Phú Lộc (Thừa Thiên Huế): Đất lậu tung hoành, chính quyền không hay biết

Công nhiên khai thác đất lậu

Thời gian vừa qua, chúng tôi thường xuyên nhận được phản ánh của người dân địa phương về nạn khai thác đất san lấp mặt bằng trái phép xảy ra tại một khu đất trồng cây lâm nghiệp và đất nằm dưới đường dây điện 500kV Bắc - Nam thuộc thôn Hoà Vang 1 (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế). Theo người dân, tình trạng khai thác đất trái phép tại khu vực nói trên cũng đã xảy ra trong những năm trước đây nhưng đã tạm lắng xuống. 

Bắt đầu từ dịpTết Nguyên đán Quý Mão 2023 đến nay, tình trạng bùng phát trở lại. Vị trí khai thác ban đầu là diện tích đất nằm dưới đường dây điện 500kV Bắc - Nam, nằm ngay bên lề đường Tỉnh lộ 15, cách chân cột điện khoảng 50m. Hiện nay, vị trí lấy đất được các đối tượng khai thác dịch chuyển vào một thửa đất trồng cây lâm nghiệp nằm ngay tiếp giáp vị trí cũ. “Có lúc họ làm ban đêm nhưng cũng có khi họ làm công khai ngay giữa ban ngày, nhất là vào các ngày cuối tuần, dịp lễ. Máy xúc, xe tải chở đất chạy rầm rầm trên Tỉnh lộ rồi ra Quốc lộ 1 để đi bán mà chả thấy cơ quan chức năng nào ngăn cản, xử lý”, nguồn tin của chúng tôi cho biết. 

Để ghi nhận thực tế, chúng tôi đã nhiều lần về hiện trường nơi các đối tượng đang khai thác mỏ đất trái phép. Theo ghi nhận thực tế, mỏ đất này nằm ở cách xa khu dân cư, xung quanh là các diện tích rừng keo tràm. Vị trí mỏ đất lậu này cũng nằm ngay sát cạnh hồ thuỷ lợi Khe Lời (hồ Phú Bài 2).

Khoảng 9h sáng thứ Năm (ngày 16/3/2023), chúng tôi có mặt tại vị trí mỏ đất trái phép nói trên. Đập vào mắt chúng tôi là diện tích đất rừng bị cào bóc nham nhở, nhiều vị trí bị múc sâu để lấy đất san lấp. Tại thời điểm chúng tôi tiếp cận, một xe máy xúc bánh lốp cỡ trung, màu xanh nhạt đang tích cực múc đất để bỏ lên chiếc xe tải mang biển số 75C - 126.32. Một lúc sau, chiếc xe tải đầu sơn màu vàng, thùng xanh mang BKS 75C - 091.52 tiếp tục đi vào mỏ để chờ “ăn đất”. Khi 2 chiếc xe này chuẩn bị rời mỏ thì một chiếc khác mang BKS 75C - 109.54 tiếp tục đi vào. Cứ như thế, trong vòng khoảng 1 tiếng đồng hồ, chúng tôi ghi nhận hàng chục lượt xe tải ra vào mỏ để vận chuyển đất lậu đi bán. Trong những ngày tiếp theo: ngày thứ Bảy (18/3), Chủ nhật (19/3) và sáng thứ Hai (20/3), sự việc tiếp tục lặp lại một cách vô cùng công khai.

Video ghi nhận cảnh khai thác đất trái phép 

Về đường đi, những chiếc xe tải sau khi ăn đất trong mỏ sẽ chạy theo tuyến Tỉnh lộ 15 theo hướng Phú Lộc - TP Huế. Sau đó, đoàn xe này sẽ chạy vào con đường đất đỏ tự phát nối giữa thôn 8B (xã Thuỷ Phù, thị xã Hương Thuỷ) và thôn Hoà Vang (xã Lộc Bổn) để đi vào đường liên thôn Hoà Vang rồi rẽ ra Quốc lộ 1A. Từ Quốc lộ 1A, các xe chở đất lậu sẽ đi bán cho các hộ dân, đơn vị có nhu cầu sử dụng đất san lấp mặt bằng. Điển hình, trong sáng 16/3, bám theo những chiếc xe, chúng tôi ghi nhận, điểm tập kết đấu lậu là một công trình đang xây dựng tại thôn An Sơn (xã Lộc Sơn, huyện Phú Lộc). Điều đáng nói, những chiếc xe chở đất lậu không chỉ đi qua các khu dân cư mà còn chạy ngang nhiên trước mặt trụ sở UBND xã Lộc Bổn, Công an xã cũng như các đơn vị chức năng khác của địa phương này trong giờ hành chính.

