Nước mưa có an toàn để ăn uống?

Từ lâu, việc trữ và sử dụng nước mưa trong ăn uống, sinh hoạt là thói quen của không ít người dân tại các địa phương. Tuy nhiên, việc dùng nước mưa để uống hay nấu ăn có thể chưa phải là lựa chọn tốt nhất.

Thông tin trên báo điện tử VOV.VN, các nhà khoa học tại Đại học Stockholm (Thụy Điển) đã nghiên cứu và chứng minh, nước mưa ở khắp mọi nơi trên trái đất đều không an toàn để uống, bởi trong nước mưa có chứa lượng chất PFAS cao gấp hàng chục lần so ngưỡng khuyến cáo an toàn mà Cơ quan Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA) đưa ra.

PGS-TS Trần Thượng Quảng, Trưởng bộ môn Hóa hữu cơ - Trường Hóa và Khoa học sự sống- ĐH Bách khoa Hà Nội cũng cho biết, PFAS là những chất độc được thải ra từ các vật liệu nhựa siêu bền mà con người đã tạo ra từ 120 năm qua, trái đất đã vượt qua vùng an toàn về ô nhiễm nhựa.

PFAS còn được biết đến là hóa chất vĩnh cửu, phân hủy rất lâu trong môi trường và gây hại cho cả môi trường và con người. Hiện chất này có mặt trên toàn cầu, ở khắp bầu khí quyển.

Nghiên cứu cho thấy PFAS xuất hiện từ sự phân hủy của nhựa trong nước biển, những hạt PFAS vào không khí thông qua những giọt sương của nước biển và sau đó những luồng không khí mang nó vào bầu khí quyển tạo ra những đám mây, mưa và quay trở lại trái đất.

“Khi chỉ số các chất này vượt ngưỡng an toàn thì nó có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, hệ tim mạch, khả năng sinh sản, sự phát triển của trẻ em và hậu quả về sinh lý. Nó có thể ngăn chặn phản ứng của trẻ em với vaccine khiến chúng kém hiệu quả hơn. Và theo Cơ quan Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA), có bằng chứng cho thấy PFOA có thể gây ung thư ở người” PGS- TS Trần Thượng Quảng khuyến cáo.

Ngoài ra, theo PGS Trần Thượng Quảng, khi công nghiệp phát triển, ở những khu công nghiệp và ngay tại các khu đô thị, không khí bị ô nhiễm do nguồn khí thải, sinh ra hợp chất không an toàn gây hại cho môi trường như NOx hoặc SOx. Tại các vùng sản xuất công nghiệp hoặc các thành phố lớn thì nồng độ các hợp chất gây hại rất cao, khi gặp mưa các chất đó theo nước mưa đi xuống. Hợp chất NOx sẽ sinh ra các axit ví dụ như HNO3 hoặc HNO2, còn SOx sinh ra axit H2NO4.

Ngoài các yếu tố khách quan do ô nhiễm môi trường thì cách người dân hứng và trữ nước mưa cũng là nguy cơ khiến nước mưa không còn an toàn để ăn.

“Với nước mưa, giá trị pH thấp, ở ngưỡng 5-6 thì nó cũng không an toàn cho việc sử dụng nước mưa để uống. Ngoài ra, nếu như chúng ta hứng nước mưa thì nước mưa hay chảy trên mái nhà thì trên đó có thể có phân chim, môi trường ẩm thấp sinh vi khuẩn. Các loại vi khuẩn sẽ theo nước xuống nơi chứa đựng. Do vậy không nên sử dụng trực tiếp vì không an toàn” – PGS Trần Thượng Quảng nhấn mạnh.

Do hiện tượng ngưng tụ nên hàm lượng của các ion kim loại trong nước mưa rất ít may ra chỉ có lượng nhỏ canxi. Trong nước mưa thì hầu như không có khoáng chất. Nếu sử dụng trong thời gian dài thì cơ thể sẽ thiếu các khoáng chất cần thiết để cơ thể phát triển, do đó chúng ta phải bổ sung các khoáng chất.

Theo báo Tuổi trẻ, không dùng trực tiếp nước mưa là cảnh báo của nhiều chuyên gia y tế. Tuy nhiên, nếu không có nguồn nào khác ngoài nước mưa, cần chú ý lọc trước khi dùng. Có thể lọc bằng các hóa chất kiềm như nước vôi trong, dùng bể lọc chứa cát. Khi hứng nước mưa, tuyệt đối không dùng tấm lợp xi măng (vì có chất ami-ăng gây ung thư); chỉ nên hứng từ mái nhà ngói, mái tôn hoặc bê tông, tránh mái rạ.

Người dân cũng không nên hứng nước mưa đầu mùa bởi lúc này, lượng axít và các chất khí độc hại như H2SO3, H2SO4 trong nước mưa thường cao hơn. Nên hứng nước mưa sau cơn mưa to khoảng 15 phút để mưa làm trôi những bụi bẩn trong không khí.

Ở những vùng mà không khí ô nhiễm, những nơi có nhiều khu công nghiệp, nhà máy… thì không nên sử dụng nước mưa.

Để tích trữ nước mưa an toàn, trước khi trữ nước, người dân cần rửa sạch những nơi chứa nước. Bể nước mưa cần được xây đúng quy cách, có nắp đậy, tránh xa những nơi ô nhiễm như nơi nuôi gia súc, gia cầm, nhà vệ sinh… Khi hứng nước cần có màng lọc nước để tránh lá cây, dị vật,… bị rơi vào bể nước.

Trước khi sử dụng nên dùng máy lọc nước. Nên uống nước mưa đun sôi để đảm bảo an toàn.