Văn học kinh điển thế giới đến với thiếu nhi Việt

“Hiệp sĩ Don Quixote” là tác phẩm kinh điển của tiểu thuyết gia, nhà soạn kịch, thi sĩ vĩ đại người Tây Ban Nha Miguel de Cervantes Saavedra. Đây là một trong những tác phẩm hay nhất mọi thời đại, được dịch ra nhiều thứ tiếng và in lại hàng ngàn lần. Bản in lần này của NXB Kim Đồng dựa theo tác phẩm “Truyện Đông Ky-sốt” xuất bản lần đầu tại Việt Nam (9/1959) do dịch giả Hoàng Đình Huy (bút danh của nhà thơ Võ Quảng) phóng tác và lược dịch.

Là một trong những người sáng lập và giữ nhiệm vụ quan trọng tại Nhà xuất bản Kim Đồng, vào thời kì sơ khởi, trước nhiều khó khăn về đề tài, tác phẩm, sách cho trẻ em, nhà văn - nhà thơ Võ Quảng cùng các nhà văn khác như Nguyễn Huy Tưởng, Tô Hoài, Phạm Hổ… không chỉ rất nhiệt thành động viên, khích lệ các tác giả, dịch giả viết và dịch cho thiếu nhi mà bản thân các ông cũng có những sáng tác và dịch phẩm hay, phù hợp với bạn đọc trẻ em thời bấy giờ. Ngoài “Truyện Đông Ky-sốt” với bút danh Hoàng Đình Huy, nhà văn Võ Quảng còn phóng tác và lược dịch truyền thuyết dân gian về hiệp sĩ Robin Hood và xuất bản với tên gọi “Người anh hùng rừng Séc-vút” (1/1961).

Robin Hood là một nhân vật anh hùng trong văn học dân gian của Anh, nổi tiếng từ thời trung cổ là một cung thủ và kiếm thủ kì khôi, chuyên “lấy của nhà giàu chia cho người nghèo”. Cho tới nay, hình ảnh chàng hiệp sĩ áo xanh Robin Hood “xuất quỷ nhập thần”, nỗi kinh hãi của bọn quan tham chuyên bóc lột dân nghèo vẫn là một trong những nhân vật truyền thuyết nổi tiếng truyền cảm hứng cho các bộ phim truyền hình và các tác phẩm văn học hiện đại.

Sau hơn 2/3 thế kỉ, NXB Kim Đồng tái bản lại hai tác phẩm kinh điển này với nội dung lời văn giữ nguyên so với bản in đầu tiên, chuyển phiên âm tiếng Việt danh từ riêng về tiếng Latinh, đổi tựa truyện thành “Hiệp sĩ Don Quixote”, “Hiệp sĩ Robin Hood” và đề lại tên người phỏng dịch là Võ Quảng.  Một trong những tác phẩm văn học kinh điển khác được NXB Kim Đồng chọn in trong dịp này là “Những cuộc phiêu lưu của Nam tước Munchausen” qua lời kể của nhà văn người Đức Rudolf Erich Raspe (1736 – 1794). Dựa trên những mẩu chuyện trào phúng về Nam tước Munchausen được truyền tụng trong dân gian Đức đương thời, với tài năng thiên phú, Rudolf Erich Raspe đã thể hiện lại bằng văn phong Anh ngữ hài hước. Cho đến nay, Munchausen vẫn là một trong những nhân vật văn học phiêu lưu được yêu mến nhất thế giới, sánh ngang với Robinson Crusoe và Gulliver.

Theo dịch giả Quân Khuê, người chuyển ngữ tác phẩm “Những cuộc phiêu lưu của Nam tước Munchausen” thì trong ấn bản này, có những mẩu chuyện mà người đọc tiếng Việt sẽ làm quen lần đầu: hành trình của Nam tước Munchausen ở châu Phi, xây cầu nối châu Phi với… Anh quốc, đánh nhau với Don Quixotte, đào cả kênh Suez lẫn kênh Panama bằng một cỗ xe bò, vừa đánh nhau ở Ấn Độ xong lại về ngay Pháp để giải tán nghị viện và cứu hoàng gia Pháp, tất cả đều nhờ tài trí phi thường của Nam tước! Đặc biệt, còn xuất hiện cả “bạn gái” của Nam tước, Công nương Fragrantia xinh đẹp luôn làm người đọc sững sờ vì kiểu nói chuyện đầy những liên tưởng lạ lùng.

 “Chiếc chìa khóa vàng hay chuyện li kì của Buratino” - tác phẩm văn học dành cho thiếu nhi của đại văn hào Nga Aleksey Tolstoy (1883 – 1945), qua bản dịch của nhà giáo ưu tú, nhà nghiên cứu văn học Đỗ Đức Hiểu cũng ra mắt ấn bản mới trong dịp này với phần minh họa của họa sĩ Trương Văn Ngọc. Nhà văn Aleksey Tolstoy chia sẻ “Ngày xưa, cách đây lâu, lâu lắm, hồi tôi còn bé tí, tôi được đọc một quyển sách tên là “Pinocchio, hay chuyện phiêu lưu của chú búp bê gỗ” (trong tiếng Nga – bé gỗ gọi là Buratino). Tôi thường hay kể chuyện phiêu lưu hấp dẫn của Buratino cho các bạn nhỏ của tôi nghe. Nhưng sách thì mất rồi, nên mỗi lần, tôi lại kể khác đi, lại bịa đặt thêm những mẩu chuyện phiêu lưu không có trong sách. Bây giờ, sau bao năm trời đằng đẵng, tôi nhớ lại người bạn cũ Buratino; để rồi tôi kể cho các cháu nghe câu chuyện lạ lùng về chú bé gỗ ấy”. Bằng tình yêu vô bờ dành cho con trẻ, với lối kể mạch lạc, cuốn hút, nhà văn Aleksey Tolstoy đã làm say mê bao bạn đọc nhỏ tuổi trên khắp thế giới suốt gần một thế kỉ qua.

Bốn ấn bản kỉ niệm 60 năm thành lập NXB Kim Đồng được họa sĩ Lý Minh Phúc, họa sĩ Trương Văn Ngọc, họa sĩ Nguyễn Quang Toàn dày công vẽ minh họa. Những bức tranh đầy màu sắc góp phần giúp các độc giả nhỏ tuổi dễ dàng hình dung bối cảnh, nhân vật và hòa mình vào thế giới sống động trong tác phẩm.