Sẽ xem xét miễn, giảm phí cho người dân gần trạm BOT trên Quốc lộ 5

Đề cập hướng xử lý giảm mức giá theo yêu cầu của người dân, lãnh đạo Tổng Công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam - VIDIFI (Chủ đầu tư, quản lý các trạm thu BOT Quốc lộ 5, hoàn vốn cho đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng) cho biết, Tổng Công ty sẽ kiến nghị Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chấp thuận điều chỉnh bất hợp lý cho các hộ dân sống hai bên trạm thu có phương tiện đi qua hằng ngày bị ảnh hưởng để có chính sách miễn giảm hợp lý.

Ảnh minh họa.

Phó Tổng giám đốc VIDIFI Đặng Văn Tâm cho hay, sự việc một số lái xe sử dụng tiền lẻ khi qua trạm thu BOT trên Quốc lộ 5 trong hai ngày qua đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an toàn giao thông. VIDIFI đã có báo cáo tình hình với Bộ GTVT và đề xuất một số biện pháp nhằm giải quyết một số vấn đề; trong đó có việc bảo đảm cho trạm thu ổn định hoạt động trong thời gian tới.

Ông Tâm cho rằng, theo phương án tài chính được phê duyệt, mức giá dịch vụ thấp nhất khi qua trạm BOT Quốc lộ 5 là 45 nghìn đồng, hiện nay nhà đầu tư đang áp dụng mức thu 40 nghìn đồng, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GTVT, do vậy không thể tiếp tục giảm.

Việc giảm mức thu giá dịch vụ trên trạm Quốc lộ 5 chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến doanh thu và phương án tài chính của nhà đầu tư. Đó là chưa kể những cam kết hỗ trợ của Nhà nước về khoản chi phí giải phóng mặt bằng, tái cơ cấu các khoản vay từ ngân hàng nước ngoài đến nay vẫn chưa được thực hiện, các khoản nợ vẫn “treo lơ lửng” trên đầu nhà đầu tư, ông Tâm cho biết.

Quốc lộ 5 đã nâng cấp và khai thác được hơn 18 năm (cải tạo, nâng cấp từ tháng 6-1996 và hoàn thành tháng 6-1998). Sau khi đầu tư đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, VIDIFI được chấp thuận cho phép thu giá dịch vụ đối với các phương tiện giao thông đường bộ trên Quốc lộ 5 để hoàn vốn đầu tư cho dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Kể từ ngày 1-1-2016, VIDIFI được bàn giao giao công tác quản lý, bảo trì Quốc lộ 5 và đưa khoản chi phí quản lý, bảo trì và sửa chữa tuyến đường này vào phương án tài chính của dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Hiện, phương tiện qua hai trạm trên Quốc lộ 5 khoảng 34 nghìn lượt xe mỗi ngày. Từ năm 2009 đến nay, đơn vị quản lý thu được khoảng 1.700 tỷ đồng (sau thuế); trong đó, tổng mức đầu tư chi phí sửa chữa cải tạo cho Quốc lộ 5 giai đoạn 2013 - 2016 lên tới 900 tỷ đồng; chuẩn bị sửa chữa toàn tuyến dài 100km với kinh phí khoảng 2.000 tỷ đồng.

Đại diện lãnh đạo VIDIFI cũng nhấn mạnh, sau hai năm đưa tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng vào khai thác, bình quân số tiền nhà đầu tư thu được khoảng 5,5 tỷ đồng/ngày, trong khi lãi suất phải trả lên tới tám tỷ đồng. Nhà nước cam kết hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách 23%; trong đó, có 4.000 tỷ đồng tiền giải phóng mặt bằng, nhưng tám năm nay, Nhà nước chưa có hỗ trợ gì đối với nhà đầu tư.

VIDIFI cũng khẳng định, bắt buộc phải thu giá dịch vụ trên Quốc lộ 5 mới thu hồi được vốn đầu tư cho dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Việc VIDIFI thu trên Quốc lộ 5 thực chất là chính sách hỗ trợ của Chính phủ chứ không phải là thu giá dịch vụ BOT. Nếu không giao cho VIDIFI, Nhà nước vẫn sẽ thu tại Quốc lộ 5 và lấy tiền đó hỗ trợ cho VIDIFI làm đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Được biết, hai trạm thu phí trên Quốc lộ 5 được Nhà nước bàn giao cho VIDIFI vào tháng 11-2009, trong khi Quỹ Bảo trì đường bộ ra đời và hoạt động từ năm 2011.

Về thực trạng này, Thứ trưởng GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, Bộ đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) làm việc với nhà đầu tư và địa phương, phối hợp các lực lượng tổ chức thu giá phương tiện, không để xảy ra ùn tắc trên đường.

Việc tổ chức thu giá trên Quốc lộ 5 là đúng quy định, mức thu áp dụng đã được Bộ Tài chính phê duyệt. Quyền thu giá BOT trên Quốc lộ 5 và đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng đang được thế chấp vay ngân hàng, do vậy chỉ cần nguồn thu sụt giảm, sẽ ảnh hưởng ngay và trực tiếp đến nhà đầu tư, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông nhấn mạnh.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, tiền lẻ được phép sử dụng, vì vậy việc chủ phương tiện dùng tiền lẻ để thanh toán không vi phạm pháp luật và được đơn vị thu phí chấp thuận. Ban quản lý trạm thu BOT Quốc lộ 5 sẽ phối hợp các lực lượng chức năng phân luồng phương tiện đỗ vào làn riêng và bố trí người đếm tiền, phát vé cho chủ phương tiện.

Tổng cục trưởng ĐBVN Nguyễn Văn Huyện cho biết, trạm thu trên Quốc lộ 5 nằm trong những trạm mà Tổng cục đang rà soát về mức thu và hoạt động thu. Tuy nhiên, việc miễn, giảm cần phải có đề xuất của địa phương, hiện tại, các địa phương trên tuyến Quốc lộ 5 chưa có văn bản đề xuất miễn, giảm.

Sau khi rà soát các trạm, Tổng cục ĐBVN sẽ có đánh giá về sự tác động cụ thể về mức thu giá trên tuyến. Tổng cục đã yêu cầu địa phương khảo sát số lượng người dân vùng ảnh hưởng gần trạm thu Quốc lộ 5 trong phạm vi bán kính 3-5 km để báo cáo Bộ GTVT trình Thủ tướng xem xét, có chính sách miễn giảm, ông Huyện cho hay.

Những ngày vừa qua, một số lái xe ô-tô tiếp tục sử dụng các tập tiền lẻ có mệnh giá 200-500 đồng để trả khi qua trạm thu BOT trên Quốc lộ 5, khiến tuyến đường bị ùn tắc giao thông cục bộ. Nhiều người dân cho rằng, Quốc lộ 5 vốn là đường nhà nước, nhà đầu tư không xây dựng hay cải tạo tuyến đường này nhưng đặt tới hai trạm thu với mức giá quá cao nhằm mục đích hoàn vốn cho đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng là không đúng.