Tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM – Cần Thơ: Những chuyển động ban đầu

Phương tiện được xác định là tàu điện, đồng thời là dự án thân thiện với môi trường, do đó các đơn vị quyết định lựa chọn công nghệ điện tái tạo, cụ thể là 7 nhà máy điện sử dụng rác đốt đặt ở 7 nhà ga trên tuyến, cùng với 2 nhà máy điện mặt trời ở ga đầu là Tân Kiên (TP.HCM) và ga cuối ở Cái Cui (Cần Thơ). Mỗi nhà máy có công suất khoảng 50 MW, khi hoàn thành sẽ hòa chung vào lưới điện của Tổng công ty điện lực sau đó được phát trở lại phục vụ hoạt động của đoàn tàu.

Như vậy, dự án đường tàu cao tốc TP.HCM – Cần Thơ không những giải quyết được vấn nạn quá tải giao thông khu vực Nam bộ mà còn giúp các địa phương trong khu vực này giải quyết tốt việc xử lý rác thải.

Một trong những thiết kế của tuyến đường tàu cao tốc TP.HCM - Cần Thơ

Để bắt tay thực hiện những công đoạn đầu tiên của dự án, một nhà máy điện rác mẫu có mức đầu tư 38 triệu USD sẽ được xây dựng ở gần khu vực ga Bửu Long (TP. Biên Hòa, Đồng Nai), dự kiến khởi công vào tháng 4 tới. Nhà máy này do một tập đoàn của Mỹ đầu tư.

Ban đầu, theo quyết định của Bộ GTVT ngày 27/8/2013 phê duyệt Quy hoạch chi tiết đường sắt TP.HCM - Cần Thơ, tổng chiều dài toàn tuyến là 173,677 km với 14 ga, bắt đầu từ ga lập tàu An Bình (Bình Dương) đến Cần Thơ, đi theo hướng tuyến dài nhằm tiếp cận các đô thị hiện hữu của TP.HCM và 4 tỉnh miền Tây bao gồm Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long và TP Cần Thơ. Tuy nhiên, dự án về sau đã được điều chỉnh với độ dài rút xuống còn 139,7 km với 9 ga, chạy song hành với đường bộ cao tốc TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận, đi qua khu vực ngoại vi các đô thị hiện hữu.

Có nguồn tin cho biết, Cục Đường sắt đã có tờ trình gửi Bộ GTVT. Trong tháng 3 tới, Bộ trưởng Bộ GTVT sẽ làm việc với 5 tỉnh, thành cùng Viện Khoa học - Công nghệ Phương Nam để thống nhất việc phê duyệt điều chỉnh hướng tuyến của dự án. Nếu được lãnh đạo Bộ GTVT chấp thuận, ngay sau đó các đơn vị sẽ lập tức tiến hành lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho dự án. 

Tuyến đường tàu cao tốc sẽ giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa TP.HCM với Cần Thơ xuống chỉ còn 45 phút

Khi đưa vào sử dụng, tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa trung tâm kinh tế trọng điểm phía nam với thủ phủ của khu vực ĐBSCL xuống còn chỉ 45 phút.

Mặc dù vậy, bên cạnh vấn đề kỹ thuật và quy hoạch, dự án đang gặp khó khăn lớn nhất là nguồn vốn. Với quy mô đầu tư khoảng 5 tỷ USD, phương án tài chính đang trình TP.HCM thì công trình này sẽ được đầu tư theo hình thức PPP (đối tác công - tư), nhà nước chịu trách nhiệm phần giải phóng mặt bằng, còn tư nhân sẽ đảm nhận toàn bộ chi phí xây dựng.

Theo ông Hà Ngọc Trường, Trưởng bộ môn đường sắt metro, Trường ĐH GTVT TP.HCM, đồng thời là chủ nhiệm đề án tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ, thì hiện đã có 2 nhà đầu tư đến từ Mỹ và Anh quan tâm đến dự án này.