Thành Sen, đi xa càng muốn về!

Một góc TP. Hà Tĩnh nằm trên đường Phan Đình Phùng và quốc lộ 1A

Theo  nhà nghiên cứu sử học người Pháp Le  Breton thì (Thành Sen) TP. Hà Tĩnh xưa kia là một vùng đầm phá nằm ở phía tả ngạn sông Ray có dãy Nam Giới chắn ngang, xứ này một thời từng được biết đến là vùng  biên viễn của nước Chăm Pa và Đại Việt. Hàng trăm năm khai khẩn, dần dần vùng đất này trở nên trù phú và tạo thành địa thế vô cùng quan trọng đối với các tập đoàn phong kiến. Từ đó, nhiều thành trì đồn lũy được xây dựng ngày một dày đặc.

Trải qua bao biến động lịch sử và bao sự va đập không khoan nhượng của thiên tai, không có một địa danh nào ở Thành Sen mà không ghi đậm những dấu ấn lịch sử văn hóa như:  Sông Cụt, núi Nài, sông Phủ, Võ Miếu, Văn Miếu, chùa Cổ Lam, đền Đức Mẹ, Nhà hát Nhân Dân, Đài tưởng niệm Liệt sĩ…

Đặc biệt, Thành phủ Hà Thanh  được xây dựng bằng đất sét đen từ đời Gia Long 1801 và được xây lại bằng đá ong dưới thời Minh Mạng năm 1824. Sau đó do xảy ra binh biến nên thành được dời đến địa điểm khác. Đó cũng là giai đoạn được đánh một dấu mốc quan trọng với việc thành lập tỉnh lị Hà Tĩnh vào thời Minh Mạng thứ 12, năm 1831.

Đài tưởng niệm liệt sĩ TP. Hà Tĩnh được xây dựng sau cánh mạng tháng Tám

Thành Hà Tĩnh thuộc tỉnh lị Hà Tĩnh còn được người quê tôi tôn kính gọi tên Thành Sen. Mặc dù cho tới nay vẫn chưa có sử sách nào ghi rõ xuất xứ tên “cúng cơm” này, nhưng theo dòng chảy thời gian, một điều không thể phủ nhận rằng Thành Sen đã trở thành cái tên đại diện cho đất và người T.P Hà Tĩnh từ xưa nay.

Sử sách cho thấy thành Hà Tĩnh được tọa lạc ngay trung tâm Thành phố bây giờ,  từng được xây dựng hết sức kiên cố với bốn cửa thành cao hơn 10 trượng,  có hệ thống sông Cụt bao quanh thông ra  sông Rào Cái đến cửa Sót. Tiếc rằng, bây giờ thành đã bị tàn phá hầu như không còn lại dấu tích gì!

Đất Thành Sen còn được thiên nhiên hết sức ưu đãi nhờ có dãy núi lớn nằm ở phía Tây. Nổi lên trên đó có hai chỏm núi cao như hai pho tượng Phật khổng lồ là đôộng (động) Chùa và đôộng Bụt từ bao đời nay vẫn lặng thầm bái tọa che chắn gió Lào và gom những cơn gió mát thổi từ biển lên, tạo thành một tiểu vùng khí hậu hết sức hấp dẫn.  Nhất là mỗi dịp Tết về nhờ vào sự ưu ái của thiên nhiên mà mưa nắng ngày xuân cứ thong thả rót xuống từng nhịp thở dịu êm trên mỗi góc phố, ngõ nhà!...

Quang cảnh chợ Tết Thành Sen

Tết đến là thời khắc người Thành Sen lại có dịp gặp gỡ nhau gạt bỏ đi bao lo toan vất vả, giận hờn… hướng đến với nhau bằng cái nghĩa, cái tình và niềm vui chung trước năm dài, tháng rộng.

Một thời quá khó khăn, còn bây giờ là thời mở cữa của cơ chế kinh tế thị trường, hoặc vì những lí do khác nhau nên không ít người Thành Sen đành phải rời bỏ quê hương mưu sinh nơi xứ người, đất khách nhưng mỗi năm Tết đến ai mà chẳng bồi hồi nhung nhớ mong ngóng trở về với quê mẹ Thành Sen!

