Thủ tướng tiếp tục hối thúc giải ngân đầu tư công

Nhiều chuyển biến trong công tác giải ngân đầu tư công

Ngay sau Hội nghị lần thứ Nhất (ngày 16/7), Chính phủ đã tổ chức 7 Đoàn công tác do Thủ tướng Chính phủ, các Phó thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính làm trưởng đoàn kiểm tra tại các bộ, địa phương nhằm đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giải ngân vốn đầu tư công.

Theo báo cáo của Bộ KH&ĐT, đến nay, 52/53 bộ, cơ quan Trung ương và 63/63 địa phương đã có phương án phân bổ vốn Ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2020 tuân thủ nguyện tắc, tiêu chí, phân bổ vốn đầu tư công quy định tại Luật Đầu tư công và các Nghị quyết của Quốc hội về NSNN năm 2020. Tuy vậy, chỉ 38 bộ, cơ quan Trung ương và 43 địa phương đã giao chi tiết hết 100% kế hoạch vốn cho các dự án; 5 bộ, cơ quan Trung ương và 15 địa phương giao chi tiết trên 90% cho các dự án; còn lại 9 bộ, cơ quan Trung ương và 5 địa phương giao chi tiết dưới 90% cho các dự án.

Tổng số vốn NSNN các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã có quyết định/văn bản giao chi tiết cho các dự án đủ điều kiện giải ngân vốn là 455.491 tỷ đồng, đạt 95,4% kế hoạch đầu tư vốn được Thủ tướng Chính phủ giao (477.573 tỷ đồng).

Hiện, 9 bộ, cơ quan Trung ương và 9 địa phương có văn bản đề nghị chuyển trả lại kế hoạch vốn để điều chỉnh cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương khác với tổng số vốn 6.338 tỷ đồng. Đồng thời, Bộ KH&ĐT nhận được đề xuất bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2020 của 7 bộ, cơ quan Trung ương và 31 địa phương với tổng số vốn là 13.509 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến 31/7/2020 là 193.040 tỷ đồng, đạt 40,98% kế hoạch Thủ tướng giao (không bao gồm vốn kéo dài từ các năm trước sang). Ước giải ngân đến 31/8 là 221.768 tỷ đồng, đạt 47% so với kế hoạch (cùng kỳ năm 2019 đạt 41,39%).

Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Thủ tướng tại Hội nghị giao ban trực tuyến toàn quốc ngày 16/7, sự đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giải ngân vốn của các Đoàn công tác trên, tiến độ giải ngân từ cuối tháng 7 đến nay đã có sự chuyển biến và đạt kết quả tích cực. 5 bộ, cơ quan Trung ương và 19 địa phương đã có tỉ lệ giải ngân trên 60%. Tuy nhiên, 29 bộ, cơ quan Trung ương và 6 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt dưới 35%, trong đó có 15 bộ, cơ quan Trung ương và 1 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt dưới 15%.

Bộ trưởng, Chủ tịch phải chịu trách nhiệm nếu "không tiêu hết tiền"

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại kết luận tại hội nghị tháng trước là quyết tâm giải ngân hết số vốn 630.000 tỷ đồng và hằng tháng sẽ họp để kiểm điểm công việc này. "Giải ngân vốn đầu tư công là chủ trương quan trọng mà các bộ, ngành, địa phương cần quán triệt. Cả hệ thống chính trị vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân vốn đầu tư công. Chúng ta làm việc đó đến đâu để tháo gỡ những khó khăn, ách tắc mà từ trước đến nay thường mắc phải", Thủ tướng nêu rõ.

Theo Thủ tướng: "Nói trên giấy tờ thì dễ, cứ bàn mà không xúc tiến thì không được. Ví dụ như khâu giải phóng mặt bằng là một ách tắc, nếu không vào cuộc tích cực, vận động nhân dân ủng hộ thì sẽ khó khăn".

