Nữ triệu phú khu ổ chuột Brazil

 Sinh ra và lớn lên tại một khu ổ chuột ở Rio vào những năm 1970, Zica Assis phải làm đủ nghề để kiếm sống, từ trông trẻ khi mới 9 tuổi đến giặt giũ và lau dọn sau này. Và Assis không bao giờ có thể tưởng tượng được rằng, quyết định đi duỗi tóc lại giúp cô trở thành bà chủ của một công ty trị giá hàng triệu USD.
Tại đất nước mà 43% là người lai và 8% là người da đen, Assis cũng giống như hàng triệu người Brazil khác, sở hữu mái tóc “afro” (mái tóc quăn và dài) đặc trưng của người châu Phi. Thời con gái, Assis cho rằng muốn kiếm được việc thì cô phải duỗi tóc.

 Zica Assis cho rằng mình thành công vì đi lên từ những khu ổ chuột.

“Mái tóc kiểu afro bị coi là luộm thuộm và dơ bẩn, vì vậy để được nhận vào làm người trông trẻ thì tôi phải đi duỗi tóc. Nhưng tôi chưa bao giờ quen được với mái tóc thẳng, tôi muốn lấy lại kiểu tóc xoăn và bản sắc của mình”, cô Assis, 54 tuổi, cho biết.
Tuy nhiên, cô không thể tìm được chuyên gia chăm sóc tóc chuyên nghiệp vừa ý để vừa giữ những lọn tóc xoăn vừa khiến mái tóc mềm mại hơn. Rio bấy giờ cũng không bán những sản phẩm có thể đáp ứng yêu cầu của Assis nên cô quyết định sẽ tự mình làm gì đó.
Năm 21 tuổi, Assis thi vào trường làm tóc với mục đích muốn hiểu rõ cấu trúc tóc của mình và hơn nữa là để nghiên cứu, phát triển một phương pháp chăm sóc tóc riêng của cô.
“Tôi thích mái tóc của mình lúc còn ướt, vì khi đó tóc dễ uốn hơn và những lọn tóc xoăn cũng dễ vào nếp hơn. Đây chính là kết quả mà tôi mong muốn ở sản phẩm của mình,” cô Assis nói. Phải mất 10 năm và kinh qua nhiều thất bại, Assis mới có thể tìm ra được công thức hoàn hảo cho mình.
“Anh trai Rogerio – người sau này là đối tác của tôi, chính là ‘chuột lang thí nghiệm’. Tôi dùng tóc của anh ấy để thử nghiệm các sản phẩm. Có lần, tôi đã khiến anh ấy bị trọc đầu. Tôi cũng bị rụng tóc vài chỗ”.
Phải đến khi một người hàng xóm nức nở khen mái tóc của cô và hỏi loại dầu gội cô đang dùng thì Assis mới biết mình đã thành công. “Đó là lúc tôi biết mình đã đi đúng hướng. Tôi luôn được mọi người khen vì nụ cười, vì sự hạnh phúc của mình, chứ chưa bao giờ là vì mái tóc”.
Cô Assis chính thức ra mắt sản phẩm chăm sóc tóc của mình vào năm 1993 với tên gọi là Super Relaxante. Ngoài việc bán sản phẩm đóng chai, cô quyết định mở tiệm làm đầu Beleza Natural. Tại đây, cô tự mình đào tạo và hướng dẫn nhân viên về cách chăm sóc tóc cho khách hàng.
Để có thể kinh doanh, cô Assis phải tìm đến 3 đối tác, là người anh trai Rogerio, chồng cô là Jair Conde và một người bạn khác là Leila Velez. Tuy nhiên, không một ai trong số họ có kinh nghiệm điều hành một công ty khởi nghiệp trước đó. Anh trai cô và cô Velez từng làm việc tại một cửa hàng của McDonald’s trong khi chồng cô lại là một tài xế taxi.
Để gây dựng vốn cho vợ, anh Conde phải bán chiếc taxi Volkswagen Beetle – thứ duy nhất có giá trị của họ thời bấy giờ.

Hiện cô đã có 33 tiệm làm đầu và 11 ki-ốt ở khắp 5 bang Brazil. 