Quang cảnh chợ Tết Thành Sen

Nếu ai đó những người xa xứ trở về quê trong dịp Tết muốn được gặp gỡ bạn bè người thân thì chẳng phải đợi đâu, mà tốt nhất hãy dạo một vòng chợ phiên cuối cùng vào ngày Hai Sáu tết, hoặc lên nghĩa trang Chùa Thiều sáng Ba Mươi tảo mộ cho tổ tiên thì hầu như sẽ được gặp tất cả.

Người Thành Sen coi cái phiên chợ Tết cuối cùng trong năm ngày 26 âm lịch là dịp để mua sắm mâm ngũ quả, hương vàng, áo giấy… bày biện trên ban thờ Tết, và chiều Ba mươi là dịp cuối cùng trong năm được đứng bên những  mộ phần người thân để tế tạ giãi bày!

Từ những mối ràng buộc không thể lý giải đó nên người quê tôi còn gọi chợ tỉnh là chợ Thành Sen và nghĩa trang Chùa Thiều là nghĩa trang Thành Sen. 

Một góc T.P phố Hà Tĩnh trên đường Ngô Đức Kế

Trong cuộc gặp gỡ với giới báo chí văn nghệ sĩ nhân dịp cuối năm vừa rồi, ông Trần Thế Dũng, Chủ tịch UBND- T.P Hà Tĩnh phấn khởi trình bày bản báo cáo tóm tắt về tình hình kinh tế xã hội của địa phương, đánh giá những kết quả đã đạt được trong năm 2014 và trước đó.

Đáng chú ý TP đã mạnh dạn thuê nhà tư vấn AREP cộng hòa Pháp điều chỉnh quy hoạch chi tiết và quy hoạch tổng thể T.P. Dự tính đến năm 2017 nâng TP. Hà Tĩnh trở thành đô thị loại II, qua đó sẽ mở rộng diện tích thành phố lên gần 200 km²  (gần gấp 4 lần hiện nay); tăng quy mô dân số lên gần 25 vạn người, (gấp hơn 2 lần so với hiện nay)

Một góc đô thị mới trên đường Xô viết Nghệ- Tĩnh

 Trước sức hút hấp dẫn của T.P  Hà Tĩnh, vừa qua Tập đoàn Vincom đã quyết định đầu tư dự án “Trung tâm thương mại và nhà ở Vincom” ngay trung tâm thành phố vớ quy mô diện tích: 5,645ha gồm khu nhà 33 tầng, trong đó 5 tầng dưới là Trung tâm thương mại dịch vụ, các tầng còn lại là khách sạn cao cấp và văn phòng cho thuê. Bên cạnh đó còn có cả khu biệt thự và khu nhà ở liền kề đáp ứng đầy đủ nhu cầu ăn ở sinh hoạt, làm việc, vui chơi, mua sắm và nghĩ dưỡng của người dân. Đây là một dự án lớn tạo điểm nhấn cho T.P Hà Tĩnh, bước đầu được bà con Thành Sen rất mong chờ và dành tinh thần ủng hộ cao.

Hiện đội ngũ lãnh đạo TP. Hà Tĩnh gồm nhiều cán bộ cốt cán trẻ, có năng lực và đầy nhiệt huyết nhưng cũng biết lắng nghe đang cân nhắc việc đưa TP nâng cấp lên đô thị loại II có nên thay tên TP. Thành Sen hay không?

Nếu vấn đề này được đưa ra bàn luận trước dân như ở huyện Kỳ Anh vừa qua, trước khi được Chính phủ phê duyệt Quyết định thành lập thị xã mới tại Kỳ Anh thì chắc chắn con em TP. Hà Tĩnh dù sinh sống ở bất cứ nơi đâu trên thế giới, khi biết được tin này sẽ vô cùng phấn khởi!

Người Thành Sen xa xứ về quê ăn tết vui mừng trước dự án phục hồi đền Văn Miếu

Đặc biệt, vừa qua TP. Hà Tĩnh đã bắt tay vào thực hiện dự án khôi phục đền Văn Miếu một ngôi đền thiêng tọa lạc ở làng Đại Tiết cũ thường được tổ chức trao văn bằng, ấn chỉ cho các sĩ tử đỗ đạt qua các kỳ thi và người được bổ nhiệm các chức sắc trước đây. Qua đó, càng thức dậy niềm tự hào và tình yêu  quê hương của con người Thành Sen quê tôi.