Vì sao cục trưởng của Bộ Công an có cấp bậc hàm trung tướng?

Cấp hiệu của sĩ quan nghiệp vụ trong lực lượng công an nhân dân. Ảnh: Internet

Bộ Công an đang đăng tải công khai dự thảo Luật Công an nhân dân (sửa đổi) để lấy ý kiến, góp ý của nhân dân.

Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm là tại sao trong dự thảo quy định vị trí chức vụ có cấp bậc hàm cao nhất là trung tướng đối với cục trưởng cục đặc biệt và thiếu tướng đối với giám đốc công an tỉnh/TP trực thuộc trung ương được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I.

Cục trưởng mang hàm trung tướng

Trả lời câu hỏi trên, Bộ Công an cho hay trong lực lượng công an nhân dân (CAND) có những đơn vị có nhiệm vụ đặc biệt như Chống gián điệp, Bảo vệ chính trị, An ninh xã hội, Cảnh sát hình sự, Cảnh sát kinh tế, Cảnh sát phòng, chống tội phạm về ma túy...

Do tinh gọn bộ máy, Bộ Công an không tổ chức cấp tổng cục, các đơn vị cấp cục được củng cố, nâng cao chất lượng, ngoài những đơn vị cấp cục theo Luật CAND năm 2014 mà cục trưởng là trung tướng và có 2-3 cấp phó là thiếu tướng, có nhiều cục được thành lập trên cơ sở hợp nhất từ hai, ba, bốn thậm chí năm đơn vị cấp cục mà cục trưởng có cấp bậc hàm thiếu tướng.

Nay các cục này trực thuộc Bộ và cấp dưới liền kề của chức vụ thứ trưởng, là nòng cốt của đội ngũ sĩ quan, có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác lãnh đạo, chỉ huy để CAND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó nên đa số cấp bậc hàm cao nhất của cục trưởng là trung tướng, phó cục trưởng là thiếu tướng là phù hợp.

Bên cạnh đó, quan điểm chỉ đạo trong Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII đã xác định rõ: “... có cơ chế, chính sách phù hợp đối với những người chịu tác động trực tiếp trong quá trình sắp xếp...”; Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả có chủ trương: “... đặc biệt quan tâm đề xuất và thực hiện, áp dụng các cơ chế, chính sách phù hợp đối với những người chịu tác động trực tiếp trong quá trình sắp xếp...”.

Khi bộ máy tinh gọn không còn tổng cục, vị trí, vai trò, trách nhiệm của cấp cục được nâng lên nên cấp bậc hàm của cục trưởng là trung tướng sẽ hợp lý và phù hợp với chủ trương của Hội nghị Trung ương 7 vừa qua là “tinh gọn bộ máy để tăng chính sách cho cán bộ”. Nếu không thực hiện tốt vấn đề này, không những tác động, ảnh hưởng đến Bộ Công an mà còn sẽ tác động đến bộ, ngành và địa phương khác trong thực hiện các nghị quyết của Đảng.

“Đối với các đơn vị cấp cục và cấp tương đương còn lại khác như dự thảo luật, cấp bậc hàm cao nhất là thiếu tướng là phù hợp, đảm bảo tương quan chung và cơ bản như Luật CAND hiện nay” - Bộ Công an khẳng định.

Sẽ có nhiều điểm mới về trần cấp bậc hàm trong Luật Công an nhân dân (sửa đổi). Ảnh: Internet

Giám đốc công an tỉnh mang hàm thiếu tướng

Về quy định trần cấp bậc hàm thiếu tướng đối với giám đốc công an tỉnh/TP trực thuộc trung ương được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I, Bộ Công an đưa ra ba lý do để giải thích.

Một là, chức năng, nhiệm vụ của công an cấp tỉnh rất quan trọng. Công an tỉnh/TP trực thuộc trung ương có chức năng tham mưu với bộ trưởng, tỉnh ủy, UBND tỉnh về bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm; chủ trì và thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm trên địa bàn tỉnh; trực tiếp đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và các vi phạm pháp luật về an ninh trật tự; tổ chức xây dựng lực lượng công an tỉnh cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại.

Công an cấp tỉnh là cơ quan thuộc lực lượng vũ trang, vừa là cơ quan hành pháp (quản lý nhà nước) vừa là cơ quan tư pháp, cơ quan thi hành tạm giữ, tạm giam, có lĩnh vực quản lý rộng; nhiệm vụ liên quan đến hầu hết các lĩnh vực đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội, đối tượng quản lý phức tạp, nhiều vấn đề nhạy cảm, liên quan đến quyền tự do, dân chủ, lợi ích của công dân.

Hai là, khối lượng công việc của công an cấp tỉnh ngày càng nặng nề. Theo tinh thần Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị, Bộ Công an tập trung đảm nhiệm chức năng tham mưu, quản lý nhà nước, hoạch định chính sách bảo vệ an ninh trật tự, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát. Nhiệm vụ trực tiếp đấu tranh, nhất là tội phạm hình sự chủ yếu tập trung ở địa phương, gắn với địa bàn cụ thể, hầu hết các dịch vụ công về an ninh trật tự do công an địa phương đảm nhiệm.

Đối với các tỉnh được phân loại là đơn vị hành chính cấp I thì tình hình an ninh trật tự còn phức tạp hơn, do đó nhiệm vụ của giám đốc công an các tỉnh này nặng nề hơn nên có chế độ, chính sách về cấp bậc hàm cao hơn là phù hợp.

Ba là, xuất phát từ vị trí chức vụ giám đốc công an cấp tỉnh trong hệ thống chức vụ sĩ quan CAND. Giám đốc công an cấp tỉnh được xác định là chức vụ cơ bản, quan trọng trong hệ thống chức vụ sĩ quan CAND, là cấp dưới liền kề, có thể quy hoạch, bổ nhiệm chức danh thứ trưởng. Tiêu chuẩn chức danh, cấp bậc hàm của giám đốc công an cấp tỉnh phải đảm bảo tương quan tương đối với chức danh cục trưởng (điều này hoàn toàn khác với quân đội).

“Như vậy, yêu cầu khi bổ nhiệm thứ trưởng thì cán bộ phải có thời gian đảm nhận chức vụ giám đốc công an cấp tỉnh nơi địa bàn phức tạp, trọng điểm về an ninh trật tự để rèn luyện, thử thách. Do đó, nếu chức danh giám đốc công an cấp tỉnh không có cấp bậc hàm cao nhất là thiếu tướng sẽ không luân chuyển được cán bộ cấp cục đã có cấp bậc hàm thiếu tướng làm giám đốc hoặc không thực hiện được chính sách cán bộ đối với lãnh đạo cấp cục có cấp bậc hàm đại tá khi được luân chuyển làm giám đốc” - Bộ Công an cho hay.