Việc làm cho người khuyết tật: Trách nhiệm của cả cộng đồng

Phổ biến tình trạng “co cụm”

Ghi nhận tại Trung tâm Hỗ trợ NKT huyện Thanh Trì, Hà Nội, phần lớn những công việc được trung tâm hỗ trợ tạo điều kiện cho các thành viên tham gia đều là những công việc thủ công, đơn giản như đan, móc len. Một số người đủ điều kiện sẽ được giới thiệu đi học may; số ít người được học tin học để ứng dụng kiến thức đã học trong công việc của mình và của trung tâm. Được biết, sản phẩm làm ra đều được các trường học, đơn vị trên địa bàn mua ủng hộ. Tuy nhiên, sản phẩm này chỉ theo mùa vụ nên lượng sản phẩm bán ra cũng không được đều và ổn định.

Doanh nghiệp còn thận trọng

Thực tế, Luật NKT năm 2010 có nhiều quy định tạo điều kiện cho các DN sử dụng lao động là NKT, song nhiều DN vẫn tỏ ra thận trọng. Theo chia sẻ của một giám đốc DN kinh doanh trong lĩnh vực phân phối bình lọc nước (KCN Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì, Hà Nội), thực tế không phải DN không muốn tạo điều kiện cho NKT nhưng do tính chất kinh doanh của từng đơn vị ngành nghề mà NKT khó có thể tham gia được. “Đơn cử như vị trí công việc công ty thường xuyên tuyển dụng là nhân viên kinh doanh, giao hàng, phân phối sản phẩm, mở rộng thị trường nên đối tượng ưu tiên là nam giới, sức khỏe tốt, giao tiếp tốt…Đặc thù của công việc cần đi lại, di chuyển nhiều thì NKT không thể đảm nhiệm được...” – vị đại diện này nói.

Không chỉ vậy, tại một số cơ sở sản xuất ra các sản phẩm thủ công có phần thích hợp với năng lực của NKT, nhưng do quy mô nhỏ, sản phẩm làm ra mang tính mùa vụ, không ổn định nên NKT cũng gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận.

Về vấn đề này, bà Nguyễn Lan Anh, Giám đốc Trung tâm Hành động vì sự phát triển cộng đồng cho rằng, nguyên nhân để tình trạng DN không mặn mà đón nhận NKT vào làm việc là do nhận thức và ý thức cộng đồng của các chủ DN vẫn chưa thực sự cao, tạo rào cản rất lớn đối với các lao động là NKT. Do đó, chúng ta cần phải nâng cao hơn nữa việc phổ biến, tuyên truyền giúp các DN nhận thức về những chính sách ưu đãi của nhà nước đối với các DN sử dụng người lao động là NKT.

Theo bà Lan Anh, bản thân bà cũng bị liệt hai chân, phải ngồi xe lăn nên bà rất thấu hiểu tâm lý cũng như hoàn cảnh của NKT. Vì thế, tôn chỉ hoạt động của trung tâm đều, nhằm mục đích kết nối các lĩnh vực trong xã hội với NKT. Ví dụ như thời gian qua, trung tâm đã đi khắp 63 tỉnh, thành trong cả nước để phối hợp với y bác sỹ bệnh viện tuyên truyền, hỗ trợ, nâng cao kiến thức về sức khỏe sinh sản cho các chị em khuyết tật trên địa bàn.

Đồng quan điểm với bà Lan Anh, luật sư Nguyễn Đắc Thực, Giám đốc Công ty Luật Minh Khuê nhận định, NKT, họ thực sự cần môi trường để họ có thể tự tin và phát huy hết khả năng của mình trong học tập cũng như lao động. Mặc dù DN sử dụng lao động là NKT sẽ được hưởng nhiều chính sách ưu đãi về thuế nhưng tâm lý kỳ thị vẫn còn nặng nề khiến các chủ DN không mặn mà với nguồn lao động từ NKT. “Quy định nhiều nhưng việc tạo điều kiện, giúp đỡ NKT hòa nhập cộng đồng vẫn còn bị hạn chế. Đây chính là một trong những nguyên nhân khiến đa số NKT chưa thực sự tự tin khi tiếp xúc cộng đồng...” – Luật sư Nguyễn Đắc Thực nói.