Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm: Tìm hiểu tâm tư, hoàn cảnh để cảm hóa học viên

Hiệu ứng từ số đông

Báo cáo cáo nhanh tình hình, ông Phạm Minh Anh – Giám đốc cơ sở Giáo dục Lao động và Dạy nghề cho biết, các hoạt động tổ chức dạy nghề, lao động sản xuất đang diễn ra bình thường, bất ngờ khoảng 8 giờ 15 phút ngày 9/11 có hơn 300 học viên tại 2 lớp đan 1 và 2 đang lao động tại khu B la hét, kích động học viên các lớp kéo lên sân bóng nhưng bị cán bộ cơ sở sử dụng nghiệp vụ ngăn chặn, số học viên này quay trở lại đi theo hướng ra khu vực chòi 3 dùng đá ném chống trả cán bộ trực chốt tại khu vực và cán bộ bảo vệ trực chòi, một số dùng tấm đan bê tông đường thoát nước đập phá tường rào thoát ra bằng cách leo qua chòi trực gác trốn thoát ra bên ngoài. Khu vực học viên tổ chức rời khỏi cơ sở là phần đất tiếp giáp với Trung tâm Xã hội, xã Mỹ Xuân, xã Hắc Dịch.

Ông Phạm Minh Anh- Giám đốc cơ sở báo cáo nhanh tình hình

Số học viên tổ chức thoát ra bên ngoài là 195 học viên. Khi sự việc xảy ra cơ sở đã kịp thời huy động hết lực lượng cán bộ đang làm nhiệm vụ vận động học viên ổn định trật tự và đưa về các khu quản lý, đồng thời thông báo Công an tỉnh, Phòng PC45, PC47, Công an huyện Tân Thành, Ban chỉ huy Quân sự huyện Tân Thành và UBND - Công an các xã lân cận để phối hợp chốt chặn các tuyến đường và bảo vệ an ninh trật tự tại cơ sở.

Cơ sở đã lập danh sách số học viên rời khỏi cơ sở và thông báo cho các địa phương phối hợp vận động đưa học viên trở lại. Tính đến 20 giờ ngày 9/11 đã đưa được 60 học viên trở lại cơ sở, số còn lại cơ sở cùng lực lượng Công an tiếp tục truy tìm.

“Nguyên nhân ban đầu được xác định là học viên tổ chức kích động rời cơ sở là do hiệu ứng từ cơ sở cai nghiện tại huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai và tư tưởng hầu hết học viên muốn sớm được ra ngoài, trở về gia đình”- bà Lê Thị Trang Đài, Giám đốc Sở LĐ -TB &XH Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết.

Bà Trang Đài cũng cho biết thêm, sau đợt HV bỏ trốn lần đầu, Sở đã rút kinh nghiệm. Cơ sở đã chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, thể chất, tổ chức dạy nghề, giải quyết việc làm tại chỗ, liên kết với các DN cho 600 HV, cho phép học viên sử dụng ½ từ thu nhập. Thực hiện tốt việc phối hợp với công an huyện, thành lập lực lượng phản ứng nhanh nên đã khống chế nhanh trong vòng 15 phút, nếu không thì số lượng bỏ trốn có thể đông hơn gấp 2,3 lần.

Phía công an tỉnh, sau khi nhận báo cáo vụ việc đã phối hợp với lực lượng công an các địa phương, quân đội thông báo với các tỉnh lân cận, vận động các gia đình các học viên thuyết phục đưa con em trở lại, tìm hiểu nguyên nhân từ những đối tượng đưa trở lại. Bước đầu xác định có 4 đối tượng cầm đầu, kích động các học viên đang lao động bỏ trốn.

Bà Trang Đài cho biết thêm, đối tượng bỏ trốn lần này khác lần trước. Lần đầu là số học viên mới vào, lần này trong số 195/ 877 đang ở cơ sở đều đã có quyết định của Tòa án, các học viên không đập phá cơ sở. “Cho đến nay, cơ sở chưa nhận được phản ánh nào về chế độ sinh hoạt, ăn uống. Vấn đề lớn nhất chúng tôi cần rút kinh nghiệm là không được sơ xuất về dư luận, tâm lý hiệu ứng, đây là những học viên nghiện hút và đã có tiền án tiền sự, sự thay đổi về mặt luật pháp có sự tác động rất lớn, luôn muốn khao khát tự do, dễ phấn khích, muốn khẳng định “số má”… Sau vụ việc trốn cơ sở tháng 4, chúng tôi đã rà soát rất kỹ. Nhưng thực tế, cơ sở vật chất chưa đáp ứng được, nhiều học viên vẫn đang sinh hoạt trong phòng trật chội. Sự chủ quan về tâm lý khi Đồng Nai vừa xảy ra vụ việc, trong khi học viên hiện nay có nhiều cách tiếp cận thông tin và họ tìm cách đáp ứng những yêu sách nên trình độ quản lý, kỹ năng, năng lực, chuyên môn là một áp lực rất lớn đối với cán bộ nhân viên của cơ sở. Bộ máy cơ sở còn chưa bài bản, nhiều cán bộ chưa có trải nghiệm thực tế, từng vị trí chức năng của cán bộ chưa khoa học, mặc dù Sở đã mở những lớp ngắn hạn nhưng chỉ là giải pháp tình thế”-bà Trang Đài nói.

