Những chuyến đò bất an

Liệu có xem thường tính mạng

Trong những chuyến đi thực tế, chúng tôi có dịp đi qua các bến đò của vùng Đông Nam bộ. Có mặt rất sớm tại bến đò Cầu Quan (phường Thắng Nhì, TP Vũng Tàu, Bà Rịa- Vũng Tàu). Hầu như ngày nào cũng vậy các hoạt động vận chuyển hành khách và hàng hóa bằng đường thủy tại bến đò diễn ra khá tấp nập.Lúc này, tại bến có 4 phương tiện đang đón khánh đi Vàm Láng, huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) và xã đảo Thạnh An (huyện Cần Giờ, TP Hồ Chí Minh). Trên mỗi chuyến đò đều chở đầy hàng hóa và hành khách.

Điều đáng nói, trên các phương tiện này không hề có ghế, do đó hành khách phải ngồi bệt xuống sàn. Hầu hết hành khách đều không mặc áo phao, mặc dù dọc hai bên thành đò, có rất nhiều áo phao treo lủng lẳng. Nhìn cảnh tượng chiếc đò đã cũ, oằn mình “cõng” hàng chục người và nhiều phương tiện chạy băng băng trên dòng nước cuồn cuộn chảy, chúng tôi không khỏi thấp thỏm  lo lắng.

Tại bến đò An Hảo nối xã Hiệp Hòa và phường An Bình (TP Biên Hòa, Đồng Nai) cũng vậy, mỗi ngày có hàng trăm lượt khách qua sông. Nhờ bến đò này mà người dân thuận lợi lưu thông từ nội ô TP Biên Hòa sang khu công nghiệp Biên Hòa 1, ngã ba Vũng Tàu gần chục km đường bộ. Trên những chuyến đò này, ngoài người lớn còn có rất nhiều trẻ em và học sinh đi học hàng ngày. Cũng như ở bến đò Cầu Quan, các con đò ở đây đều được trang bị áo phao, nhưng phần lớn hành khách đều không sử dụng. Một học sinh lớp 4 đi trên chuyến đò này cho biết: “Áo phao trên những con đò này  ít nhưng bẩn lắm, mặc vào bẩn hết quần áo đi học của con. Với lại bên chỗ con qua bên chỗ bờ sông đi học cũng gần, nên chưa mặc đã tháo ra rất mất thời gian. Hơn nữa con biết bơi nên không lo”.

Cùng thực trạng,  bến đò Xóm Lá, ở khu phố 3, phường Bửu Long (TP Biên Hòa), hàng ngày tấp nập người qua lại. Khổ nhất khi vào giờ cao điểm, lượng người trên mỗi chuyến phà chen nhau chật cứng, nhưng chuyện mặc áo phao phòng bất trắc là điều không tưởng đối với họ. Chủ của những chuyến đò này cũng không  mặn mà nhắc nhở hành khách cách tự bảo vệ mình. Có lẽ áo phao trên những chuyến đò, phà ngang chỉ được “trưng” với mục đích đối phó lúc có lực lượng chức năng kiểm tra mà thôi. Một chủ đò cho biết: “Khi nào có kiểm tra gắt gao quá chúng tôi mới kêu người đi đò mặc áo phao, nhưng đa phần là không mặc. Vì lúc khách lên đò, chúng tôi mải lo thu tiền nên không thể nhắc nhở từng người được, đến lúc thu xong thì con đò cũng cập bến bên kia rồi. Mặc hay không là do hành khách tự giác mà thôi”.

Hiện nay, trên địa bàn  tỉnh Đồng Nai còn rất nhiều bến đò ngang như: Bến đò chợ Bửu Long, bến đò Trạm (TP Biên Hòa), bến phà Thanh Sơn (huyện Định Quán), bến đò bà Miêu nối huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) và huyện Bắc Tân Uyên (Bình Dương)... Ở những bến đò này, chuyện đảm bảo an toàn giao thông đường thủy như: Mặc áo phao, cầm dụng cụ nổi... hầu như không được hành khách lẫn chủ phương tiện quan tâm.

