307 người Đan Lai có 1.308 trẻ em, chiếm 39,5%. Các em người dân tộc Đan Lai đang học tại các trường thuộc xã Môn Sơn, Lục Dạ, Châu Khê, Thạch Ngàn và Lạng Khê. Để duy trì sĩ số và tạo điều kiện thuận lợi cho các em học tập, UBND huyện đã chỉ đạo các trường cùng các xã tích cực vận động trẻ em đến trường và xây dựng nhà nội trú tại trường. Nhưng hiện tượng trẻ em bỏ học, nghỉ học vẫn còn tồn tại khá nhiều.

Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam đã tổ chức khảo sát các gia đình tộc người Đan Lan thì hầu hết các em không hiểu về quyền và Luật trẻ em. Các em ngại tiếp xúc, đa số các em không hiểu về nghề nghiệp, hoài bão, ước mơ. Trong 5 gia đình đoàn công tác Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam đến thăm tại bản Cò Phạt thì có 3 gia đình có nhà sàn nhưng không có vách tre, bữa ăn 100% không có thịt, chỉ có cơm và ít rau…

Mặc dù Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ nhưng do tộc người Đan Lai sống sâu trong rừng với nhiều hủ tục lạc hậu (tảo hôn, kết hôn cận huyết, đẻ con xong ngâm con ra suối…) nên tộc người Đan Lan đang đứng trước nguy cơ suy kiệt giống nòi và cần có những cơ chế chính sách đặc biệt để giúp người dân nơi đây thay đổi nhận thức. Đặc biệt là hỗ trợ trẻ em nới đây có cơ hội phát triển toàn diện bởi trẻ em Đan Lan hôm nay là tộc người Đan Lai ngày mai!

Trước yêu cầu trên, Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam xây dựng dự án hỗ trợ phát triển toàn diện trẻ em tộc người Đan Lai huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An. Mục tiêu của dự án là hỗ trợ phát triển toàn diện cho trẻ em tộc người Đan Lai nhằm giúp cho trẻ em có đủ điều kiện sống, học tập, vui chơi để các em phát triển cả thể chất và tinh thần, hội nhập và góp phần bảo tồn tộc người thiểu số Đan Lai.

Mục tiêu cụ thể của dự án được xây dựng trên các nhóm quyền cơ bản của trẻ em và phù hợp với sứ mệnh, nhiệm vụ, đối tượng tác động của Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam: Hỗ trợ trẻ em tộc người Đan Lai được sống, tồn tại và sống khỏe mạnh; thực hiện quyền được phát triển; Quyền được bảo vệ khỏi bị tất cả các hình thức lạm dụng, bị sao nhãng và bốc lột; Quyền được tham gia.

Dự án đề xuất thực hiện trong 7 năm với tổng kinh phí thực hiện là 75 tỷ đồng.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh tính cấp thiết của Dự án nhằm bảo vệ tộc người thiểu số Đan Lai trước nguy cơ suy kiệt giống nòi. Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam thời gian qua đã vận động được các nguồn lực của các nhà tài trợ để chung tay hỗ trợ trẻ em Việt Nam. Thứ trưởng đánh giá cao Dự án hỗ trợ phát triển toàn diện trẻ em dân tộc Đan Lai là một hướng đi mới của Quỹ nhằm huy động nguồn lực để cùng Nhà nước chăm lo cho trẻ nói chung và trẻ em dân tộc thiểu số nói riêng ngày càng tốt hơn. Những hỗ trợ này thật sự rất cần thiết đối với các em.