NSND Trần Hiếu – Người trọn đời với âm nhạc Việt

Định danh với nhiều ca khúc nổi tiếng của dòng nhạc opera, nhạc đỏ và nhạc trữ tình, với phong cách dí dỏm, hài hước rất riêng, tên tuổi và hình ảnh NSND Trần Hiếu đã gắn sâu vào hàng triệu trái tim những người yêu nhạc.

Tác giả trong một lần ghé thăm nhà NSND Trần Hiếu.

NSND Trần Hiếu sinh ngày 23/4/1936 tại Tam Hiệp, Quốc Oai,  Hà Tây (nay là Hà Nội). Ông là cha ruột của nữ ca sĩ Trần Thu Hà, là anh trai của NSƯT, nhạc sĩ Trần Tiến và là anh em kết nghĩa với GS.TS Trần Văn Khê; GS.Viện sĩ Cao Văn Phường (Hiệu trưởng Đại học Bình Dương).

Từ năm 11 tuổi, ông đã bắt đầu đi hát. Năm 1954, ông tốt nghiệp khoa thanh nhạc, Trường âm nhạc Việt Nam (nay là Nhạc viện Hà Nội). Sau đó ông về làm ca sĩ đơn ca tại Nhà hát Ca múa nhạc Trung ương. Ông đã từng sang du học ở Nhạc viện Sofia (Bulgaria) trong ba năm. Giai đoạn từ năm 1986 đến 1991, ông là diễn viên đơn ca ở Nhà hát Tuổi trẻ.

NSND Trần Hiếu sở hữu một giọng nam trầm hiếm có ở Việt Nam. Ông thể hiện nhiều ca khúc trữ tình, cách mạng với sự hài hước, duyên dáng và sâu lắng. Những ca khúc mà ông đã thể hiện thành công có thể kể đến như Con Voi (Nguyễn Xuân Khoát), Hò kéo pháo (Hoàng Vân), Lãnh tụ ca (Lưu Hữu Phước), Tôi là Lê Anh nuôi, Anh quân bưu vui tính (Đàm Thanh)... Ông cũng đã thể hiện rất thành công dòng nhạc của nhạc sĩ Phạm Duy. Ngoài ra, ông còn đóng vai chính trong nhiều vở nhạc kịch của Việt Nam và nước ngoài như: Người tạc tượng, Eugene Oneguine,... Ông đã đi lưu diễn ở nhiều nước trên thế giới. Giai đoạn từ năm 1991 đến năm 1998, Trần Hiếu về làm công tác giảng dạy thanh nhạc tại Nhạc viện Hà Nội. Nhiều học trò của ông đã thành danh, đạt được nhiều giải thưởng tại các cuộc thi hát thính phòng trong nước và nước. Trong đó, có những học trò thành danh đáng kể của ông như: NSND Thanh Hoa, NSND Y Moan và khoảng 15 NSƯT khác.

NSND Trần Hiếu cũng đã cho ra đời công trình nghiên cứu Sức mạnh của ngôn ngữ trong tiếng hát Việt Nam (1981) và nhiều công trình khác về dân ca Việt Nam, về hát cho trẻ em và nhiều giáo trình về nhạc cổ điển, nhạc nhẹ. Năm 1997, ông được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ Sĩ Nhân Dân. Từ năm 2000, Trần Hiếu cùng gia đình chuyển vào Tp.HCM sinh sống. Tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn thường hay xuất hiện trong các chương trình phát thanh, truyền hình, các sân khấu ca nhạc và tiếp tục làm công tác giảng dạy. Ông đã từng làm người dẫn chương trình trong chương trình Lăng kính thông minh và giám khảo trong chương trình Ngôi sao tiếng hát truyền hình. Ông đã cùng hát với con gái ca khúc Bình yên rất được công chúng yêu thích trong album vol.3 Bình yên của nhạc sĩ Quốc Bảo. Gần đây nhất, NSND Trần Hiếu cùng với NSƯT, nhạc sĩ Trần Tiến và nữ ca sĩ Trần Thu Hà đã thực hiện liveshow “Trần Gia Nhã Nhạc – Phố Bên Sông” vào đêm ngày 03/10/2015 tại Hà Nội.

Mới đây, vào ngày 07/5/2016, ông được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Viet Nam Book Of Records) xác nhận kỷ lục “Nghệ sĩ Nhân dân cao tuổi nhất còn tham gia biểu diễn trên sân khấu ca nhạc”. Đây là một minh chứng thay cho lời kết, cho thấy NSND Trần Hiếu là một nghệ sĩ dành cả đời cho nền âm nhạc nước nhà.