Tiến sĩ sư phạm xót lòng kể chuyện dạy con tự lập

Về bức ảnh bà mẹ dắt xe qua chỗ ngập còn cậu con trai lớn tướng ngồi đằng sau, có một bài viết phản biện đã nhận định: những người lên án bà mẹ chắc chắn chưa làm cha mẹ hoặc vô lương tâm không có tình yêu con cái. 

Đọc đến đây, tôi nghẹn lời. Tôi là người lên án bà mẹ đó đây, liệu tôi có phải là kẻ vô lương tâm và không có tình yêu với con mình. Tự nhiên, bao cảm xúc cũ chợt ùa về.

Dạy con tự lập (Ảnh minh họa)

Tôi là một người có bệnh và yếu đuối từ nhỏ. Mặc dù lúc sinh con, tôi chưa biết bệnh của mình trầm trọng đến thế nào nhưng sau ca mổ bắt con kinh hoàng, thấy bác sĩ, y tá tấp nập chúc mừng 2 mẹ con đã sống, lưỡng lự nhìn nhau khi tôi hỏi có thể sinh bé khác nữa không, tôi hiểu cô con gái này là món quà độc nhất mà thượng đế tặng cho một kẻ yếu ớt đó là tôi.

Vì thế, nếu mẹ khác xót con một, tôi xót con gái đến cả ngàn lần.

Tuy nhiên, ngay từ ngày con ra đời, suy nghĩ tôi trăn trở nhất là: Con tôi sẽ sống ra sao khi không có mẹ bên cạnh. Vì thế, tôi luôn muốn cháu tự lập. Tôi tự đặt ra tiêu chí dạy con cho mình là "Dạy sao cho con vẫn luôn ổn dù ngay ngày mai mẹ nó chết?"

Quyết định thế nhưng tôi không ngờ, không bao giờ có thể ngờ rằng: Việc dạy con tự lập lại khó đến thế.

Khi con 2 tuổi, để con không thiếu tự tin, tôi dạy con qua nhà hàng xóm mua hàng. Nào là tự đi cầu thang, nào là tự cầm tiền, nào là tự trình bày. Con háo hức và vui sướng bao nhiêu, tôi lo âu từng đó. Lần thứ nhất, thứ hai, ba đi ngay sau con, tôi không ngại ngần gì. Nhưng lần thứ tư, đứng nhìn con từ xa, tôi thắt cả ruột thương nó, nước mắt vòng quanh. Rồi những lần ép mình đứng trong nhà không nhìn theo con, lòng tôi thắp thỏm, tim đập như trống, tay chân toát mồ hôi. Chỉ khi con hớn hở cầm gói muối hay gói tăm về đến cửa phòng, tôi mới thở được bình thường.

Lớn dần lên là lúc con lần lượt được học làm các việc. Phải ăn thứ cơm chưa chín, lau lại cái nhà be bét bẩn sau khi con lau không phải là thứ đau khổ mà là niềm vui của chính tôi và con. Tôi tự nhủ: Có làm có khéo, con sẽ dần dần học được mọi thứ. Con cầm dao từ lúc 5 tuổi, tôi vượt qua nỗi sợ hãi của mình hàng ngày hàng giờ. Rồi bị hàng xóm, họ hàng chửi rủa là Bóc lột sức lao động của trẻ em, con mẹ lười, xấu tính.... không là thứ tôi quan tâm. Nhìn con ngày một trưởng thành tôi vui và càng sốt sắng hơn nữa với những dự định dạy con của mình.

Bà mẹ kết tội tôi vô lương tâm chắc chắn chưa bao giờ trải qua những giờ phút sống không bằng chết như tôi khi con gái tự đi bộ đi học từ lớp 3. Cháu phải đi qua đường với lượng xe khá đông. Ngồi nhà, tôi tưởng như mình có thể ngưng tim vì quá lo lắng.

Người mẹ đó có hiểu cảm giác của người đi như mộng du ra cổng ngóng con từng ngày, chảy nước mắt khi thấy bóng con ở xa xa, vội vàng quệt ngang mặt, ba chân bốn cẳng chạy về nhà cố tạo bộ mặt thản nhiên để con không nhận ra sự lo lắng đó của mẹ.

