'Tình yêu ở lại' của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh

30 năm trước, ngày 29/8/1988, một tin chấn động với giới nghệ sĩ sân khấu và văn học nghệ thuật nước nhà: Gia đình nhà thơ - nhà viết kịch Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh cùng con trai út Lưu Quỳnh Thơ ra đi trong một tai nạn giao thông khi đang trên đường từ Hải Phòng về Hà Nội. Khi ấy, nhà thơ Lưu Quang Vũ mới chỉ 40 tuổi, nhà thơ Xuân Quỳnh 46 tuổi, con trai út Lưu Quỳnh Thơ 13 tuổi. 30 năm đã qua đi. Hình ảnh yêu thương của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh và cậu bé Quỳnh Thơ vẫn sống mãi trong trái tim người thân, bạn bè.

Trong buổi giới thiệu đêm nhạc, NSƯT Lê Chức xúc động kể, 30 năm trước, khi nghe tin “động trời” ấy, giới văn nghệ sĩ cả nước bàng hoàng, xót xa cho cặp nghệ sĩ tài năng. Một định mệnh quá đau đớn cho cả gia đình nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh. “Đó là một buổi chiều ảm đạm, đau buồn. Tất cả chúng tôi đều không thể kìm được nước mắt. Họ là cặp trời sinh, sống để cho nhau và khi ra đi cũng đi cùng nhau”, NSƯT Lê Chức xúc động nói.

Cặp thi sĩ Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh nổi tiếng không chỉ với những tác phẩm kịch, thơ “sống” mãi với thời gian mà tình yêu của họ dành cho nhau cũng trở thành một huyền thoại đẹp trong giới văn nghệ sĩ. Sự ra đi đột ngột của cặp thi sĩ tài hoa vào đúng thời điểm sung sức nhất về sáng tác và viên mãn trong hạnh phúc, tình yêu là lý do mà đến nay, khi nghĩ về họ nhiều người thân và người hâm mộ vẫn không khỏi nghẹn ngào, tiếc nhớ. Di sản thơ ca, kịch của hai thi sĩ để lại đến nay vẫn còn nguyên giá trị cho văn học nghệ thuật nước nhà. Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh cũng là cặp vợ chồng nghệ sĩ đầu tiên của Việt Nam cùng được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Thắp lên nguồn cảm hứng mãnh liệt mà tình yêu và tài năng của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh dành tặng cuộc đời trong quãng thời ngắn ngủi họ được sống, được yêu và được cống hiến, đêm thơ nhạc “Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh Tình yêu ở lại”, nhân kỷ niệm 30 năm ngày họ ra đi hứa hẹn sẽ đem lại những ký ức đẹp nhất về 2 nghệ sĩ tài năng trong lòng bạn bè và khán giả. Nhà báo Lưu Quang Định, em trai nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, TBT Báo Nông thôn Ngày nay cho biết, đêm nghệ thuật với mong muốn đem lại những ký ức đẹp nhất về 2 nghệ sĩ tài năng trong lòng bạn bè và khán giả. Đó sẽ là một đêm nghệ thuật đáng nhớ để không chỉ bạn bè, giới văn nghệ sĩ được ôn lại kỷ niệm về Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh mà còn là dịp để khán giả được sống trong không gian nghệ thuật ăm ắp tình yêu, thể hiện qua những tác phẩm của hai thi sĩ. Chương trình sẽ có 3 phần. Phần 1 là những bài thơ, ca khúc được phổ nhạc của 2 tác giả, trong đó sẽ có những bài thơ nổi tiếng được phổ nhạc như: “Tiếng Việt”, “Thuyền và biển”, “Thơ tình cuối mùa thu”... Phần thứ 2 là những hồi ức đẹp nhất, những kỷ niệm lần đầu được kể về hình ảnh của Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh trong trí nhớ và tình yêu bè bạn. Phần 3 là trích đoạn vở kịch nổi tiếng của Lưu Quang Vũ - “Hoa cúc xanh trên đầm lầy” do các nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ trình diễn.

