Người trồng mía trắng tay… vì hạn mặn

Mía năm nay "đắng" quá!

Ông Võ Văn Quân (58 tuổi, ngụ ấp Đoàn Văn Tố, xã Đại Ân 1, huyện Cù Lao Dung) nói trong nỗi buồn: “Nắng có cháy hết da thịt cũng rán chịu chớ biết làm sao. Chúng tôi không sợ cái nắng như lửa đốt này, mà chỉ sợ mía nhà mình chết hết, con cháu chúng tôi biết lấy gì mà ăn. Mía năm nay “đắng” quá. Đã hơn 30 năm trồng mía, tôi chưa từng gặp cảnh buồn khi đứng nhìn mía chết như thế”.

Ngồi kế bên chồng, bà Thám (vợ ông Quân) nói như muốn khóc: “Mất hết rồi chú ơi. Mấy tháng qua vợ chồng tôi “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” để giữ mía, nhưng chắc không được gì”.

Gia đình ông Quân có hơn 0,5 ha đất trồng mía. Ở vụ mùa năm nay, ông tốn vài chục triệu đồng tiền đầu tư. Thế nhưng khi mía đang trong giai đoạn cho chữ đường, thì đùng một cái nắng hạn kéo đến, nước mặn bao vây khắp vùng Cù Lao Dung khiến cho ruộng mía nhà ông Quân chết khô từng ngày.

Chung cảnh với gia đình ông Quân, mấy ngày qua bà Trần Thị Khanh chạy đôn,  chạy đáo tìm nước ngọt cứu mía, nhưng vô vọng. “Gia đình tôi có gần 2 ha đất trồng mía. Vụ mùa năm nay tôi phải tốn nhiều chi phí ở khâu xuống giống, vì trồng hai lần mới có ruộng mía xanh tốt. Nhưng cây mía đến 10 tháng tuổi, thì nước mặn tràn vào ngập rẫy. Cứ thế mặn tấn công ngày cáng ác liệt, làm cho cây mía vàng lá, chết rụi dần” – bà Khanh than thở.

Không chỉ riêng ở Cù Lao Dung, mà hàng ngàn hộ dân trống mía ở miệt Thới Bình (Cà Mau) và huyện Vĩnh Thuận của tỉnh Kiên Giang cũng đang đứng ngồi không yên. Ông Trương Tấn Liêm, có hơn 2 ha đất trồng mía ở xã Tân Lộc Bắc, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau, cho biết: “Hiện độ mặn đo được dưới các kênh trong nội đồng hơn 15 o/oo, với độ mặn này cây mía không tài nào sống được. Hàng ngày ra ruộng mía, đứng nhìn nó khô héo, chỉ biết khóc rồi đi về, chớ không cón cách nào khác”.

Còn ông Nguyễn Tấn Kiệt ở huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang cũng lắc đầu chào thua trước thời tiết khắc nghiệt. Theo ông Kiệt, hiện một số hộ ở địa phương vì muốn gỡ vốn nên kêu thương lái đến bán mía non, tuy nhiên không ai mua vì mía nhiễm mặn quá cao. “Một vài thương lái đến xem, họ ăn thử vài cây mía rồi lắc đầu đi về. Họ nói mía “mặn chát”, đường có bao nhiêu mà mua”.

Bỏ xứ, tha hương… vì cây mía

 Đối với người trồng mía ở các tỉnh miền Tây, giá mía nguyên liệu bấp bên trong những năm qua đã khiến cho họ phải điêu đứng. Riêng năm nay, thời tiết “bắt” cây mía phải chết, nên họ mất trắng, một số hộ lâm vào hoàn cảnh nợ nần phải bỏ xứ đi làm thuê nơi khác.

Theo bà Trần Thị Lệ ở huyện Thới Bình thì hiện tại hai người con trai lớn của bà đã phải lên Đồng Nai xin làm công nhân, vì mấy công mía của gia đình không thể đủ ăn. “Năm trước khi cây mía gần đủ 12 tháng, thân mía sẽ cao từ 2,5-3 mét. Còn năm nay do thiếu nước, mặn tấn công nên cây mía èo ọt, cao chưa đầy 1,5 mét, vì thế thương lái họ chê không mua là phải” – bà Lệ ngán ngẫm.

Chung cảnh ngộ, ông Quân khẳng định năm nay gia đình ông sẽ lỗ gần 40 triệu đồng. “Hai đứa con của tôi cũng theo bạn bè trong xóm lên Sài Gòn tìm việc làm. Mình là cha chúng nó mà để cho nó phải tự lo cái ăn như hiện nay, tôi đau đến không nói thành lời”.

Ông Huỳnh Ngọc Vân, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng cho biết, đã có hơn 7.000 ha mía của bà con ở huyện Cù Lao Dung bị thiệt hại do nắng nóng và xâm nhập mặn. Trong đó, diện tích bị mất trắng khoảng 1.200 ha; bị thiệt hại từ 50% trở lên gần 700 ha; còn lại hơn 5.000 ha bị thiệt hại từ 30 - 50%. Năng suất giảm còn trên dưới 30 tấn/ha, chất lượng chữ đường cũng giảm mạnh .

Để giảm bớt thiệt hại, Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng khuyến cáo người trồng mía đẩy nhanh tiến độ thu hoạch (có trên 2.000 ha mía được thu hoạch xong), đồng thời khuyến cáo nông dân không xuống giống vụ mới mà đợi đến mùa mưa vào khoảng tháng 6 tới.

Còn ông Nguyễn Văn Tranh, Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau  cho biết, nước mặn đã tấn công vào các vùng quy hoạch trồng mía của huyện Thới Bình. Hiện tại có hơn 750 ha bị ảnh hưởng, không phát triển được khiến chữ đường không đạt cao, nông dân thua lỗ...

BOX: Diện tích mía bị thiệt hại không chỉ khiến cho bà con nông dân thua lỗ, mà còn đẩy Nhà máy đường Sóc Trăng với công suất 1.000 tấn mía/ngày (sản lượng đường đạt mức 15.000 tấn/ năm) trước nguy cơ thiết hụt nguồn nguyên liệu để hoạt động.