Nghệ nhân Nguyễn Quang: Người thổi hồn cho gỗ

Nguyễn Quang sinh năm 1972 tại Thái Bình. Tuổi thơ hồn nhiên và vô tư của anh không biết đó là “tài” hay là “tật” mà ngay từ nhỏ Nguyễn Quang đã có năng khiếu về nghệ thuật. Mới học chưa hết cấp 2, gia đình gặp khó khăn anh phải nghỉ học tìm nhiều việc làm linh tinh nơi quê nhà phụ giúp cho mẹ để nuôi em. Chàng trai trẻ này đã lặng lẽ và ngậm ngùi ra đi đúng vào mùa phượng đỏ tàn rơi và trong những tiếng ve nức nở kêu than của mùa hè. Năm 1993 Nguyễn Quang ra đi với một quyết tâm phải thành danh chứ nhất định không chịu quay lại “điểm xuất phát ban đầu”. Nhưng đi đâu, ở đâu và làm gì để kiếm sống thì Nguyễn Quang chưa rõ, Quang chỉ chặng đường mình sắp đi là Sài Gòn.

Phút suy tư để hình thành tác phẩm từ gỗ

Năm đầu ở Sài Gòn, vùng đất mà người ta vẫn thường gọi nó bằng cái tên mỹ miều “hòn ngọc Viễn đông” ấy có biết bao kẻ giàu sang. Nhưng Quang phải đi lang thang và làm đủ nghề: thợ hồ, bốc vác,… không phải để sống mà là để tồn tại. Có những lúc túng quẫn, chàng trai trẻ này suýt nữa thì bước vào đường cùng. Sau đó Nguyễn Quang xuống Đồng Nai để sinh sống. Kinh tế khó khăn nên anh lâm vào cảnh bế tắc, có khi làm để ăn cơm chứ chả có đồng tiền công nào. Có lẽ nhờ cái duyên và cái nghiệp nên anh gặp được chị chủ quán cà phê thương tình giúp đỡ nên cuộc đời đã chuyển đổi số phận.

Say mê làm việc 

Anh cho biết sau nhiều năm phụ việc và học nghề tại Công ty điêu khắc Suối Tiên. Năm 1979 Nguyễn Quang đã mạnh dạn mở cơ sở điêu khắc riêng cho mình tại huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận. Do nguồn nguyên liệu khó tìm tại nơi này, anh lại một lần nữa trở về Đồng Nai tại huyện Xuân Lộc và nghệ nhân Nguyễn Quang đã xây dựng thương hiệu cho mình được nhiều năm nay.

Những cái gốc cổ thụ khô sần sùi, nếu bình thường nó cũng chẳng là gì ngoài làm củi theo cách nhìn của tôi. Nhưng với Nguyễn Quang nó sẽ trở thành một tác phẩm đáng giá có khi tính tiền tỷ, sau khi anh “ra tay” bằng những chiếc đục. Ta sẽ thấy ở những sản phẩm đồ gỗ điêu khắc của Nguyễn Quang có rất nhiều những điều đặc biệt làm đê mê những ai có máu nghệ sĩ hay thích sưu tầm do những tác phẩm điêu khắc Nguyễn Quang đều được định hình từ những gốc cây cổ thụ quý hiếm tồn tại theo thời gian, có mùi thơm đặc biệt được thiên nhiên với những điều kiện khí hậu, hoàn cảnh khác nhau bào mòn nên mỗi tác phẩm là một nét riêng với những hình hài lồi lõm, độc đáo không một bàn tay con người nào tạo ra được mà chỉ có đất trời ban tặng.

Những tác phẩm sống động đã được hình thành

Nghệ nhân Nguyễn Quang cho biết: “Chính vẻ đẹp hút hồn đó và mùi thơm tự nhiên huyền bí, diệu kỳ của từng loại cây cổ thụ quí hiếm mà vô tri ấy đã cuốn hút anh từ bao giờ tạo nên lòng đam mê, kiên trì mà không sóng gió nào quật ngã được”. Và Nguyễn Quang với 8.000 tác phẩm điêu khắc gỗ qua gần 30 năm tìm tòi sáng tác ấy, anh có chỗ đứng vững chắc trong lòng những ai yêu nghệ thuật và thích sưu tầm đồ gỗ mỹ nghệ. Anh tâm sự: “Điều quan trọng là được đeo đuổi con đường, niềm đam mê mình đã chọn”. Dù cuộc đời người nghệ sĩ còn lắm khó khăn nhưng anh vẫn miệt mài trên những hành trình đi khắp đất nước hay qua tận các nước bạn để tìm kiếm, sưu tầm những “gốc cây mang giá trị thời gian”. Khi thì âm thầm, miệt mài say sưa với cây cưa, phát đục chấm phá và sáng tạo thêm những tác phẩm nghệ thuật. Là một nhà điêu khắc rất tâm huyết với nghề, sống chân thành với anh em nên được nhiều người quý mến. Người ta bảo: “Nghề cầm đục thì trái tim phải dễ rung nhịp và biết đau chung nỗi đau của nhân loại”. Nghe có vẻ lớn lao quá nhưng quả thật là như vậy.

Điều đáng ghi nhận ở tấm lòng âm thầm làm từ thiện của anh khi thông qua chương trình chất độc da cam v.v.... Anh gởi tặng nhiều tác phẩm bán đấu giá giúp đỡ nhiều mảnh đời bất hạnh, nhiều học sinh nghèo hiếu học cũng được anh chia sẻ. Nhiều người còn biết anh là mạnh thường quân tham gia rất nhiều chương trình từ thiện của Hội nghệ sĩ và các đơn vị tổ chức.

Quang mở cơ sở điêu khắc cho tới bây giờ, câu nói của nghệ nhân Nguyễn Quang đã phần nào cho chúng tôi hiều rằng: Nguyễn Quang đã rất mãn nguyện vì ước mơ và hoài bão của mình đã thành hiện thực. Nhưng câu nói của anh cũng ẩn chứa một sự khao khát, có lẽ anh còn muốn làm một cái gì lớn lao trong nghệ thuật của mình để lại cho đời.