Suy nghĩ về câu nói "Đừng nên đùa giỡn với đức tin" của Giáo hoàng Fransis

Có người cho rằng lời phát biểu của Giáo hoàng Fransis trên chuyên cơ trong chuyến công du đến Philipin “Đừng nên đùa giỡn với đức tin” rất có thể châm ngòi cho cuộc thánh chiến đẫm máu lần thứ 4 trên thế giới sẽ xảy ra.

Giáo hoàng Fransis trong chuyến công du đến Philipin

Mới đây, cũng trong chuyến công du đó, khi có người hỏi Giáo hoàng sẽ làm gì khi mẹ ông bị rủa xả chửi bới, ông đã thẳng tưng trả lời: Nếu anh rủa xả mẹ tôi, tôi sẽ không ngại ngần thọi một quả đấm vào mặt anh. Ngay sau đó, ông đã nói “Đừng nên đùa giỡn với đức tin” để bày tỏ ý kiến của mình về vụ tòa báo Charlie Hebbo bị quân khủng bố Hồi giáo sát hại 12 thành viên.

Người ta cho rằng, Giáo hoàng đã thay mặt một tín ngưỡng để phản đối một Charlie Hebbo không tín ngưỡng khi căn cứ vào câu nói của ông: “Tự do ngôn luận cũng phải tự do trong chừng mực”. Tôi nghĩ, Giáo hoàng đã nói rất khách quan.

Về Charlie Hebbo, chúng ta đã biết đây là một tòa soạn nổi lên vì những bức châm biếm không ngoại trừ tôn giáo nào. Thiên chúa – giáo hoàng, Phật giáo – Bồ Tát, Nguyên thủ quốc gia- tổng thống, thủ tướng, Hồi giáo – Mohamet vân vân và vân vân. Mục tiêu của tờ này là cứ “châm” những đối tượng nào mà họ thích và nước Pháp để họ tự do “châm” vì đề cao tự do ngôn luận báo chí.

Mà cái tự do này, như tuyên ngôn độc lập của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ năm 1776 đã từng viết “con người sinh ra phải được tự do, bình đẳng, bác ái...”

Rõ ràng, như tuyên ngôn độc lập trên kia đã chỉ, thì kể từ khi chúng ta còn là trẻ con chưa bị ảnh hưởng bởi một ý thức hệ nào đến lúc chúng ta trưởng thành, chúng ta có quyền được tự do ngôn luận, nói lên chủ kiến của mình. Chúng ta có quyền được nhận xét ông này gù, bà kia méo mồm. Nhưng có tin rằng bạn hét trêu ông gù lần 1 ông ấy cười, lần thứ 2 ông ấy tỏ ra giận dữ, nhưng lần 3 rất có thể ông ấy tìm cách thụi vào mặt bạn. Đó là phản ứng tự nhiên.

Cả thế giới chống lại khủng bố man rợ, và tôi cũng vậy. Đó là điều tôi khẳng định thêm một lần nữa. Có rất nhiều cách để phản ứng lại những điều không mong muốn nhưng Hồi giáo cực đoan đã lựa chọn cách tàn sát 12 phóng viên của tòa báo Charlie Hebbo sau hai lần cảnh cáo trước đó đốt tòa soạn năm 2005, lần thứ 2 là năm 2011 vì năm 2015 Charlie “can tội” vẽ biếm họa thánh Mohamet nhắc lại như cố tình trêu ngươi. Quả thật quá cực đoan.

Lại phải nói thêm rằng, tất cả các tranh biếm họa về những nhân vật đình đám khác của Charlie Hebbo đều có nguyên mẫu từ người thật, chỉ riêng Mohamet là nhân vật có khuôn mặt của trí tưởng tượng. Bởi các bạn biết đó, Hồi giáo không có bất cứ bức tượng, bức tranh nào vẽ lại chân dung thánh của họ. Đó là điểm đặc biệt khác thường với các tôn giáo khác. 

Do vậy, tôi cho rằng Giáo hoàng Fransis phát biểu câu nói trên xuất phát từ bản chất cuộc sống rằng tự do ngôn luận cũng chỉ nên chừng mực là đúng. Tôn trọng tự do ngôn luận không có nghĩa là anh có thể thách thức rủa xả người hàng xóm không ưa bất cứ lúc nào. Sẽ có ngày anh hàng xóm nổi đóa lên phản ứng, khó mà lường trước nguy hiểm xảy ra.

Có những điều nói đúng cũng cần chờ thời điểm để phát ngôn. Cũng như ngài Giáo hoàng nói rất đúng nhưng trong thời điểm này dễ gây ra hiểu nhầm rằng ông cổ súy cho khủng bố chống lại tự do ngôn luận.