Thực và mơ ở An Trung

     Chỉ tay về phía đông, bên kia sông, Phó Chủ tịch UBND xã An Trung Nguyễn Trọng Tuấn, trầm tư: “Bên kia sông Đinh là làng Nước Loi (thôn 6) và Đồng Phê (thôn 5); đồng thời, cũng là nơi tập trung hơn 40 ha đất sản xuất nông nghiệp của xã và hơn 200 ha đất canh tác lâm nghiệp và đất hoa màu. 100 hộ dân người H’re (trên 200 nhân khẩu) nhiều đời nay gần như bị cô lập và phải đối mặt với nhiều hiểm nguy mỗi khi mùa mưa đến”.

Chị Đinh Thị Lít cõng bé Đinh Thị Yến Vi cùng em Đinh Văn Khánh bì bõm lội sông Đinh tới trường.

Chị Đinh Thị Liên địu con, dò từng bước thận trọng.

     Để hiểu rõ hơn về câu chuyện dò sông, lội bộ của người dân Đồng Phê, Nước Loi, một ngày trung tuần tháng 12, chúng tôi có mặt tại bến đò để qua làng Đồng Phê. Gọi là bến đò nhưng thực chất đây chỉ là bãi bồi bên sông - nơi con nước sông Đinh có phần êm ả, ít dữ tợn hơn cả. 8 giờ sáng, một nhóm thợ keo tập trung ngay bến để gọi đò sang sông. Trên tay họ, dao rựa lỉnh kỉnh, sẵn sàng cho một ngày làm việc mới. Trong khi các chị thấy chúng tôi ái ngại về dòng nước đang chảy xiết sau mấy trận mưa lớn vừa qua, anh Đinh Văn Bon, 35 tuổi, ở làng Mang Gối, thôn 5 cười bảo: “Con sông này rộng phải đến 150m. Ở đầu nguồn, lại nhằm mùa mưa, nước lớn và mạnh. Song, ngày nào cũng qua lại thành ra chuyện bình thường. Từ thời ông cha mình lúc trước đến đời mình rồi đời con cháu mình, cũng phải lội sông hoặc chèo đò đi làm thôi”.

     Với bộ dạng ướt sũng, bước lên từ dòng nước lạnh ngắt, chị Đinh Thị Gôn, 28 tuổi, làng Đồng Phê, về xã để hoàn tất một số giấy tờ liên quan đến vay vốn hộ nghèo. Khi nghe chúng tôi nói về những cách trở đường sá, như “điểm trúng huyệt”, chị nán lại tâm sự: “Ở đây, mình lội sông từ khi còn nhỏ nên đoạn nào nhiều đá nhọn, đoạn nào nước cuốn dữ, nước cỡ nào thì nên đi..., mình rành lắm. Nhưng mà, những bất trắc vẫn luôn rình rập, tai nạn bất ngờ khó lường”.

     Theo chị Gôn, 8 năm trước, chị Đinh Thị Thanh, vợ anh Đinh Văn Đích (ở làng Đồng Phê, thôn 6), chuyển dạ giữa mùa nước lớn. Để kịp thời đưa chị đến Trạm y tế xã, người làng quyết định cử mấy thanh niên khỏe mạnh dùng cây gỗ mắc võng, đưa vợ anh Đích sang sông. Vậy mà, đến giữa dòng chị Thanh sinh con, đứa trẻ oe oe khóc. Bên dưới, nước cuồn cuộn chảy. May mắn, cả hai mẹ con đều khỏe mạnh. Đứa trẻ năm nào nay đã học lớp 4 và hằng ngày lội sông Đinh đến trường. 2 năm trước, một cặp vợ chồng (ở làng Nước Loi, thôn 6), vĩnh viễn ở lại lòng sông do bất cẩn trong lúc lội về làng sau khi đi ăn giỗ.

     Ngày nào cũng vậy, khúc sông Đinh chảy ngang xã An Trung đều chứng kiến những đứa trẻ ở làng Đồng Phê và Nước Loi cần mẫn đến trường. Tiếng í ới gọi nhau mỗi khi bị đánh dạt ra xa làm chộn rộn một khúc sông. Hình ảnh đó làm không ít phụ huynh đứng bên kia bờ dõi theo lo lắng.

      Hơn 5 năm công tác tại Trường mẫu giáo An Trung, cô Lê Thị Tuyên, Hiệu trưởng nhà trường tâm sự: “Đều đặn mỗi ngày, phụ huynh 2 làng Đồng Phê và Nước Loi bế con qua sông đến lớp. Mỗi tháng, họ còn cõng 20kg củi đến nộp cho bếp ăn bán trú của nhà trường. Đáng nói, phụ huynh thôn 6 còn chấp nhận đi thêm một quãng 3km sau khi vượt sông để đến điểm trường chính tại thôn 5 nhằm cho con mình được hưởng cơ sở vật chất tốt hơn thay vì học tại điểm trường cũ như trước”.

Nhóm thợ làm thuê chuẩn bị vượt sông sang thôn 5. 

Những đứa trẻ dắt díu nhau giữa dòng chảy xiết, tiềm ẩn nhiều rủi ro về tai nạn đuối nước.

     Thầy giáo Vương Hữu Tài, Hiệu trưởng Trường Tiểu học An Trung, cho biết: “Cách trở là vậy nhưng bao nhiêu năm qua, chưa có một trường hợp nào học sinh bỏ học”. Bởi giấc mơ con chữ, bởi ước vọng về một tương lai phấn khởi hơn cho những đứa trẻ làng mình, bất kể nước sông Đinh có dữ dội, thất thường. Và khoảnh khắc đẹp về bà mẹ H’re địu con trên lưng, kiên trì miết chân xuống lòng sông trơn trượt mà ống kính chúng tôi ghi lại được như tô đậm thêm ấn tượng về sự bền lòng với con chữ.

       Một cây cầu bắc ngang sông Đinh là giấc mơ của người xã An Trung. Không chỉ bà con làng Đồng Phê, Nước Loi khắc khoải, người dân ở các thôn Ta Mang Ghen, thôn 3, thôn 8 cũng mong mỏi không kém. Bởi nếu có cầu, con đường đến trung tâm xã sẽ rút ngắn hơn, thay vì phải đi vòng lên thị trấn như hiện nay.

Con nước sông Đinh bao năm qua tạo nguồn phù sa cho ruộng đồng, nhưng đồng thời là rào cản lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương bởi sự chia cắt.

       Trao đổi với chúng tôi về niềm mong mỏi ấy, Phó Chủ tịch UBND huyện An Lão Bùi Tiến Dũng cho biết: “Đáng mừng, tháng 9 vừa rồi, Bộ GTVT đồng ý hỗ trợ kinh phí cho tỉnh xây dựng cầu treo Đồng Phê. Sau đó, đại diện một số bộ, ngành Trung ương và tỉnh đã về khảo sát. Dự kiến cầu sẽ được khởi công trong năm 2015. Đây thật sự là tín hiệu vui không chỉ cho bà con ở An Trung mà cho cả huyện An Lão”.Vậy là giấc mơ An Trung đã bước đầu thành hiện thực. Chỉ chờ ngày những con đò chòng chành giữa con nước trở thành quá vãng.