Người mẹ đó chắc cũng chưa biết đến cảm giác quyết tâm đến mức nghĩ rằng: Nếu con xảy ra chuyện gì thì sẽ tự tử theo con để sang thế giới bên kia tiếp tục yêu thương và lo cho nó.

Ngày con tôi bước lên máy bay một mình từ Hà Nội sang Singapore chơi tết và quay về khi cháu gần tròn 15 tuổi, tôi đã gần như mất toàn bộ tri giác trong suốt thời gian con bay ở trên giời. Chỉ khi nghe thấy tiếng con báo đã an toàn, đã ra khỏi sân bay bình an, tôi mới sụp xuống òa khóc. Bù lại đó là cảm giác trải nghiệm tuyệt vời và sự tự tin thoải mái của con gái. Kỉ niệm đó tôi biết là vô giá với con đến mức cảm thấy cái giờ phút lo âu kia của tôi là hoàn toàn cần thiết và được đền bù xứng đáng.

Khi con xuống Hải Phòng làm thêm trong hè, đêm nào tôi cũng ôm áo của con ra hít hà. Không làm phiền giấc ngủ mệt mỏi sau lao động của con, tôi nín thở chờ đợi con về. 2 tiếng con ngồi trên xe về HN, tôi gọi nói chuyện với con suốt 1,5 tiếng.

Tuần trước khi con bị tắc đường về muộn, mẹ con tôi đã cãi nhau rất dữ dội. Biết mình mắng con oan nhưng tôi không kiềm chế nổi vì quá lo cho con. Đến đêm đó, tôi lên cơn đau tim đến mức phải gọi cấp cứu (tôi vốn bị tim bẩm sinh và đã phải phẫu thuật). Nhìn con cầm tay mẹ khóc âm thầm, lau vội nước mắt khi thấy mẹ tỉnh dậy, tôi xót xa bao nhiêu lại thấy hài lòng bấy nhiêu. Bởi vì phần thưởng cho sự chịu đựng và hi sinh của tôi là một cô gái trưởng thành rất sớm.

15 tuổi con đã có thể tự kiếm sống, tự chi tiêu hợp lý, tự lo cho mình 100% dù ở phương trời nào và biết chăm sóc lo lắng cho mẹ và những người xung quanh. Con biết vui vẻ nhường mẹ miếng ăn, biết khâu vá dép đứt của mẹ, biết chăm sóc nhà cửa gia đình, cấp cứu khi mẹ bị mệt....

Hơn 15 năm đã trôi qua kể từ khi tôi vui sướng đón nhận món quà đặc biệt mà thượng đế đã dành cho mình. Cho đến nay, tôi có thể tự hào là món quà đó sẽ không bao giờ phải nuối tiếc vì đã đầu thai vào bụng của một bà mẹ như tôi. Bởi vì, dù ốm đau, dù vất vả dù muôn vàn khó khăn, tôi vẫn có thể vượt qua mọi cảm xúc của chính mình để tạo dựng cho con một con người, một tương lai tốt đẹp.

Và ngày nay, tôi có thể kết luận rằng: Dạy con tự lập được, tách mình ra khỏi con được không phải là không yêu con mà phải có tình cảm lớn hơn cả tình yêu!

Quay trở lại câu chuyện người mẹ cho con ngồi trên xe dắt trong mưa, đặt mình vào vị trí của người mẹ trong bức ảnh, nếu con tôi đang bị ốm, đang bị thương không thể đi lại được thì tôi sẽ gọi ngay xe cấp cứu 115 đưa con đến bệnh viện hoặc gọi taxi đưa con về nhà bởi để cháu ngồi trên xe dắt như thế thì sẽ rất nguy hiểm khi tôi đuối sức hoặc trượt ngã.

Còn nếu đứa trẻ hoàn toàn khỏe mạnh thì việc làm của người mẹ là đáng lên án.

TS Vũ Thu Hương(Khoa Giáo dục tiểu học, ĐH Sự phạm Hà Nội)