Thừa Thiên Huế: Cửa biển bị bồi lấp, hàng trăm tàu thuyền của ngư dân mắc cạn

Cửa biển nhân tạo Lạch Giang được mở để thay thế cho cửa Chu Mới bị lấp phục vụ dự án đường dẫn ra cảng Chân Mây

Những ngày gần đây, việc đưa tàu thuyền ra khơi của ngư dân ở 3 thôn nói trên gần như không thể, vì cửa biển Lạch Giang đã bị bồi lấp nặng, người dân có thể lội bộ qua cửa.

Theo người dân địa phương, ngay từ khi mới thi công xây dựng, cửa biển nhân tạo Lạch Giang đã có nhiều điểm trái với quy luật tự nhiên. Đến khi đưa vào sử dụng thì tại cửa biển này thường xuyên xảy ra tình trạng sạt lở bờ và bị bồi lấp. Khi tàu thuyền đi qua cửa này để ra khơi, hàng loạt sự cố sông nước mà bà con nơi đây gặp phải, như: Thuyền bị mất kiểm soát lái, gãy chân vịt, quẹo bánh lái...

Về vấn đề xây dựng, năm 2014, Ban Quản lý Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô tiến hành đầu tư xây dựng trục đường mới ra cảng biển Chân Mây, với chiều dài gần 2 km. Để thực hiện công trình đường bộ, đơn vị thi công đã lấp đi một phần cửa biển Chu Mới, nơi tàu thuyền của ngư dân Lộc Vĩnh dùng để vào ra biển đánh bắt cá, trú tránh mưa bão dựa theo dòng chảy tự nhiên suốt bao đời nay. Thay thế cho cửa Chu Mới bị lấp, cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ đạo mở cửa nhân tạo Lạch Giang phục vụ tàu thuyền ra vào.

Nhưng đến nay cửa biển này đã bị bồi lắng nghiêm trọng

Ngư dân Lộc Vĩnh cho rằng, cửa nhân tạo Lạch Giang nằm ở vùng bãi ngang, lại mở ở hướng đông là hoàn toàn trái với tự nhiên. Do nằm ở hướng Đông nên sau khi hoàn thành và đưa vào xây dựng, cửa biển Lạch Giang thường xuyên phải chịu tác động trực tiếp của dòng triều ven bờ. Mặt khác, vì khi làm, đơn vị thi công không xây dựng kè chắn sóng nên xảy ra tình trạng xâm thực biển, bồi lắng cát đối với cửa biển này.

Trong khi đó, cửa biển Chu Mới nằm ở hướng Bắc và được hình thành, bởi dòng chảy tự nhiên từ các dòng sông nội địa đổ ra biển. Không những thế, cửa Chu Mới còn nằm trong vị trí kín gió nền tàu thuyền ra vào rất an toàn.

Ông Nguyễn Xuân Đàn, Trưởng thôn Bình An 2 cho biết, khi chủ đầu tư công trình đường dẫn ra cảng Chân Mây có ý định lấp cửa biển tự nhiên Chu Mới để thực hiện công trình, thôn đã kiến nghị và đề xuất nên chú ý đến vị trí có tên Cửa Lỗ khi làm cửa biển mới. Cửa Lỗ vốn dĩ là cửa khơi thông ra biển có từ nhiều đời, là nơi tiếp giao của ba nhánh sông chảy ra biển nên sức nước đổ về biển mạnh, khó bị bồi lắng. Vị trí cửa Lỗ cũng chỉ cách cửa nhân tạo Lạch Giang hiện nay khoảng 100m. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó, mà chủ đầu tư đã chọn mở cửa Lạch Giang như hiện nay.

Đáng nói hơn, sau cơn bão số 3 (tháng 9/2015), cửa Lạch Giang bị sạt lở, bồi lấp nghiêm trọng, chiều rộng của cửa biển hiện chỉ còn lại khoảng 7-10m. Tuy nhiên, từ đó đến nay, công tác tu sửa, nạo vét đối với cửa biển này cửa cơ quan chức năng là vô cùng hạn chế. Chính điều này đã gây cản trở rất lớn trong việc ra khơi của tàu thuyền ngư dân Lộc Vĩnh. Nhiều phương tiện đánh bắt hải sản hiện nay gần như “mắc cạn” phía trong bờ. Riêng trong năm 2015, đã có 73 tàu thuyền của ngư dân bị ảnh hưởng, hư hỏng do tình trạng bồi lấp của cửa biển này gây ra.

Khi ngư dân cố gắng đưa tàu thuyền ra qua cửa Lạch Giang, họ luôn phải đối diện với các tai nạn bất ngờ có thể xảy đến. Điển hình là vụ tai nạn tàu thuyền xảy ra vào thời điểm tháng 12/2015.

Khoảng 4h sáng ngày 8/12/2015, 2 chiếc thuyền gỗ của ông Phan Định và ông Phạm Hiền, ở thôn Bình An 2, khi đi qua cửa Lạch Giang để vươn khơi thì bị mắc cạn rồi bị sóng đánh lật nhào, gây hư hỏng nặng. 10 ngư dân trên 2 chiếc thuyền này may mắn bơi được vào bờ thoát nạn trong giá rét.

Theo thống kê của UBND xã Lộc Vĩnh, hiện tượng bồi lấp ở cửa biểnLạch Giang đang ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 160 tàu thuyền của hơn 200 hộ dân làm nghề biển ở các thôn Bình An 1, Bình An 2, Phú Hải 1. Không nhưng thế, người dân nơi đây còn lo ngại, do cửa biển nhân tạo Lạch Giang bị bồi lấp có thể dẫn tới biển mở cửa thông mới. Mà việc này lại có thể đe dọa đến sự an toàn tính mạng, tài sản của hơn 4.000 người dân (1.000 hộ) tại các thôn nói trên.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Quê, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Kinh tế, công nghiệp tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, UBND tỉnh này đã có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nạo vét, gia cố khắc phục tình trạng bồi lấp cửa biển Lạch Giang, với tổng mức đầu tư 6,62 tỷ đồng. Theo ông Quê, dự án sẽ được triển khai trong vòng 3 năm, với các hạng mục nạo vét, khơi thông cửa biển với chiều dài tuyến 625m; kè gia cố bờ tả hạn chế xói lở; xây dựng mỏ hàn chắn cát dọc theo tuyến nạo vét từ cuối kè bờ tả ra phía biển để bảo vệ và hạn chế cát do sóng từ biển đưa vào gây tái bồi lấp cửa biển.

“Vừa qua, tỉnh đã giải ngân gần 2 tỷ đồng trong gói hơn 6 tỷ đầu tư nạo vét, gia cố, tu sửa cửa biển Lạch Giang. Chúng tôi cũng đã thực hiện xong việc đấu thầu, chọn đơn vị thi công. Dự kiến dự án sẽ được khởi công trong tháng này hoặc tháng sau”, ông Quê khẳng định.