“Ngôi nhà chung” của 54 dân tộc anh em

Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam nằm dưới chân núi Ba Vì với địa hình bán sơn địa có đồi núi, thung lũng và bao quanh là mặt nước hồ Đồng Mô hiền hòa. Với diện tích 1.544ha, Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam được chia thành bảy phân khu, trong đó quan trọng nhất là khu làng các dân tộc với bốn cụm, là nơi tái hiện tinh hoa văn hóa của 54 dân tộc Việt Nam. Đây được xem là địa điểm lý tưởng cho du khách chiêm ngưỡng những ngôi nhà truyền thống của cộng đồng 54 dân tộc cũng như tìm hiểu thêm về nền văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Từ cuối năm 2015 đến nay, Làng Văn hóa có những hoạt động tạo chuyển biến sâu sắc, tổ chức đưa đồng bào về sinh sống, đến nay có hàng nghìn lượt đồng bào của 16 dân tộc về tham gia hoạt động thường xuyên tại Làng, gồm dân tộc: Tày, Dao, Mông, Nùng, Thái, Mường, Khơ Mú, Ơ Đu, Tà Ôi, Cơ Tu, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, RagLai, Ê Đê, Khmer.

Quyền Trưởng Ban quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam Trịnh Ngọc Chung khẳng định: Hoạt động thường xuyên của các nhóm đồng bào trong những năm qua đã tạo bước chuyển tích cực và sự chuyển mình của hoạt động văn hóa du lịch tại “Ngôi nhà chung”. Tại không gian có đồng bào các dân tộc sinh sống góp phần tạo sức sống cho ngôi làng góp phần tích cực thu hút khách du lịch. Bên cạnh đó việc để chủ thể văn hóa tự giới thiệu về mình, hoạt động của đồng bào sinh sống tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam đã mang lại sức sống, màu sắc và nét riêng có cho không gian hoạt động văn hóa, du lịch và được sự đón nhận của khách tham quan du lịch. Đồng bào hội tụ về Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam đã lan tỏa giá trị văn hóa cộng đồng địa phương thông qua hoạt động tại mỗi nếp nhà, không gian văn hóa được tái hiện.

Tại không gian Làng Văn hóa là sự kết hợp giữa cảnh quan, không gian từng ngôi làng các công trình văn hóa đặc trưng cùng với các hoạt động hàng ngày, hàng tháng, theo sự kiện, các ngày lễ lớn. Rất nhiều lễ hội đặc sắc, người dân và du khách không phải đi đâu xa mà chỉ cần lên Làng Văn hóa là có thể trải nghiệm văn hóa đặc sắc vùng miền… qua đó lan tỏa tới du khách thêm yêu văn hóa dân tộc, yêu đất nước. Đó cũng chính là nét độc đáo, khác lạ làm nên sức hút của Làng Văn hóa, để mỗi khi đến đây du khách như được tìm về cội nguồn của dân tộc mình.

Với cách làm mới này, Làng Văn hóa đã góp phần tích cực thu hút khách du lịch có những năm tăng đột biến từ 250.000 lượt khách/năm 2015 tăng lên khoảng 500.000 lượt khách du lịch tăng 200% đạt vượt mức 167% so với kế hoạch đặt ra cho năm 2016; Năm 2017 triển khai việc thu phí tham quan đã đón tiếp và phục vụ 400.000 lượt khách vượt hơn 33% kế hoạch đề ra năm 2017; Năm 2018 đón tiếp 550.000 lượt khách du lịch: Năm 2019 đón tiếp 500.000 lượt khách du lịch; Năm 2020 do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng khách đón tiếp khoảng 170.000 lượt khách du lịch.

Ban Quản lý Làng cho biết luôn đặc biệt quan tâm đến các nhóm cộng đồng dân tộc thiểu số ít người (dưới 10.000 người), nên đã phối hợp cùng với địa phương kết nối đưa các nhóm cộng đồng về tham gia hoạt động tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam để đồng bào có môi trường thực hành văn hóa cộng đồng mình. Trong quá trình hoạt động, đồng bào dân tộc đã tự tin tái hiện đời sống sinh hoạt, giới thiệu không gian văn hóa của dân tộc mình, trình diễn các hoạt động dân ca, dân vũ giao lưu với du khách tham quan.

Ban Quản lý luôn tạo điều kiện để luân phiên đồng bào về thăm gia đình, luôn động viên kịp thời đối với các trường hợp điều kiện gia đình khó khăn và diện gia đình đặc biệt tại địa phương; luôn quan tâm gắn kết, nắm bắt tâm tư, tình cảm của các nhóm nghệ nhân để giải quyết các vấn đề vướng mắc. Với sự đa dạng văn hóa vùng miền của đồng bào các dân tộc thường xuyên tại làng cùng những chương trình hoạt động phong phú, mang đậm nét văn hóa truyền thống các dân tộc đã góp phần tạo sức hấp dẫn, lan tỏa thu hút du khách, quảng bá hình ảnh Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam thực sự là trung tâm văn hóa, du lịch hấp dẫn, ý nghĩa và đáng đến.

Để đảm an toàn cho đồng bào cũng như du khách, trong thời gian ảnh hưởng Covid - 19 Làng Văn hóa luôn tăng cường tính chủ động và sự linh hoạt của các nghệ nhân, đồng bào trong phương thức tiếp cận đến du khách nhưng không tập trung đông người, thậm chí đóng cửa Làng khi dịch diễn biến phức tạp.

Sự hiện diện và những hoạt động đa dạng, phong phú của đồng bào các dân tộc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam trong những năm qua đã bước đầu đón nhận và hưởng ứng, quan tâm của cộng đồng và du khách. Đồng bào các dân tộc đã hội tụ về “Ngôi nhà chung” để lan tỏa các giá trị văn hóa cộng đồng địa phương thông qua các hoạt động tại mỗi nếp nhà, không gian văn hóa được tái hiện bồi đắp, xây dựng Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam trở thành “địa chỉ đỏ” của 54 dân tộc anh em.