Thúc đẩy di cư an toàn, bình đẳng cho lao động nữ

Đây là hoạt động thuộc Kế hoạch công tác của Ủy ban Bảo vệ và Thúc đẩy quyền của người lao động di cư trong ASEAN (ACMW) giai đoạn 2021-2025 do Việt Nam chủ trì và trong khuôn khổ hợp tác của Chương trình an toàn, bình đẳng (Safe and Fair) của ILO/ Cơ quan Liên hợp quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) với ASEAN.

Việt Nam là một trong 10 quốc gia nhận kiều hối lớn nhất thế giới

Tại Hội thảo, bà Hà Minh Đức – Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, trong thời gian vừa qua Việt Nam cũng như các quốc gia trên thế giới bị ảnh hưởng do đại dịch Covid 19, hoạt động liên quan đến lao động di cư, bảo vệ lao động di cư bị hạn chế. Trước đại dịch, trung bình mỗi năm lao động của Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài khoảng 145.000 người đến 150.000 người, vào năm 2021 người Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài khoảng 45.000 người. Trong đó, số lao động di cư nữ ngày càng gia tăng. Lao động di cư nữ chiếm khoảng 30% số lao động di cư đi làm việc nước ngoài. Trong đó lao động nữ di cư chỉ tập trung vào một số ngành nghề như lao động giúp việc, các công việc chăm sóc sức khỏe như: y tá, hộ lý… Bên cạnh những lợi ích về kinh tế, nâng cao kỹ năng nghề do di cư mang lại thì trong quá trình di cư có nhiều rủi ro xảy ra đối với người lao động.

Để bảo vệ lao động di cư đặc biệt lao động nữ, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm đảm bảo lao động di cư được bình đẳng, an toàn. Bên cạnh đó, Việt Nam đã hợp tác các nước ASEAN liên quan đến bảo về phụ nữ di cư…Tại Việt Nam, dự án di cư lao động an toàn công bằng hỗ trợ các bên chia sẻ các mối quan ngại thảo luận những giải pháp để các cơ quan liên quan thúc đẩy, hỗ trợ lao động di cư an toàn, bình đẳng, tránh mọi rủi ro có thể xảy ra.

Bà Ingrid Christensen, Giám đốc Văn phòng Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam là một trong 10 quốc gia nhận kiều hối lớn nhất thế giới với số lượng 18,1 tỷ USD vào năm 2021, chiếm đến 4,9% GDP. Đây là chỉ số cho thấy tầm quan trọng của kinh tế từ lao động di cư.

“Thời gian qua, bối cảnh di cư thay đổi nhanh chóng do đại dịch Covid 19. Thị trường lao động của nhiều quốc gia đối mặt với mặt tình trạng lạm pháp cao tăng trưởng chậm điều này ảnh hưởng đến mô hình di cư trong khu vực. Điều này cho thấy cần phải nỗ lực hơn nữa để đảm bảo quyền cho lao động di cư những người  làm việc trong điều kiện bị trả lương thấp” - Giám đốc Văn phòng ILO nhấn mạnh.

Chính sách ngày càng hoàn thiện

Bà Vũ Hồng Minh – Chánh văn phòng Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết 6 tháng đầu năm 2022, số lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài là hơn 46.000 người. Dự kiến hết năm 2022, Việt Nam có khoảng 140.000 lao động đi làm việc tại nước ngoài. Các chính sách liên quan đến lao động đi làm việc ở nước ngoài ngày càng hoàn thiện. Các nội dung hỗ trợ ngày càng đa dạng, mức hỗ trợ cao, đảm bảo bình đằng giới. Cụ thể: mức hỗ trợ thân nhân của người lao động bị chết, mất tích mức tăng từ 10 triệu đồng đến 40 triệu đồng; Hỗ trợ chí phí tư vấn pháp lý, thuê luật sư trong trường hợp phát sinh vụ việc phức tạp (Đây là điều khoản mới áp dụng, rút ra từ kinh nghiệm giải quyết vụ việc trong thực tiễn); Hỗ trợ chi phí chỗ ở cho người lao động…Các biện pháp hỗ trợ, bảo vệ người lao động Việt Nam ở nước ngoài phù hợp với đặc điểm giới.

Nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu lao động Doãn Mậu Diệp cho rằng, các quy định của luật pháp về đưa người đi làm việc tại Việt Nam rất đầy đủ. Tuy nhiên để các chính sách đi vào thực tế cần có những giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp tuân thủ pháp luật. Bên cạnh đó, cần có sự liên minh giữa doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc nước ngoài và chủ sử dụng lao động. Cần thành lập liên minh tuân thủ các quy định pháp luật như vậy mới có thể thúc đẩy di cư an toàn, công bằng được.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe chia sẻ về các biện pháp tăng cường khuôn khổ pháp lý để bảo vệ quyền của phụ nữ lao động di cư và các nhóm dễ bị tổn thương khác; những thành tựu quan trọng và bài học kinh nghiệm từ sự tham gia của dự án cũng như từ việc tạo cơ sở thông tin cho việc ra quyết định về di cư lao động dựa trên bằng chứng. Hội thảo cũng dành một phiên trao đổi về việc củng cố hệ thống để xử lý vấn đề bạo lực đối với nữ lao động di cư, trong đó tập trung vào các nội dung chính bao gồm: cách tiếp cận trong củng cố hệ thống để giải quyết bạo lực đối với phụ nữ lao động di cư… Bên cạnh đó, các đại biểu cũng được nghe chia sẻ về những thành tựu chính và bài học kinh nghiệm từ các hoạt động can thiệp dựa vào cộng đồng.

Trên cơ sở các kết quả hoạt động và hợp tác với các đối tác, Hội thảo đã thảo luận về dự kiến kế hoạch làm việc trong năm 2023 với mục tiêu tiếp tục các hoạt động chưa được hoàn thành và triển khai các hoạt động mới góp phần thúc đẩy di cư lao động an toàn và bình đẳng cho lao động di cư nữ.