“Sáng tạo vì một thế giới không rác thải”: Cần sự hỗ trợ chặt chẽ từ các địa phương

Các đại bểu tham dự hội thảo.

Ngày 28/2/2019, tại TP. Huế, Hội đồng Anh (British Council), Coca-Cola, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức Hội thảo đối thoại chính sách về quản lý rác thải với chủ đề “Sáng tạo vì một thế giới không rác thải”. Đây là dự án hợp tác giữa Hội đồng Anh và Coca-Cola trong 3 năm (2018 - 2020). Từ tháng 9/2018 đến tháng 3/2019 dự án lựa chọn và phối hợp với Sở GD&ĐT Thừa Thiên - Huế thực hiện thí điểm.

 Công nghệ xử lý rác còn hết sức thô sơ

Tại hội thảo, bà Đỗ Vân Nguyệt, Giám đốc trung tâm sống và học tập vì môi trường và cộng đồng (Live and Learn) cho biết, nhựa sống lâu hơn con người rất nhiều trong khi đó công nghệ xử lý rác còn hết sức thô sơ và việc xử lý rác một cách triệt để là chưa có. Chỉ với việc chôn và đặc biệt là đốt rác rất thô sơ thì đây sẽ là một mối nguy hại về sức khỏe rất lớn đối với con người do những chất độc hại sản sinh ra trong quá trình thiêu hủy rất nhiều các chất khác nhau.

Trong phần giới thiệu và trình bày về mô hình quản lý và xử lý rác thải thành công của Vương quốc Anh, bà Joana Santos, cố vấn cấp cao tổ chức Wiser Environment, Vương quốc Anh cho hay, từ việc nâng cao nhận thức cho người dân, ở ngay  tại khu vực cư dân sinh sống cho tới việc hợp tác với các tổ chức, cơ quan quản lý nhà nước, làm việc với các tổ chức chuyên về quản lý rác thải, làm việc với các doanh nghiệp tư nhân hay việc đưa ra và giới thiệu về các sáng kiến thông qua chương trình giáo dục trong các trường học và những chương trình mang tính cộng đồng. Những chiến lược cấp quốc gia này sẽ cần được triển khai một cách sâu rộng tới chính quyền địa phương các cấp.

Vì một thế giới xanh, không rác thải.

“Hướng tới nền kinh tế tuần hoàn, việc cần phải biết tận dụng lại mọi thứ, trong một chu trình khép kín từ những nguyên liệu thô đầu vào cho tới quá trình thiết kế, sản xuất, tiêu thụ rồi tiếp tục là tái sử dụng và tái chế… để tiết kiệm các nguồn lực hữu hạn bằng cách giữ chúng lại trong nền kinh tế. Rác thải, nguồn nguyên liệu của chúng ta được coi là chiến lược của Anh (Our waste, our resources: A strategy for English) trong việc xử lý rác thải và bảo vệ các nguồn tài nguyên của mình”, bà Joana Santos cũng nhấn mạnh.

 Mở rộng dự án sang các tỉnh khác

Đánh giá về kết quả của dự án, ông Phan Thiên Định, Phó Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên - Huế cho hay, trong thời gian rất ngắn dự án đã triển khai được nhiều hoạt động bằng những sản phẩm cụ thể và những hoạt động của dự án rất phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh Thừa Thiên - Huế và TP. Huế trong năm 2019. Với sự nỗ lực vào cuộc của tỉnh Thừa Thiên - Huế cùng các Sở VHTT&DL, Sở TN&MT đang chung tay triển khai các dự án bảo vệ môi trường cũng giúp tạo ra giá trị kinh tế lớn thì dự án “Vì Một thế giới không rác thải” trong trường học với sự đồng hành của Sở GD&ĐT sẽ là một sự phối hợp hoàn hảo giữa các sở, ban, ngành của tỉnh Thừa Thiên - Huế trong công tác quản lý và nâng cao nhận thức về quản lý rác thải.

Hình ảnh của dự án trưng bày tại hội thảo.

Với sự hỗ trợ và cố vấn của các giảng viên nguồn, 12 nhóm dự án hành động vì môi trường đã được triển khai và đang cho kết quả rất tích cực. Đại diện cho 12 nhóm dự án hành động vì môi trường tại ba trường THPT Quốc học Huế, Cao Thắng và Hương Thủy, em Hồ Hữu Tường, học sinh trường Quốc học Huế chia sẻ: “Xà phòng xanh không đơn thuần chỉ là một dự án tạo ra những miếng xà phòng an toàn cho người sử dụng lẫn môi trường, chúng em còn có một mong muốn xa hơn, đó chính là thay đổi ý thức của người dùng. Có lẽ chúng em đã đạt được điều đó, với hơn 100 đơn hàng đến từ hàng chục khách hàng cũng như những bình luận vô cùng tích cực từ họ. Đó cũng chính là sứ mệnh của chúng em, lan tỏa tinh thần công dân tích cực đến với cộng đồng, sứ mệnh nhỏ nhoi nhưng đã đem lại những ý thức tốt đẹp cho người dân. Cũng nhờ có dự án Xà phòng Xanh cũng như 11 dự án khác có mặt trong buổi hội thảo, chúng em cũng đã một phần hiểu hơn về thực trạng môi trường tại tỉnh Thừa Thiên - Huế. Bên cạnh đó, những giá trị về cộng đồng cũng đã được các bạn chú ý và phát triển mạnh mẽ hơn…”.

Phát biểu tại buổi hội thảo, ông Bùi Tiến Dũng, Vụ Giáo dục Chính trị và Công tác Học sinh Sinh viên (Bộ GD&ĐT) chia sẻ, đối với giáo dục khởi nghiệp, nhiệm vụ cốt lõi là vấn đề phát hiện tài năng và hun đúc tinh thần sáng tạo cho các học sinh, bởi chỉ có tài năng, sự sáng tạo mới có thể tạo ra sự đột phá trong mọi lĩnh vực. “Chúng tôi đánh giá cao dự án thí điểm này của Hội đồng Anh, Coca-Cola và các đối tác, từ việc nâng cao năng lực, tinh thần công dân tích cực cho các giáo viên, chương trình đã thực sự lan tỏa sang các em học sinh tại các nhà trường. Từ thành công của dự án này, tôi mong muốn Sở GD&ĐT Thừa Thiên - Huế tiếp tục duy trì, nhân rộng sang các cơ sở giáo dục khác và cũng như Hội đồng Anh và Coca-Cola sẽ tiếp tục mở rộng dự án sang các tỉnh khác để chúng ta có thể mang tinh thần công dân tích cực thúc đẩy sự sáng tạo của học sinh tại nhiều địa phương hơn nữa”, ông Dũng nhấn mạnh.

Tại buổi hội thảo, các đại biểu mong muốn, các dự án hỗ trợ về bảo vệ môi trường, đặc biệt với việc quản lý rác thải đều cần phải có sự hỗ trợ chặt chẽ từ các tổ chức chính quyền địa phương mới mang lại tính bền vững của các sáng kiến hành động vì môi trường. Hội thảo này không phải là đích đến của các hoạt động về quản lý rác thải bởi không chỉ đơn thuần là việc báo cáo kết quả đã đạt được mà hơn hết, đó là việc làm sao có thể tiếp tục duy trì và nhân rộng được các hoạt động của dự án một cách lâu dài, bền vững.