Huy động mọi lực lượng tìm kiếm đưa học viên bỏ trốn trở lại cơ sở

Về biện pháp khắc phục nhanh, Sở LĐ -TB&XH đã chỉ đạo cơ sở huy động 100% viên chức – người lao động tăng cường hỗ trợ bảo vệ an ninh trật tự (kể cả VC-NLĐ đang nghỉ chế độ phép năm); nhanh chóng sửa chữa hàng rào học viên đập phá và xây dựng hàng rào tôn một số khu vực xung yếu; tăng cường công tác tư vấn, phát loa tuyên truyền cho học viên an tâm tư tưởng; phân khu vực quản lý những học viên rời khỏi Cơ sở bị đưa trở lại; phân loại một số học viên quá kích đưa về cơ sở 2 (nằm trên địa bàn huyện Xuyên Mộc) quản lý; phối hợp lực lượng công an tìm hiểu nguyên nhân học viên kích động, rời khỏi cơ sở và đề nghị xử lý theo quy định của pháp luật.

Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm phát biểu chỉ đạo

Để việc quản lý hiệu quả và tránh tình trạng bỏ trốn khỏ cơ sở tái diễn, Sở LĐ-TB&XH tỉnh đưa ra những kiến nghị với Bộ LĐ-TB&XH: Nghiên cứu đưa ra khung thời gian chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, để Tòa án nhân dân các huyện, thành phố xét, tránh tình trạng học viên so bì cùng vi phạm lần đầu nhưng thời hạn chấp hành quyết định lại khác nhau; Đối với những học viên có biểu hiện kích động, gây rối, chống đối cán bộ, tổ chức rời khỏi cơ sở, hiện nay thẩm quyền của cơ sở chỉ được phép giáo dục tại phòng kỷ luật không quá 5 ngày chưa đủ tính răn đe, giáo dục, đề nghị có hướng dẫn biện pháp xử lý kỷ luật để nâng cao công tác giáo dục học viên; đề nghị sửa đổi Thông tư 21/2008/TTLT-BLĐTBXH-BNV ngày 08/01/2008 của Bộ LĐ-TB&XH và Bộ nội vụ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và định mức biên chế của các Cơ sở chữa bệnh – giáo dục – lao động xã hội không còn phù hợp so với tình hình hiện nay; đề nghị mở lớp tập huấn các lớp tư vấn, kỹ năng tìm hiểu tâm tư người nghiện và xây dựng chuẩn chuyên môn chức năng các phòng làm việc và vị trí làm việc; hướng dẫn quy mô xây dựng cơ sở vật chất đối với các cơ sở cai nghiện bắt buộc, phân khu và định mức quản lý đối tượng tại các khu.

Sở LĐ-TB&XH tỉnh cũng đề nghị UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho phép được tạm ứng trước kinh phí để xây dựng khu tiếp nhận ban đầu riêng nhằm đáp ứng yêu cầu khẩn cấp hiện nay. Trong thời gian xây dựng khu tiếp nhận ban đầu cho phép cơ sở được sử dụng cơ sở vật chất tại cơ sở 2 quản lý người nghiện ma túy không có nơi cư trú ổn định sau khi đã cắt cơn giải độc, tiếp tục cho tạm ngưng tiếp nhận học viên trong thời gian 2 tuần (từ 18/11-30/11/2016) để ổn định tình hình an ninh trật tự tại cơ sở, tỉnh cần chỉ đạo ngành công an hỗ trợ cung cấp thông tin đối với những học viên có nhiều tiền án, tiền sự … để cơ sở có cơ sở phân loại quản lý và sớm phê duyệt Đề án chuyển đổi mô hình hoạt động của cơ sở theo chỉ đạo của Bộ LĐ- TB&XH để Cơ sở sớm triển khai thực hiện.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm đề nghị tỉnh huy động tất cả lực lượng tiếp tục tìm kiếm, xác định vị trí, phối hợp với các gia định vận động học viên để trong thời gian ngắn nhất tìm lại được tối đa số bỏ trốn, không để sự việc tái diễn, học viên thấy “nhờn”, đồng thời ảnh hưởng rất lớn tới xã hội. Thông tin cho người dân về sự việc để người dân cảnh giác. Tổ chức tốt phân loại học viên, phân loại để chia học viên theo từng khu, sẽ ngăn ngừa được nguy cơ. "Nếu không nắm được tâm tư, hoàn cảnh, nguyện vọng của từng đối tượng thì rất khó cảm hóa, giáo dục được họ. Việc giáo dục tập trung như đang làm không hiệu quả, việc tuyên truyền, giáo dục hiện chưa tốt, dẫn đến việc nhận thức và tự nguyện chấp hành chưa cao"-  Do vậy, cần phải tăng cường cán bộ quản lý, cần tăng cường lực lượng công an, có mặt trực tiếp tại cơ sở, ngành công an coi đây là địa bàn quản lý để hỗ trợ tốt cho cơ cở. Tìm ra được những đối tượng cộm cán, cầm đầu, đủ yếu tố vi phạm pháp luật cần làm thủ tục truy tố để răn đe.

Thứ trưởng đi thăm hỏi và động viên các học viên ở khu B

“Về lâu dài, tỉnh tăng thêm số lượng cán bộ ở cơ sở, ngành công an phải chia sẻ, phối hợp tốt với ngành để chủ động trong công tác quản lý, xử lý tình huống. Tỉnh phải triển khai sớm xây dựng cơ sở mới phù hợp với chức năng, có môi trường an toàn nhưng thân thiện với học viên. Duy trì và tiếp tục phương pháp điều trị thay thế bằng Methadone, chủ động phương án tài chính và cách làm”. Thứ trưởng Đàm nhấn mạnh.

Ngay sau buổi làm việc, Thứ trưởng đã đến thăm hỏi và động viên tinh thần các học viên ở khu B, ghi nhận tình hình sinh hoạt ăn ở các học viên ở đây.