Rộn ràng lễ hội Cúng Dừa

Lễ hội Thác Côn của đồng bào Khmer ở Sóc Trăng thể hiện ước vọng về sự an lành, hạnh phúc, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, người người có được cuộc sống an lành. Những lễ vật dâng cúng trong lễ hội Thác Côn là những thứ hoa trái mang đậm dấu ấn tín ngưỡng.

Chiếc bình bông làm bằng trái dừa (Slathođôn) vạt miệng, đây là loại trái cây có nước tinh khiết, ngọt lành, tượng trưng cho sự thanh khiết và thiêng liêng. Phần cây bông được tạo thành bởi những lá trầu xanh và những bông hoa.

Hoa sen với ý nghĩa thanh khiết, thánh thiện đã trở thành phổ biến trong văn hóa dân gian, chiếm vị trí chủ đạo để làm nên hình tượng cây bông. Ngoài ra, người ta đôi khi cũng trang hoàng thêm bông huệ, bông cúc vạn thọ nhằm mục đích phối hợp màu sắc nhưng vẫn thống nhất về ý nghĩa Cúng Dừa.

Miếng trầu, lễ vật không thể thiếu trong các nghi thức đám cưới, giỗ cúng tổ tiên của các dân tộc ở đồng bằng sông Cửu Long được cụm thành chiếc lá để trang trí cho bình bông Slathođôn giản dị, tiết kiệm và khá đẹp mang tính tượng trưng rất cao là lễ vật chủ yếu trong lễ cúng.

Hai bên con đường dẫn vào chùa Mahasal Thatmon tràn ngập người bán bình bông làm bằng trái dừa.

Lễ hội Thác Côn đã tồn tại gần trăm năm, gắn với truyền thuyết về chiếc Cồng Vàng của vùng An Trạch xưa. Truyền thuyết ấy kể rằng: ngày xưa ở An Trạch tự nhiên nổi lên một cái gò đất hình dạng như chiếc cồng.

Ai bước chân lên, âm thanh như tiếng kim loại vang. Hiện tượng này ngày càng nhỏ dần rồi biến mất. Bà con người Khmer cho rằng đó là điều linh thiêng nên lập miếu thờ. Trong tiếng Khmer, “thác côn” có nghĩa là “đạp cồng”, gợi lại sự tích tiếng cồng vang lên từ lòng đất theo bước chân người. Lễ hội Thác Côn có lệ cúng những chiếc bình bông làm bằng trái dừa.

Ông Danh Pung , Phó Ban quản trị chùa Mahasal Thatmon, cho biết: Trong mỗi kỳ lễ hội, chùa Mahasal Thatmon đón hàng vạn lượt khách từ khắp các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long về dự lễ, nhiều nhất là khách Kiên Giang, An Giang đặc biệt còn khách từ Campuchia đến viếng cúng.

Mỗi gia đình tùy theo lời nguyện của mình mà đem theo dâng cúng, thường đem 1 – 2 cặp dừa dâng cúng nhưng cũng có gia đình đem đến 7 – 8 cặp dừa, có màu sắc khác nhau. Họ đến đây vừa để trẩy hội vừa thành kính dâng hương khấn Phật cầu mong cho cuộc sống được bình an.

Khách từ phương xa có đến lễ Cúng Dừa vào buổi tối cũng chẳng ngại lỡ độ đường, bởi đêm lễ hội Thác Côn là đêm thức trắng. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, vui chơi, giải trí diễn ra náo nhiệt, quán ăn, quán nước phục vụ tận sáng. Nam thanh, nữ tú của ba dân tộc có dịp giao lưu, kết bạn, Lễ hội Thác Côn chan hòa không khí nô nức của đêm hội trăng rằm.

Vào dịp lễ hội này, hai bên con đường dẫn vào chùa Mahasal Thatmon tràn ngập người bán chiếc bình bông làm bằng trái dừa. Dân làng An Hiệp, nhất là thanh niên nam nữ thu xếp việc nhà, sắm sửa trang phục để trẩy hội cầu phước và đây cũng là dịp gặp gỡ bè bạn, người thân. Họ đến đây vừa để trẩy hội vừa thành kính dâng hương khấn Phật cầu mong cho cuộc sống được bình an.

Khách từ phương xa có đến lễ Cúng Dừa vào buổi tối cũng chẳng ngại lỡ độ đường, bởi đêm lễ hội Thác Côn là đêm thức trắng. Các hoạt động văn hóa, biểu diễn “Dzù kê”, vui chơi, giải trí diễn ra náo nhiệt, quán ăn, quán nước phục vụ tận sáng.

 Lễ Cúng Dừa kéo dài ba ngày, buổi chiều ngày thứ ba kết thúc lễ hội, nhưng dư âm vẫn còn đọng lại trên những trái dừa chất đống cao như núi trong sân miếu Thác Côn.

Nghi thức cúng dừa tại lễ hội Thác Côn.

Nghi lễ cuối cùng lễ hội Thác Côn là những người phụ nữ An Trạch nối nhau đi ra đồng, đem những vật phẩm từ miếu Thác Côn để dâng cúng đất đai, cúng hồn lúa, cúng những vị thần bảo hộ cho ruộng vườn, làng mạc, tỏ lòng biết ơn mưa thuận, gió hòa đã đem lại cuộc sống sung túc cho nhà nông một mùa màng bội thu, cho cái chu kỳ bất tận của trời đất, nắng mưa luôn mang tới no ấm, hạnh phúc cho mọi người, mọi gia đình.

Náo nhiệt trẩy hội Thác Côn. 

Kết thúc lễ hội những trái dừa chất đống cao như núi trong sân miếu Thác Côn.