Người thu gom rác dân lập đối mặt nhiều nguy cơ bệnh tật

Đó là nội dung quan trọng tại báo cáo kết quả nghiên cứu và khởi động dự án an sinh xã hội và an toàn vệ sinh lao động của người thu gom rác dân lập ở TP.HCM do Trung tâm Nghiên cứu Công tác xã hội và Phát triển cộng đồng (SDRC) phối hợp với Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ thực hiện.

Lực lượng thu gom rác dân lập xử lý tối hơn 60% lượng rác thải ở TP.HCM

Hơn 60% lượng rác sinh hoạt ở TP.HCM được thu gom bởi lực lượng thu gom rác dân lập với 5 loại hình gồm: tổ lấy rác dân lập, nghiệp đoàn, doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã vệ sinh môi trường và những người hoạt động tự do. Người lao động làm việc tại các đường dây rác qua 3 hình thức: làm chủ, làm công ăn lương và vừa làm chủ đường dây rác vừa trực tiếp thu gom. 

Trong số 428 người được phỏng vấn, có gần 62% là người nhập cư đến từ các tỉnh Nam Bộ. Họ phải làm việc rất nặng nhọc, trong môi trường độc hại, thu nhập thấp… Trong số này chỉ có 13,7% số người cho biết có đi khám tổng quát hàng năm. Đặc biệt những người làm việc dưới 10 năm thường ít quan tâm về sức khỏe.

Điều kiện làm việc khắc nghiệt, môi trường thiếu vệ sinh, an toàn khiến họ đối mặt với nhiều nguy cơ bệnh tật, tai nạn

Có tới 75% người làm công không có bảo hiểm y tế hộ gia đình, không mua bảo hiểm tai nạn lao động vì không có tiền, không biết cách mua và không có hộ khẩu, tạm trú tại TP.HCM. Mặc dù những người tham gia loại hình lao động này có nhận thức tốt về trang bị bảo hộ lao động, như đi ủng, đeo bao tay, khẩu trang trong quá trình thu gom, nhưng vẫn có tới 94,6% bị chảy máu tay chân ở mức độ thường xuyên, do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Bà Nguyễn Minh Châu, Trưởng nhóm nghiên cứu, đưa ra 4 kiến nghị để nâng cao năng lực, nhận thức của người thu gom rác về các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động, bao gồm: chuyển đổi mô hình hoạt động thu gom rác dân lập từ cá nhân sang các pháp nhân như hợp tác xã, doanh nghiệp; nâng cao chất lượng cuộc sống người thu gom rác qua việc tăng mức phí thu gom rác thải sinh hoạt; tập huấn, truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi về tiếp cận an sinh xã hội và đảm bảo an toàn vệ sinh lao động; tổ chức các diễn đàn vận động chính sách, chia sẻ kinh nghiệm, tạo sự gắn kết, chia sẻ và giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc từ hệ thống chính sách đến thực tiễn.

Được biết, UBND TP.HCM vừa duyệt dự án thúc đẩy và bảo vệ quyền lợi của người thu gom rác dân lập với tổng giá trị khoảng 4,6 tỉ đồng do Tổ chức Oxfam Novib (Hà Lan) tài trợ.