Cũng theo nhà báo Lưu Quang Định, đêm nghệ thuật có sự tham gia của đạo diễn NSND Phạm Thị Thành, NSND Doãn Châu, NSND Lê Khanh, NSND Vương Hà, NSƯT Lê Chức, nhà thơ Anh Ngọc, nhà văn Lê Minh Khuê, nhạc sĩ Nguyễn Cường, nhạc sĩ Lê Tâm, ca sĩ Tùng Dương, ca sĩ Ánh Tuyết, các nghệ sĩ đoàn kịch và đoàn ca nhạc Nhà hát Tuổi trẻ… 

Nhà thơ Lưu Quang Vũ sinh năm 1948 tại xã Thiệu Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ, quê gốc ở phường Hải Châu, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, là con trai nhà viết kịch Lưu Quang Thuận. Năm 20 tuổi đã có thơ in chung với nhà thơ Bằng Việt trong tập “Hương cây - Bếp lửa” (1968) và các tập thơ tiếp sau này như Mây trắng của đời tôi (1989), Bầy ong trong đêm sâu (1993)..

Từ 1978 đến 1988, giai đoạn này nhà thơ Lưu Quang Vũ làm biên tập viên Tạp chí Sân khấu, bắt đầu sáng tác kịch nói với vở kịch đầu tay Sống mãi tuổi 17 viết lại theo kịch bản của Vũ Duy Kỳ. Tiếp sau đó, hàng loạt vở kịch của ông đã gây nên một hiện tượng chấn động sân khấu kịch nói cả nước như: Nàng Sita, Hẹn ngày trở lại, Nếu anh không đốt lửa, Hồn Trương Ba da hàng thịt, Lời thề thứ 9, Khoảnh khắc và vô tận, Bệnh sĩ, Tôi và chúng ta, Người tốt nhà số 5, Ngọc Hân công chúa, Linh hồn của đá, Ông vua hóa hổ, Chiếc ô công lý, Ông không phải là bố tôi, Điều không thể mất, Ai là thủ phạm, Chuyện tình bên dòng sông thu, Tin ở hoa hồng, Hoa cúc xanh trên đầm lầy, Lời nói dối cuối cùng, Mùa hạ cuối cùng… Nhà thơ Lưu Quang Vũ vinh dự được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 2000. 

Nhà thơ Xuân Quỳnh - người vợ đã gắn bó với nhà thơ Lưu Quang Vũ trong 15 năm đỉnh cao của sự nghiệp cho đến cuối đời. Xuân Quỳnh bước chân vào nghệ thuật với nghề nghiệp là diễn viên múa ở Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và được đào tạo thành diễn viên múa. Từ năm 1962 đến 1964, Xuân Quỳnh học Trường bồi dưỡng những người viết văn trẻ (khoá I) của Hội Nhà văn Việt Nam. Sau khi học xong, bà làm việc tại báo Văn nghệ, báo Phụ nữ Việt nam.

Nhà thơ Xuân Quỳnh đã in các tập thơ Tơ tằm - chồi biếc (thơ, in chung, Nhà xuất bản Văn học, 1963); Hoa dọc chiến hào (thơ, in chung, 1968); Gió Lào, cát trắng (thơ, 1974); Lời ru trên mặt đất (thơ, 1978); Sân ga chiều em đi (thơ, 1984); Tự hát (thơ, 1984); Thơ Xuân Quỳnh (1992, 1994); Thơ tình Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ (1994)… Ngoài ra bà còn có nhiều tập thơ, sách viết cho thiếu nhi. Thơ Xuân Quỳnh giàu cảm xúc với những cung bậc khác nhau như chính tính cách luôn hết mình của Xuân Quỳnh. Những bài thơ khi hạnh phúc đắm say, lúc đau khổ, suy tư của nhà thơ luôn gần gũi vì được viết với sự đằm thắm của một người phụ nữ vừa làm thơ vừa làm vợ, làm mẹ. Nhiều bài thơ của Xuân Quỳnh đã trở nên nổi tiếng, được đưa vào sách giáo khoa. Nhà thơ Xuân Quỳnh được tặng thưởng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 2017.