Nền kinh tế tiếp tục chu kỳ phục hồi, chuyển dịch lao động mạnh giữa các ngành kinh tế

Chuyển dịch lao động giữa các quốc gia, vùng lãnh thổ cũng được thúc đẩy 

3 kịch bản này được đưa ra hội thảo khoa học quốc tế “Kinh tế Việt Nam trong trung hạn: Triển vọng và một số ảnh hưởng của yếu tố môi trường”. Phân tích chung bối cảnh trong nước giai đoạn 2016 - 2020, nhóm chuyên gia của NCIF cho rằng, nền kinh tế tiếp tục chu kỳ phục hồi.

Trong đó, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng trưởng ổn định và là khu vực dẫn dắt tăng trưởng toàn nền kinh tế. Khu vực dịch vụ thì tăng trưởng tốt hơn với sự phát triển của ngành du lịch và dịch vụ tài chính, ngân hàng. 

Đối với khu vực nông nghiệp, phụ thuộc nhiều vào tác động của biến đổi khí hậu, hiệu quả tái cấu trúc và thay đổi mô hình sản xuất gắn với công nghệ hiện đại để nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm.

Tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2016- 2020 có thể tăng khoảng khoảng 6,86%

Cũng trong giai đoạn này, dự kiến vốn đầu tư toàn xã hội tăng trưởng khả quan, đặc biệt là vốn khu vực tư nhân và vốn đầu tư nước ngoài. Xuất khẩu tăng trưởng với tốc độ tương đương hoặc tăng nhẹ so với giai đoạn trước. Nhập khẩu dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định và nhiều khả năng nền kinh tế trở lại vị thế nhập siêu.

Hơn nữa, tiêu dùng dân cư tăng trưởng tích cực cùng với sự phục hồi của nền kinh tế và sự gia tăng của tầng lớp trung lưu. Lạm phát thì tiếp tục duy trì ở mức thấp, khoảng một con số.

Bội chi ngân sách được giảm bớt, cơ cấu ngân sách hợp lý hơn. Về lao động việc làm thì chuyển dịch lao động mạnh giữa các ngành kinh tế; chuyển dịch lao động giữa các quốc gia, vùng lãnh thổ cũng được thúc đẩy.

Kịch bản cơ sở: cơ bản vẫn dựa vào vốn và lao động giá rẻ 

Phân tích rõ hơn về 3 kịch bản này, TS. Đặng Đức Anh, Trưởng ban Phân tích Dự báo của NCIF, cho biết: 

Ở kịch bản thấp, với bối cảnh kinh tế thế giới và thương mại quốc tế suy giảm mạnh và hệ thống tài chính toàn cầu nhiều bất ổn. Kinh tế trong nước với tốc độ tăng đầu tư toàn xã hội là 7%; rủi ro từ nợ công, bội chi ngân sách và hệ thống tài chính ngày một lớn; tiếp tục dựa vào mô hình tăng trưởng kiểu cũ; cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nước đang phát triển khác đối với những mặt hàng giá trị gia tăng thấp. Với kịch bản này, tăng trưởng kinh tế giai đoạn này trung bình sẽ đạt khoảng 6,2%. 

Chuyển dịch lao động mạnh giữa các ngành kinh tế

Ở kịch bản cơ sở, tăng trưởng kinh tế thế giới khoảng 3%. Khi đó, ở nước ta, tốc độ tăng đầu tư toàn xã hội 7%. Hiệu quả đầu tư công được cải thiện; môi trường đầu tư được cải thiện một bước. Mô hình kinh tế phần nào được chuyển đổi, nhưng về cơ bản vẫn là nền kinh tế dựa vào vốn và lao động giá rẻ; hệ thống tài chính khá ổn định, điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ tương đối linh hoạt. Các hiệp định thương mại được triển khai hiệu quả, giúp đầu tư và xuất khẩu Việt Nam cải thiện hơn. Với kịch bản này, tăng trưởng kinh tế giai đoạn này trung bình sẽ đạt khoảng 6,55%.

Còn với kịch bản cao, dù ít khả năng xảy ra hơn, nhưng vẫn có cơ hội thành hiện thực nếu nền kinh tế đạt được những kỳ vọng như kịch bản cơ sở nhưng tái cơ cấu kinh tế được diễn ra mạnh mẽ hơn, đặc biệt là cải thiện cơ bản về cơ chế quản lý, qua đó nâng cao hiệu quả đầu tư công. Năng suất lao động đạt được trung bình của các nước ASEAN.

Theo kịch bản này, tăng trưởng kinh tế giai đoạn này trung bình sẽ đạt khoảng 6,86%.

Cùng với đó, nghiên cứu của NCIF cũng chỉ ra, điện là nhân tố quan trọng cho sản xuất ở Việt Nam nhưng nhu cầu về năng lượng tăng nhanh hơn mức tăng GDP, cụ thể là tăng 1% GDP thì cầu về năng lượng điện cần tăng từ 3-4%. 

Theo các chuyên gia, thực tế này đòi hỏi phải có chính sách phù hợp nhằm thích ứng, giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường cho phát triển bền vững trong dài hạn thông qua tái cơ cấu các ngành kinh tế nhằm hạn chế bớt những ngành phụ thuộc nhiều vào tài nguyên thiên nhiên, nhất là tài nguyên không tái tạo, giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế thấp.