Do đó, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần hội nghị hôm nay "rất thẳng thắn, chân tình chứ không phải xuê xoa, dễ dãi. Tinh thần là phải giải ngân hết số vốn còn lại ở các bộ, ngành, địa phương. Không thể nói mà không làm, không thể có tiền mà không tiêu được do sự chủ quan, việc tổ chức thực hiện kém".

Tại hội nghị, các bộ, ngành, địa phương đều khẳng định quyết tâm hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công trong năm nay. Tuy vậy, các bộ, ngành, địa phương cũng nêu ra những tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục trong những tháng cuối năm thì mới có thể giải ngân được 100% vốn kế hoạch. Đó là việc giao kế hoạch vốn còn bất cập. Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng nhiều nơi thực hiện còn chậm; quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng, thanh quyết toán còn phức tạp… Đây là nút thắt lớn cần phải tháo gỡ.

Đặc biệt, thời gian qua đã xuất hiện nhiều cách làm mới, quyết tâm mới để đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, như: Lãnh đạo cao nhất của địa phương đi từng công trình. Nhiều tỉnh ủy, thành ủy ban hành nghị quyết, đã nêu cao vai trò của hệ thống chính trị, đặc biệt vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, thường xuyên giao ban, đôn đốc rồi chuyển vốn, chuyển chủ đầu tư… đưa ra những chế tài rất mạnh như làm chậm thì không được tham gia đấu thầu công trình và không làm chủ đầu tư các công trình tiếp theo…

Nhiều tỉnh, bộ đã làm rất tốt như: Hưng Yên giải ngân hơn 91%, Nghệ An 75%, Ninh Bình 73%, Liên minh Hợp tác xã 100%, Ngân hàng Chính sách xã hội 99,47%, Bộ Nội vụ 62,85%... Nhiều địa phương chỉ đạt 20 - 30% trong tháng 5, 6 nhưng đến hết tháng 8 đạt 60%.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng cho rằng, sau Hội nghị giao ban trực tuyến toàn quốc tháng trước đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng, nhiều chuyển biến so với năm 2019 và đặc biệt là so với những tháng đầu năm 2020. Nên tháng 7 và 8 đã có chuyển biến đáng mừng ở phần lớn các địa phương và bộ, ngành.

"Tôi tin rằng đến hết tháng 8, con số chúng ta giải ngân đạt gần 45% tổng vốn đầu tư công năm nay có thể trở thành hiện thực", Thủ tưởng tin tưởng.

Yêu cầu lãnh đạo của 31 bộ, cơ quan Trung ương và 13 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, đặc biệt là các địa phương và bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân dưới 15% cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có biện pháp cụ thể, thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân trong những tháng cuối năm, Thủ tướng đặt câu hỏi: "Tại sao có nơi làm tốt, có nơi hầu như không giải ngân được, do công tác chuẩn bị đầu tư hay người đứng đầu chưa thực sự vào cuộc; hay nhà đầu tư, cán bộ quản lý, ban quản lý yếu kém?".

Nhắc lại tinh thần giải ngân hết số vốn 630.000 tỷ đồng trong năm nay (đây là nguồn quan trọng cho tăng trưởng, giải quyết nhiều việc làm) khi chỉ còn 20 tuần nữa kết thúc năm 2020, nhiệm vụ rất nặng nề để giải ngân hết trên 55% số vốn đầu tư còn lại (khoảng 350.000 tỷ đồng), Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các cấp ủy Đảng, chính quyền để tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị trong năm 2020, là nhiệm vụ trực tiếp của người đứng đầu các bộ, ngành và địa phương.

"Các bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch UBND các cấp trực tiếp chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc giải ngân hết số vốn kế hoạch được giao. Các bộ, ngành, địa phương tập trung làm ngay những nhiệm vụ, công việc theo thẩm quyền để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, không để chậm những việc trong thẩm quyền. Và ai, tổ chức nào, cá nhân nào làm chậm thì phải kỷ luật nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Cái này phải thành một chế tài quan trọng. Nếu chúng ta sờ đến vai trò cá nhân của người đứng đầu thì mới chuyển biến được, còn nói chung chung khó lắm", Thủ tướng nhấn mạnh.