Vì không có nhiều tiền để chi cho quảng cáo nên họ nghĩ ra một ý tưởng kinh doanh độc lập khác. Họ bắt đầu bằng việc đi dán các tấm áp phích tự làm trên những tuyến xe bus đi ngang qua khu họ sinh sống.
Cách quảng cáo này cuối cùng cũng mang những vị khách đầu tiên đến với họ. Nhờ những lời tiếp thị khéo léo, chỉ vài tuần sau đó, phụ nữ bắt đầu xếp hàng dài trước tiệm tóc của cô Assis khoảng 2 – 4 tiếng mỗi ngày trước khi tiệm mở cửa.
Để đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, nhân viên của cô Assis thường xuyên phải làm việc đến tận nửa đêm. Công việc kinh doanh của cô cũng từ đó ngày càng phát đạt. Nă 1995, Beleza Natural khai trương tiệm làm đầu thứ hai.
Đến năm 2005, công ty Beleza Natural của cô Assis đã có 5 tiệm làm đầu. Để duy trì chất lượng và tốc độ phục vụ, cô Assis áp dụng phương thức làm việc như sau: mỗi người sẽ phụ trách một bước trong quá trình chăm sóc gồm 5 bước.
Công ty Beleza Natural thậm chí còn nhận được vốn đầu tư và lời tư vấn từ tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp toàn cầu Endeavor. Sự trợ giúp từ Endeavor – một tổ chức xã hội phi lợi nhuận ở New York –giúp Beleza Natural ngày càng phát triển nhanh và mạnh hơn.Năm 2013, quỹ đầu tư GP tại Bermuda cũng đầu tư vào Beleza Natural.
Hiện nay, Beleza Natural có 33 tiệm làm đầu và 11 ki-ốt ở khắp 5 bang của Brazil với số lượt khách 130.000 mỗi tháng. Super Relaxante từ đó cũng trở thành một thương hiệu nổi tiếng. Ngoài ra, Beleza Natural cũng bán một loạt sản phẩm chăm sóc tóc khác, như dầu gội đầu, dầu xả và gel vuốt tóc.
Beleza Natural hiện có 4.000 nhân viên mà phần lớn đều là những phụ nữ trẻ sống ở khu ổ chuột và 90% là những người lần đầu tiên có một công việc chính thức. Đặc biệt hơn nữa, cứ 3 nhân viên của Beleza Natural thì trung bình có hơn 2 người từng là khách hàng của thương hiệu này.
Theo Walter Sabino Junior – nhà sáng lập quỹ đầu tư Hi Partners Capital & Work tại Brazil, bí mật đằng sau sự thành công của cô Assis chính là niềm đam mê và nhu cầu của thị trường. “Cô ấy đầu tư vào niềm đam mê của mình, trong một lĩnh vực mà chẳng ai thèm ngó ngàng tới, sau đó tự tạo ra một dịch vụ rất chất lượng. Đó mới là điều quan trọng đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào”, ông Junior nói.
Còn theo cô Assis, sự thành công Beleza Natural chủ yếu là vì cả 4 người sáng lập ra công ty đều đến từ tầng lớp có thu nhập thấp, cũng giống như phần lớn khách hàng của họ.
“Chúng tôi coi khách hàng cũng như chính bản thân mình vậy, bởi tất cả chúng tôi đều xuất thân từ một tầng lớp. Chúng tôi là tầng lớp có thu nhập thấp và chúng tôi hiểu điều họ muốn. Chúng tôi đều nhận thức được những vấn đề mà khách hàng của chúng tôi đang phải đối mặt – đó là mái tóc và sự tự ti. Những vấn đề đó có thể ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân và sự nghiệp của họ”, cô Assis chia sẻ.
Năm 2013, cô Assis được tạp chí Forbes vinh danh là một trong 10 nữ doanh nhân quyền lực nhất ở Brazil. Sau khi tốt nghiệp một trường cao đẳng kinh doanh, cô dành thời gian giảng dạy về lĩnh vực kinh doanh cả ở trong và ngoài nước.
Mặc dù kinh tế Brazil hiện đang gặp nhiều khó khăn nhưng Assis dự đoán rằng, công việc kinh doanh của Beleza Natural sẽ tăng trưởng 13% trong năm 2016.