Phổ cập dạy bơi để giảm tử vong do đuối nước ở trẻ em

Các bộ, ngành và các tổ chức quốc tế tích cực vào cuộc để phòng chống đuối nước

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Nguyễn Thị Mai Hoa nhấn mạnh, bảo vệ trẻ em là trách nhiệm của các cấp, các ngành cũng như của toàn thể xã hội và đặc biệt là vai trò trách nhiệm của chính các gia đình, các cá nhân. Trong thời gian qua Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các ngành luôn quan tâm chỉ đạo công tác phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em nói chung đặc biệt là phòng, chống đuối nước trẻ em.

Vừa qua, Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội đã có khảo sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống đuối nước trẻ em. Khảo sát nhằm xem xét, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống đuối nước trẻ em và việc thực hiện trách nhiệm của các cơ quan liên quan; đề xuất, kiến nghị nội dung, giải pháp tăng cường hiệu quả thực hiện công tác phòng, chống đuối nước trẻ em, góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em. “Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội đánh giá cao sự vào cuộc mạnh mẽ, tinh thần trách nhiệm cao của các bộ, các cấp, các ngành và sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế trong thực hiện công tác phòng chống đuối nước trẻ em”, bà Nguyễn Thị Mai Hoa nói. Tuy nhiên, theo bà Hoa, đuối nước trẻ em đã có giảm nhưng, hiện nay đuối nước vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trẻ em và vị thành niên.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong phòng chống đuối nước trẻ em. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành các chương trình, mục tiêu phòng chống tai nạn, thương tích trẻ em, phòng chống đuối nước trẻ em qua các giai đoạn cụ thể Quyết định số 234/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em giai đoạn 2016 - 2020; Quyết định số 1248/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em giai đoạn 2021-2030. Và gần đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp ký Công điện số 398 về tăng cường công tác phòng, chống đuối nước trẻ em. Trong thời gian qua, Bộ LĐ-TB&XH đã phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể triển khai hiệu quả Chương trình phòng chống tai nạn thương tích trẻ em; cũng như Kế hoạch liên ngành phòng, chống đuối nước trẻ em và đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Tuy nhiên, công tác phòng, chống tai nạn, thương tích, phòng chống đuối nước trẻ em tại Việt Nam vẫn còn gặp nhiều thách thức như: Nhận thức, kiến thức của cộng đồng, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em còn hạn chế; vẫn còn nguy cơ gây tai nạn đuối nước trẻ em tại gia đình, cộng đồng, trường học; kiến thức, kỹ năng về phòng chống tai nạn, thương tích trẻ em còn hạn chế đặc biệt là phòng, chống đuối nước trẻ em.

Dạy bơi cho trẻ em là biện pháp làm giảm nguy cơ đuối nước

Theo ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH), một trong những biện pháp hiệu quả nhằm giảm nguy cơ đuối nước là phổ cập dạy bơi cho trẻ. PGS.TS Phạm Việt Cường, Trường đại học Y tế công cộng cũng khẳng định, dạy bơi cho trẻ là biện pháp hiệu quả nhất để phòng chống đuối nước, từ kinh nghiệm của các nước trên thế giới. Các nghiên cứu đã chứng minh ở những nước thu nhập thấp và trung bình như vùng nông thôn của Trung Quốc, Bangladesh, Thái Lan, Philippines, Malaysia... dạy bơi cho trẻ em là biện pháp làm giảm nguy cơ đuối nước.

Thời gian qua, chương trình phòng chống đuối nước cho trẻ em Việt Nam được Bộ LĐ-TB&XH và tổ chức Campaign For Tobacco Free Kids (đơn vị vận động chính sách y tế toàn cầu, Hoa Kỳ) triển khai từ năm 2018 cùng sự hỗ trợ của Quỹ từ thiện Bloomberg, Hoa Kỳ. Hơn 4 năm qua, chương trình đã dạy bơi miễn phí cho hơn 29.000 trẻ em từ 6-15 tuổi, dạy kỹ năng an toàn trong môi trường nước cho gần 50.000 trẻ em tại trường học. Đồng thời, xây lắp và huy động sử dụng 87 bể bơi tại trường học, triển khai tại 32 huyện của 12 tỉnh có gánh nặng đuối nước trẻ em cao nhất trên cả nước.

Theo kết quả đánh giá độc lập của chương trình, tỉ lệ biết bơi của trẻ em tại địa bàn can thiệp đã tăng gấp 2 lần, từ 14,7% năm 2018 lên 27% năm 2020, cao hơn so với tỉ lệ trung bình của toàn quốc. Tỉ lệ đuối nước ở trẻ em giảm 30% có ý nghĩa thống kê. Trong giai đoạn 2023 - 2025, chương trình sẽ hỗ trợ bổ sung 2,1 triệu USD để triển khai chương trình tại Việt Nam. Theo đó, mở rộng địa bàn can thiệp tại 16 tỉnh, thành phố và dạy bơi cho hơn 25.000 trẻ em từ 6 - 15 tuổi và dạy kỹ năng an toàn cho 50.000 trẻ em.

Theo đại diện Bộ GD&ĐT, công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức, kỹ năng phòng chống đuối nước là nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục nhằm góp phần thay đổi nhận thức của xã hội về phòng, chống đuối nước, đặc biệt trực tiếp là đối tượng trẻ em, học sinh. Để bảo đảm đội ngũ cán bộ, giáo viên triển khai công tác phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Tổng cục TDTT, Cục Trẻ em tổ chức các lớp tập huấn phương pháp dạy bơi, cứu đuối an toàn; lớp tập huấn kỹ năng tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng phòng, chống đuối nước trẻ em, học sinh cho đội ngũ giáo viên cốt cán ngành giáo dục. Từ đội ngũ cốt cán này, các địa phương sẽ tiếp tục tổ chức tập huấn nhân rộng cho toàn bộ giáo viên trong các cơ sở giáo dục để bảo đảm việc hướng dẫn, trang bị cho trẻ em, học sinh trong nhà trường.