Phát triển Bảo hiểm y tế học sinh sinh viên: Bước tiến trong nhận thức

Thời gian qua, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế học sinh sinh viên có sự phát triển ổn định, tăng dần qua các năm. Nếu như năm 2016 cả nước có khoảng 15,9 triệu học sinh sinh viên tham gia Bảo hiểm y tế, đạt tỷ lệ hơn 92,5% thì đến năm 2017 chúng ta đã có trên 16 triệu em tham gia, chiếm trên 93% và theo thống kê mới nhất hiện nay thì đã có trên 17 triệu học sinh sinh viên, chiếm hơn 95,3% tham gia bảo hiểm y tế. "Phải khẳng định rằng, việc phát triển bảo hiểm y tế học sinh sinh viên những năm vừa qua đã có sự tiến bộ vượt bậc. điều đó thể hiện trước hết ở nhận thức của những người làm công tác Bảo hiểm y tế cho học sinh sinh viên là cơ quan bhxh đến các cơ sở giáo dục và đặc biệt là nhận thức của các bậc phụ huynh… đã được nâng cao. tất cả các bên liên quan đều ý thức sâu sắc Bảo hiểm y tế là quyền lợi gắn bó thiết thực với quyền lợi trẻ em và đã không còn xuất hiện sự "lựa chọn ngược". hiện nay, vấn đề này đã được khắc phục, nhận thức của cha mẹ các em đã được nâng lên, đã chủ động tham gia Bảo hiểm y tế cho con em mình ngay từ khi còn khỏe mạnh. bên cạnh đó, một sự cải thiện khác là trước đây không ít người có điều kiện khá giả không muốn tham gia bảo hiểm y tế học sinh sinh viên, thích bỏ tiền túi để thanh toán viện phí hoặc chỉ mua bảo hiểm y tế thương mại, thì bây giờ tư duy đó đã thay đổi. Các gia đình đã tích cực tham gia liên tục bảo hiểm y tế cho học sinh sinh viên do nhà nước tổ chức thực hiện' - Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn cho biết.

Bên cạnh đó, công tác giáo dục của các nhà trường cũng nâng cao tầm hiểu biết của các em. Khi nhận thức thay đổi, nhà trường, các thầy cô giáo đã vận động học sinh sinh viên tham gia bảo hiểm y tế một cách bài bản hơn, có sự giải thích, thuyết phục... để yêu cầu "bắt buộc" trở thành ý thức tự giác của học sinh, sự đồng tình của phụ huynh. Tuy nhiên, theo ông Sơn, hiện nay vẫn còn tỷ lệ nhỏ sinh viên các trường trung cấp, cao đẳng, đại học từ năm thứ hai trở lên chưa tham gia bảo hiểm y tế . Ở độ tuổi này, với tâm lý chủ quan về sức khỏe nên nhiều em chưa nhận thức được việc tham gia bảo hiểm y tế là rất cần thiết cho chính mình và cộng đồng, không thực hiện nguyên lý là bảo hiểm khi trẻ khỏe để thụ hưởng khi ốm đau bệnh tật. Đây là điều mà chúng tôi đang suy nghĩ và trăn trở để tìm giải pháp, bởi học sinh sinh viên là một trong các nhóm đối tượng có mục tiêu phấn đấu phải đạt nhanh tỷ lệ bao phủ 100% theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước.

Ngoài ra, "khoảng trống" này còn có lý do là học sinh sinh viên ngoài tham gia tại nhà trường còn có thể tham gia theo các nhóm đối tượng khác như hộ gia đình, đối tượng nghèo, cận nghèo, thân nhân lực lượng vũ trang… nên có thể chưa được thống kê vào nhóm bảo hiểm y tế học sinh sinh viên.

Về những hiệu quả thực tế mà bảo hiểm y tế học sinh sinh viên mang lại đối với công tác chăm sóc sức khỏe cho nhóm đối tượng này, ông Phạm Lương Sơn cho biết, giống như mọi đối tượng tham gia chính sách nhân văn này, trong xu thế quyền lợi bảo hiểm y tế ngày càng mở rộng, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được tăng lên, học sinh sinh viên cũng đang được hưởng thụ nhiều lợi ích từ quỹ bảo hiểm y tế , từ chăm sóc sức khỏe ban đầu đến khám chữa bệnh. Hàng năm, cơ quan Bảo hiểm xã hội chi gần 1.000 tỷ đồng kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu, trong đó chủ yếu dành cho nhóm học sinh sinh viên. quỹ bảo hiểm y tế đã chi trả gần 3.000 tỷ đồng chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho học sinh sinh viên, trong đó có rất nhiều em mắc các bệnh nan y, mạn tính như điều trị suy thận bằng chạy thận nhân tạo; điều trị thuốc chống ung thư, phẫu thuật tim mạch với chi phí từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng... Đặc biệt, bảo hiểm y tế chi trả đến 30% cho các trường hợp điều trị bệnh hiếm, trong khi quỹ bảo hiểm y tế ở hầu hết các nước trên thế giới chưa chi trả. Bên cạnh đó, sức hút của bảo hiểm y tế cũng được nâng lên qua nhiều yếu tố. Đó là chính sách ngày càng hoàn thiện theo xu hướng ngày càng đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế.

Khó khăn hiện nay trước hết là điều kiện y tế trường học, nhân lực dành cho chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học vẫn còn hạn chế. Điều này có phần làm giảm sức hấp dẫn, tác động đến nhận thức của một bộ phận cán bộ quản lý giáo dục, đến cha mẹ học sinh, khiến có lúc, có nơi tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế học sinh sinh viên giảm. Hạn chế thứ hai là học sinh sinh viên có thể thuộc nhiều nhóm đối tượng khác nhau, ví dụ như hộ gia đình, cận nghèo, nghèo... Do đó, có những trường hợp do các đơn vị liên quan đề nghị cấp thẻ bảo hiểm y tế còn chậm trễ theo các nhóm đối tượng trên. Để thực hiện tốt hơn nữa công tác bảo hiểm y tế học sinh sinh viên, ông Phạm Lương Sơn khẳng định, cần phải giữ vững và nâng cao nhận thức của các nhà quản lý, người dân nói chung, các bậc cha mẹ nói riêng về ý thức trách nhiệm cũng như lợi ích khi tham gia bảo hiểm y tế để tham gia thường xuyên. Bên cạnh đó, phải hướng tới sự hài lòng của người bệnh, của các nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế, trong đó có học sinh sinh viên. Tại nhà trường, các cơ quan quản lý nhà nước phải tiếp tục hoàn thiện hệ thống quy định, trong đó xác định cụ thể các điều kiện khả thi, hướng dẫn cụ thể việc tổ chức thực hiện… để nguồn kinh phí được trích từ quỹ bảo hiểm y tế đảm bảo tốt hơn nữa công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho các em trong thời gian học tập tại trường. Đặc biệt ngành Bảo hiểm xã hội cũng chủ động nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cơ quan thực hiện chính sách thông qua cải cách hành chính, chuyển mạnh sang tinh thần phục vụ; đẩy mạnh tuyên truyền qua nhiều hình thức để nâng cao nhận thức của các cơ quan, tổ chức liên quan, các cơ sở giáo dục, thầy cô giáo cũng như nhận thức của các em học sinh sinh viên cùng các bậc phụ huynh… về chính sách này, để tất cả mọi người trong xã hội đều hiểu rằng việc thực hiện chính sách, tham gia bảo hiểm y tế không chỉ là trách nhiệm đối với cá nhân mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với cộng đồng, với xã hội.