Nỗi lo thủy sản nhiễm kháng sinh tràn chợ

Thủy sản nhiễm kháng sinh bị trả về được tiêu thụ trong nước

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Nông, lâm thủy sản, (Bộ NN&PTNT) cho biết: Trong 9 tháng qua, Việt Nam có 542 lô hàng thủy sản của 110 công ty xuất khẩu bị 38 nước nhập khẩu trả về. Trung bình mỗi doanh nghiệp có 5 lô hàng không đảm bảo chất lượng bị trả về, cá biệt, có một doanh nghiệp xuất khẩu bị trả về đến 70 lô hàng.

Các lô hàng bị cảnh báo chủ yếu là do không đáp ứng được yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhiều cơ sở nuôi trồng thủy sản chưa tuân thủ đúng thời gian ngừng sử dụng thuốc trước khi thu hoạch đối với một số hóa chất, kháng sinh được phép sử dụng dẫn đến tình trạng tồn dư chất kháng sinh trong thủy sản vượt mức cho phép ở nhiều nước nhập khẩu. Một số doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu nguyên liệu về chế biến nhưng không kiểm tra dư lượng kháng sinh và hóa chất cấm. Cũng có trường hợp mua nguyên liệu từ các cơ sở nuôi thủy sản ở vùng sâu, vùng xa - nơi kiểm soát kháng sinh và hóa chất cấm chưa nghiêm. Ngoài ra, việc công nhân sử dụng kem bôi tay có thành phần chloramphenicol để trị vết thương cũng dẫn đến sự có mặt của loại kháng sinh này trong sản phẩm đánh bắt tự nhiên.

Người tiêu dùng cần biết rõ chất lượng, nguồn gốc thủy sản.

Theo ông Nguyễn Như Tiệp, tình trạng này đã diễn ra trong nhiều năm qua, phía cơ quan chức năng và doanh nghiệp đã có nhiều giải pháp để khắc phục nhưng trên thực tế, kết quả vẫn còn rất hạn chế. Công tác kiểm soát ATTP thủy sản xuất khẩu mặc dù đã có chuyển biến nhưng chưa được rõ nét. Các thị trường cảnh báo rằng, nếu không có biện pháp quyết liệt để giảm thiểu tình trạng sử dụng kháng sinh có thể dẫn đến hậu quả các thị trường nhập khẩu áp dụng chế độ kiểm soát tăng cường.

Ông Phạm Văn Đông, Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) cho biết: Số hàng bị trả về không chỉ do nhiễm kháng sinh vượt chỉ tiêu cho phép, mà còn nhiều nguyên nhân khác như tàu đưa nhầm cảng, bao bì, nhãn mác không đúng tiêu chuẩn, bị rách, ghi sai quy cách, điều kiện bảo quản khi vận chuyển không tốt... Những lô hàng thủy sản bị trả về dư lượng kháng sinh vượt ngưỡng nước này nhưng nước khác vẫn chấp nhận vì tiêu chuẩn mỗi nước một khác. Do vậy, số hàng trên được cho về tiêu thụ nội địa hoặc xuất khẩu sang các nước khác.

Lo lắng bữa cơm không an toàn

Câu chuyện thủy sản bị bơm tạp chất, kháng sinh vượt mức đã diễn ra nhiều năm nhưng chưa có giải pháp triệt để. Hiện hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường. Có những doanh nghiệp làm ăn bất chính, đóng gói nhãn mác rồi tiếp thị tới người dân. Cơ quan quản lý nhà nước cần kiểm soát những loại thuốc thú y, chất cấm trong thủy sản, đồng thời, cần có biện pháp tuyên truyền, hướng dẫn thông tin cho người dân, kiểm soát đầu vào việc nhập khẩu các kháng sinh cấm...

Tuy nhiên, đối với thủy sản nhiễm kháng sinh thì rất khó để nhận biết được bằng cảm quan. Thậm chí, ngay cơ quan kiểm nghiệm cũng mất nhiều ngày với máy móc hiện đại mới có kết quả. Vì thế, việc người tiêu dùng lo lắng thủy sản chứa kháng sinh vượt ngưỡng cho phép vào bữa cơm gia đình là có cơ sở. “Chúng tôi rất lo lắng chất lượng bữa ăn gia đình khi thịt lợn chứa chất cấm tạo nạc, thịt bò bơm nước, gà ăn chất vàng ô, nay thủy sản có kháng sinh vượt ngưỡng đi xuất khẩu bị trả về cho tiêu thụ thị trường nội địa. Mình mắt thường không phát hiện được thủy sản chứa kháng sinh vượt ngưỡng chấp nhận ăn là một nhẽ nhưng khi đã xuất khẩu bị trả về lại cho tiêu thụ trong nước là không thể chấp nhận được. Hàng nghìn tấn thủy sản chứa kháng sinh vượt ngưỡng tiêu thụ trong nước nhưng không hề có hãng nào ghi ở bao bì thể hiện thông tin là sản phẩm chứa kháng sinh vượt ngưỡng là thiếu tôn trọng người tiêu dùng. Các cơ quan chức năng cần có hành lang pháp lý để bảo vệ người tiêu dùng nội địa”, chị Nguyễn Thị Lành (Hà Nội) bức xúc nói.

Ông Nguyễn Văn Kịch, Tổng Giám đốc Cty cổ phần Thủy sản Cafatex, cho biết, trên thị trường nội địa thì thủy sản bẩn đã bán tràn lan nhiều năm nay. Hàng không xuất khẩu được thì tiêu thụ nội địa. Tại Việt Nam các cơ quan chức năng không kiểm tra, ngăn chặn nổi. Doanh nghiệp nói kiểm soát vùng nuôi nhưng kiểm không nổi vì không có quyền quản nông dân dùng thuốc kháng sinh. Không chỉ con tôm mà con cá tra, lươn, ếch đều có nguy cơ cao dư lượng kháng sinh cấm bị vượt ngưỡng. Doanh nghiệp còn phải trả tiền cho người nuôi để được kiểm tra kỹ về dư lượng kháng sinh. Nuôi tôm tất nhiên phải dùng kháng sinh vì con tôm bị hàng trăm thứ bệnh và người nuôi hiện nay lại dùng thuốc kháng sinh vô tội vạ.