Sự "thỏa hiệp" trong âm nhạc

Không thể phủ nhận đó là những cái tên đang nổi nhất trên thị trường âm nhạc hiện nay, với nhiều ca khúc thịnh hành trong giới trẻ. Những sản phẩm của họ rất khác so với phần còn lại, bao gồm cả những ca sĩ đã thành danh từ nhiều năm qua. Đó là sự đầu tư rất tốn kém, được chăm chút kỹ lưỡng từ phần phối khí, âm thanh, vũ đạo, hình ảnh... Nói không quá, những MV của các nghệ sĩ này hoàn toàn có thể so sánh với sản phẩm của những ngôi sao hàng đầu thế giới đương đại như Ariana Grande hay BTS…

Xu hướng thưởng ngoạn nghệ thuật âm nhạc của "người thời nay" đã khác trước. Phần "nghe" có vẻ không còn quá quan trọng, trong khi phần "nhìn" lại trở thành nhân tố "trọng yếu". Mục đích của một sản phẩm âm nhạc "thời thượng" là tác động đến nhiều giác quan cùng lúc để tạo nên hiệu ứng tổng thể chứ không đơn thuần chỉ tác động đến thính giác - thông qua thính giác để tạo nên cảm xúc như trước.

Bên cạnh đó, việc truyền bá sản phẩm đến công chúng cũng trở nên đa dạng và dễ dàng hơn.

Sự phát triển của công nghệ cho phép các nghệ sĩ thời nay thực hiện điều đó một cách khá dễ dàng và thường xuyên. Một khi hệ thống máy tính có thể hỗ trợ tất tần tật từ khâu sáng tác, phối khí, vũ đạo, hình ảnh... cho tới phát hành, quảng bá và thống kê số view, like, share thì việc biến một tác phẩm nào đó trở thành "hiện tượng âm nhạc" không còn quá khó khăn - tất nhiên là đối với những người có tài năng.

Tuy vậy, "vòng đời" của một sản phẩm âm nhạc hiện giờ không còn lâu bền như trước. Một bản "hit" thịnh hành trong vòng 6 tháng có thể coi là thành công lắm chứ không có những ca khúc sống lâu hàng chục "tuổi" như trước. Nhìn rộng ra, đó không chỉ là xu thế của riêng thị trường âm nhạc Việt Nam mà ngay cả với những nền âm nhạc hàng đầu thế giới ở Mỹ hay châu Âu cũng vậy. Có thể coi đó là sản phẩm của thời đại công nghệ.

Nhưng sự "lên ngôi" của các thể loại âm nhạc thời thượng cũng cho thấy một thực tế khác, đó là sự "phân hóa" trong xã hội về lĩnh vực thưởng ngoạn nghệ thuật âm nhạc. Âm nhạc thời thượng chiếm lĩnh số đông giới trẻ hiện thời nhưng lại không được nhiều người của các thế hệ trước đón nhận. Ngay trong giới trẻ cũng có một bộ phận "quay lưng" với dòng nhạc này hay chỉ coi đó như một loại hình giải trí hơn là nghệ thuật để thưởng ngoạn. Đó là lý do khiến những sản phẩm âm nhạc của những nghệ sĩ "gạo cội" hay dòng nhạc bolero, nhạc Trịnh, nhạc Phạm Duy, Vũ Thành An... vẫn giữ được vị trí "đáng kính" trong dòng chảy của nền âm nhạc qua hàng chục năm.

Trên thế giới cũng vậy, bên cạnh những gương mặt trẻ vẫn có những ngôi sao đã thành danh chiếm lĩnh các vị trí cao trong các giải thưởng âm nhạc như: Beyonce, Taylor Swift; hay những tên tuổi lớn như Adele, Celine Dion, Mariah Carey... vẫn thường xuyên chiếm lĩnh vị trí hàng đầu về số lượng đĩa nhạc tiêu thụ hàng năm.

Theo quan điểm của một số người thưởng ngoạn âm nhạc, dường như đã có sự "thỏa hiệp" giữa nhà sản xuất và các giải thưởng nên mới có chuyện các "sao trẻ" chiếm lĩnh gần như tuyệt đối các giải thưởng của năm. Điều này không hoàn toàn phản ánh đúng thực chất tình hình thị trường âm nhạc hiện nay. Nhưng với xu hướng nghe nhạc trực tuyến đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết trong thời dịch Covid-19 hoành hành thì đó là một kết cục hợp lý.