Cần ngăn chặn, xử lý dứt điểm

Theo nguồn tin, người đứng sau mỏ đất lậu ở thôn Hoà Vang 1, xã Lộc Bổn là một người đàn ông ở trong thôn tên T. (ở địa phương hay gọi là N.). Được biết, năm 2020, báo chí cũng đã từng phản ánh việc khai thác đất lậu cũng chính tại thôn Hoà Vang của người này. Điều đáng kinh ngạc hơn, khi so sánh hình ảnh những phương tiện khai thác, biển số xe ô tô tải ở 2 thời điểm khác nhau, chúng tôi nhận thấy sự trùng khớp rõ rệt. 

Trao đổi với chúng tôi, ông Bạch Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Bổn cho biết, hiện nay trên địa bàn không có mỏ đất vật liệu nào được cơ quan có thẩm quyền cấp phép khai thác. Ông còn khẳng định, thời gian gần đây trên địa bàn xã không xảy ra việc khai thác đất trái phép. Các hộ dân trong địa bàn nếu có nhu cầu đất san lấp sẽ liên hệ mua ở các mỏ hợp pháp tại xã Lộc Sơn hay trước kia là Lộc Điền (cùng thuộc huyện Phú Lộc). Khi chúng tôi cung cấp thông tin mỏ đất tại thôn Hoà Vang 1 nằm bên Tỉnh lộ 15, ông Thanh chắc nịch không có vì ông mới đi cùng đoàn Sở GTVT tỉnh Thừa Thiên Huế qua khu vực này gần đây.

Theo ông Thanh, xã Lộc Bổn có thành lập các tổ xử lý liên quan khai thác khoáng sản trên địa bàn, mỗi thôn 1 tổ. Các tổ này do Phó Chủ tịch UBND xã làm tổ trưởng. Thành viên gồm: thôn trưởng các thôn, công an viên, cán bộ địa chính xã,…Ông Thanh thêm một lần nữa khẳng định, chính quyền xã không nhận được báo cáo nào của tổ xử lý về mỏ đất trái phép tại thôn Hoà Vang 1 thời gian gần đây?  “Chúng tôi sẽ chỉ đạo lực lượng kiểm tra và sẽ thông tin đến báo chí sau khi có kết quả”, ông Thanh nói.

Liên quan sự việc, chúng tôi cũng đã trao đổi với lãnh đạo Truyền tải điện Thừa Thiên Huế (đơn vị quản lý đường dây 500kV Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh). Đại diện lãnh đạo Truyền tải điện Thừa Thiên Huế cho biết, sau khi tiếp nhận thông tin, đơn vị đã chỉ đạo lực lượng kiểm tra, xác minh sự việc chính xác như phản ánh. Theo đó, mỏ khai thác đất trái phép tại thôn Hoà Vang 1 có điểm nằm dưới đường dây, cách móng trụ điện 500kV khoảng 50m. Sau khi kiểm tra, Đội truyền tải Hương Thuỷ (trực tiếp quản lý đoạn đường dây này) đã tiến hành giăng dây, cắm biển cấm khai thác đất, đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương tiếp tục theo dõi để có biện pháp ngăn chặn. 

Theo báo cáo mới đây của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, toàn tỉnh hiện có 19 mỏ đất được cấp phép khai thác đất làm vật liệu san lấp đang hoạt động với tổng diện tích 148,56 ha, tổng trữ lượng khai thác là gần 15 triệu m3; tổng công suất khai thác là hơn 4,7 triệu m3/năm. Ngày 21/2/2023, HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế đồng ý bổ sung quy hoạch thêm 4 khu vực đất làm vật liệu san lấp, đất sét làm gạch ngói. Tuy nhiên, không có mỏ đất nào đang hoạt động hay mới được quy hoạch nằm tại thôn Hoà Vang 1, xã Lộc Bổn. Thiết nghĩ, các cơ quan có thẩm quyền cần vào cuộc quyết liệt, xử lý dứt điểm nạn khai thác trái phép, bảo đảm các quy định của pháp luật về tài nguyên khoáng sản, đồng thời tránh thất thu cho ngân sách nhà nước. Các cơ quan chức năng cũng cần xác minh, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật trong lĩnh vực nói trên.

Một số hình ảnh tại mỏ đất lậu Hoà Vang 1, Lộc Bổn: