Thay đổi các chuẩn mực xã hội để giải quyết bạo lực trên cơ sở giới và thúc đẩy quyền phụ nữ

Kết quả Điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ ở Việt Nam năm 2019 do UNFPA hỗ trợ cho thấy gần 2/3 phụ nữ (62,9%) đã từng chịu ít nhất một hình thức bạo lực về thể chất, tình dục, tinh thần, kinh tế và kiểm soát hành vi do chồng gây ra trong đời. Hơn 1/2 phụ nữ từng bị chồng/bạn tình bạo lực thể chất và/hoặc tình dục không kể với ai về chuyện này, và hầu hết nạn nhân bị bạo lực (90,4%) không tìm kiếm bất kỳ sự trợ giúp nào. Ngoài ra, điều tra còn cho thấy tỷ lệ bạo lực đối với phụ nữ tại vùng nông thôn cao hơn (28%) so với thành thị (22%).

Phát biểu tại buổi lễ ra mắt dự án, ông Nguyễn Xuân Định, Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam khẳng định: “Dự án mới ra mắt ngày hôm nay sẽ là đóng góp lớn của chúng tôi trong hành trình giải quyết bạo lực trên cơ sở giới đối với phụ nữ và trẻ em gái tại Việt Nam. Hội Nông dân Việt Nam cam kết thực hiện dự án theo hướng đổi mới thiết thực, hiệu quả nhất nhằm đáp ứng nhu cầu của phụ nữ và trẻ em gái Việt Nam và đảm bảo sự an toàn cho họ, đồng thời giải quyết các chuẩn mực xã hội, thực hành có hại liên quan đến định kiến giới, vốn là nguyên nhân gốc rễ của bạo lực trên cơ sở giới”.

Dự án dự kiến sẽ hỗ trợ công tác vận động dựa trên bằng chứng và cung cấp tư vấn kỹ thuật cho việc sửa đổi Luật Phòng, chống bạo lực gia đình và Luật Bình đẳng giới nhằm đảm bảo bất kỳ nội dung nào liên quan đến bạo lực trên cơ sở giới và các thực hành có hại sẽ được phản ánh đầy đủ trong các điều Luật này; và đảm bảo các bộ Luật tuân thủ các thông lệ quốc tế và các chính sách liên quan trong bối cảnh hiện tại của Việt Nam.

Dự án cũng sẽ xây dựng và triển khai những sáng kiến đổi mới và dựa trên kỹ thuật số về truyền thông xã hội và thay đổi hành vi nhằm huy động sự tham gia của cộng đồng, tập trung vào thanh thiếu niên; nam giới và trẻ em trai; và các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương khác với mục tiêu thay đổi thái độ, hành vi, cũng như đưa ra các hành động ngăn chặn bạo lực trên cơ sở giới cũng như các thực hành có hại khác.

Trong khuôn khổ dự án, các chiến lược dựa trên bằng chứng và đổi mới sáng tạo để thu hút nam giới tham gia giải quyết các hành vi nam tính có hại và xây dựng mối quan hệ lành mạnh sẽ được xây dựng và thí điểm. Chương trình Làm cha trách nhiệm sẽ được nhân rộng ở ít nhất 3 tỉnh mới, và dự án sẽ triển khai thí điểm trung tâm xử lý khủng hoảng dành cho nam giới trong việc xây dựng mối quan hệ bình đẳng, lành mạnh và không có bạo lực.

Phát biểu tại lễ công bố dự án, bà Naomi Kitahara,Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam cho biết: Giải quyết bạo lực trên cơ sở giới và các thực hành có hại là một trong ba trụ cột chính trong Kế hoạch Chiến lược mới của UNFPA cho giai đoạn 2022-2025, và cũng là một ưu tiên rõ ràng trong chương trình quốc gia mới cho giai đoạn 2022-2026 của UNFPA Việt Nam. UNFPA sẽ nhân rộng quy mô những nỗ lực của mình để chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới và các thực hành có hại tại Việt Nam. Những kết quả mang tính chuyển đổi trong Kế hoạch Chiến lược tổng thể của UNFPA bao gồm: Không có tử vong mẹ có thể phòng ngừa được; Không có nhu cầu kế hoạch hóa gia đình chưa được đáp ứng; và Không có tình trạng bạo lực trên cơ sở giới và các thực hành có hại khác đối với phụ nữ và trẻ em gái.

Đầu năm 2022, Ban Điều hành Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc đã phê duyệt Chương trình Quốc gia lần thứ 10 dành cho Việt Nam với ngân sách 26,5 triệu USD nhằm thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) đến năm 2030, hướng tới những nhóm dân số có nguy cơ bị bỏ lại phía sau, trong đó có phụ nữ và trẻ em gái, thanh thiếu niên, người cao tuổi, người dân tộc thiểu số, lao động di cư, người khuyết tật và nạn nhân của bạo lực trên cơ sở giới. Chương trình phù hợp với Khung Hợp tác Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc để Việt Nam thực hiện cam kết mang tính chuyển đổi “Không để ai bị bỏ lại phía sau”.