Nên có biện pháp xử lý

Qua tìm hiểu của chúng tôi, bến đò Cầu Quan đã hình thành và hoạt động trước ngày giải phóng miền Nam đến nay. Hiện nay, tại bến có 11 phương tiện vận tải thủy nội địa của 3 địa phương (gồm TP Hồ Chí Minh, Tiền Giang và Bà Rịa – Vũng Tàu, hành nghề chở khách từ TP Vũng Tàu đi huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) và huyện Cần Giờ. Mỗi ngày có từ 8-10 chuyến xuất nhập bến, với khả năng chuyên chở khoảng 5.000 lượt hành khách/tháng, cùng hàng chục tấn hàng hóa.

Các phương tiện vận tải thủy hoạt động tại bến chủ yếu là tàu gỗ một máy dùng trong đánh bắt hải sản được hoán cải sang chở khách, với sức chở từ 30-49 hành khách/tàu. Hành trình của các phương tiện đều phải đi qua vịnh Gành Rái, Cồn Ngựa và biển Cần Giờ. Đây là những khu vực có thủy triều phức tạp, thường xuyên có sóng to gió lớn và dông lốc, nhất là vào mùa mưa bão. Với đặc điểm kỹ thuật của phương tiện, luồng tuyến và thời tiết nêu trên, các phương tiện có nguy cơ cao bị chết máy, hư hỏng hộp số, bể bánh lái, phá nước, đâm va với phương tiện khác. Ngoài chở người, tất cả các phương tiện hoạt động tại bến đò Cầu Quan đều “gồng gánh” thêm nhiều loại hàng hóa như quần áo, xe máy...

Ảnh trong bài: Những chuyến phà chở đầy hành khách và hàng hóa.

Từ thực trạng trên, Cảng vụ Đường thủy nội địa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo đảm an toàn giao thông đường thủy trong mùa mưa bão này. Trong đó, Cảng vụ đã có văn bản yêu cầu các chủ tàu, thuyền trưởng hoạt động tại bến đò Cầu Quan tiến hành sửa chữa, nâng cấp phương tiện; đăng ký, đăng kiểm phương tiện theo đúng quy định; bố trí đầy đủ áo phao, bình chữa cháy, thiết bị thông tin liên lạc; tuân thủ nghiêm các quy định về vận chuyển hành khách; thường xuyên cập nhật diễn biến thời tiết để có biện pháp ứng phó kịp thời. Bên cạnh đó, đơn vị cũng cắt cử 2 cán bộ chốt trực tại bến đò Cầu Quan để kiểm tra, kiểm soát điều kiện về an toàn của các phương tiện, kiên quyết không cho xuất bến đối với những phương tiện không bảo đảm an toàn. Trong mùa mưa bão, Cảng vụ sẽ tạm thời không cho các phương tiện xuất bến vào buổi chiều để tránh dông gió bất thường.

Trao đổi với chúng tôi về nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông đường thủy ở các bến đò, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, ông Phạm Quốc Chính, cán bộ Phòng Vận tải (Sở GTVT Đồng Nai) cho biết: “Hiện tại tỉnh Đồng Nai có 26 bến khách ngang sông, trong đó có 40 phương tiện hoạt động có phép. Vẫn còn nhiều chủ đò, người đi đò sai phạm về việc không mặc áo phao, không sử dụng dụng cụ nổi khi đi đò, nên cơ quan chức năng đã lập biên bản xử lý vi phạm hành chính. Sắp tới lực lượng liên ngành sẽ tăng cường kiểm tra để kịp thời phát hiện tình trạng trên”. Cũng theo ông Chính, đò và phà là phương tiện rút ngắn thời gian nhất nên người dân luôn chọn đi đò thay vì đi đường bộ. Cụ thể, để lưu thông từ xã Đắc Lua (huyện Tân Phú) thì chỉ cần đi đò qua sông Đồng Nai là tới địa bàn xã Phù Mỹ, huyện Cát Tiên (Lâm Đồng); hay từ xã Phú Bình (huyện Tân Phú) đi đò qua sông La Ngà là tới địa bàn xã Nam Chính, huyện Đức Linh (Bình Thuận).

Bài học về vụ lật đò tự chế thương tâm xảy ra ngày 1/9/2014, trên sông Đạ Dâng, thuộc xã Đan Phượng (huyện Lâm Hà, Lâm Đồng), hay vụ lật đò đưa 40 người từ nước bạn Campuchia về Bình Phước khiến 7 người thiệt mạng vào ngày 23/10/2013, trên dòng sông Măng có lẽ ai ai cũng còn nhớ. Đó như hồi chuông cảnh báo người dân phải tự bảo vệ chính mình khi lưu thông bằng đường thủy, nhất là từ những chuyến đò ngang.