Nâng cao vai trò đội công tác xã hội tình nguyện

Xác định đây là đội ngũ nòng cốt làm công tác phòng, chống tệ nạn xã hội ở địa phương, là cầu nối giữa các cấp chính quyền, đoàn thể với người nghiện và gia đình người nghiện, góp phần làm cho công tác phòng chống tệ nạn xã hội ngày càng hiệu quả. Sau 5 năm hoạt động (2011-2015), mô hình đội công tác XHTN cấp xã tại tỉnh Phú Thọ được xem là một trong những giải pháp hiệu quả trong công tác tiếp cận, tuyên truyền, tư vấn, cảm hóa người nghiện ma túy, người bán dâm tại cộng đồng.

Trong 5 năm, đã có 1.250 cuộc tư vấn cá nhân cho 620 người, tổ chức sinh hoạt, câu lạc bộ đồng đẳng, giúp nâng cao nhận thức cho gần 950 lượt người tham gia. Các Đội công tác XHTN đã giúp chính quyền địa phương xây dựng được 3 nhóm, 2 câu lạc bộ, 3 điểm tư vấn tái hòa nhập cộng đồng, với 116 người sau cai nghiện ma túy, 29 đối tượng mại dâm hoàn lương, 43 người bị nhiễm HIV tại cộng đồng tham gia sinh hoạt, giúp họ quên đi mặc cảm, có động lực vươn lên trong cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng.

Không những giúp đỡ nhiều người lầm lỡ từ bỏ ma túy, mà đội CTXHTN còn giúp đỡ họ làm kinh tế, vươn lên trong cuộc sống.     Ảnh: Chu Lương

Các tình nguyện viên đã phát 45.000 tờ rơi tuyên truyền cho trên 25.000 hộ gia đình; viết 120 bài tuyên truyền, tổ chức 85 đợt nói chuyện chuyên đề, 250 hội nghị lồng ghép tuyên truyền cho 11.285 người về phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm trên địa bàn. Rà soát, đưa vào danh sách quản lý 648 người nghiện ma túy, 31 người mại dâm, tư vấn, giúp đỡ 60 người nhiễm HIV/AIDS được tiếp cận các dịch vụ y tế phù hợp, giúp đỡ 21 người cai nghiện thành công từ 2 năm trở lên.

Một số địa phương làm tốt công tác tư vấn, giáo dục tại cộng đồng như thị trấn Sông Thao (huyện Cẩm Khê), với mô hình câu lạc bộ “Nối chung vòng tay” và “Điểm tư vấn hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng”; thành phố Việt Trì với câu lạc bộ “Cành cọ xanh”, thị trấn Lâm Thao (huyện Lâm Thao) với mô hình “Điểm hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng). Các tình nguyện viên đã tư vấn, cảm hóa, giáo dục các đối tượng, góp phần làm cho công tác phòng chống TNXH có chuyển biến rõ rệt. Nhiều người sau cai nghiện, người nhiễm HIV/AIDS của các xã, phường, thị trấn đã chủ động tìm đến với các tình nguyện viên của đội.

Trong những đội tình nguyện hoạt động có hiệu quả, được đánh giá cao, phải kể đến Đội công tác XHTN của phường Nông Trang (thành phố Việt Trì). Chỉ với 5 thành viên, đội phải vượt qua rất nhiều khó khăn, kiên trì đến với từng đối tượng, từng hộ gia đình để tiếp xúc, tư vấn giúp đỡ mọi lúc, mọi nơi để vận động, thuyết phục, cảm hóa giúp đỡ họ. Trong 4 năm qua, đội đã làm giảm từ 33 người nghiện có hồ sơ quản lý năm 2010, xuống còn 22 người, vận động 18 người đi cai nghiện, 11 người cai nghiện tại gia đình, 12 người nhiễm HIV được khám chữa bệnh định kỳ.

Anh Nguyễn Thành Long, sinh năm 1975, tại khu 4, phường Nông Trang là người có 5 năm nghiện ma túy, từng bị bắt vì tội tàng trữ, sử dụng ma túy. Khi ra tù, anh đã được đội vận động đi cai nghiện thành công, cho vay vốn tạo công ăn việc làm ổn định. Không những vậy, giờ anh còn nhiệt tình tham gia cùng đội tình nguyện đi tuyên truyền, vận động cho các đối tượng từng sa vào con đường nghiện hút như mình, được công an tỉnh tặng giấy khen.

Anh Long chia sẻ:“Các anh, chị trong đội tình nguyện đã giúp hồi sinh cuộc đời tôi. Tôi đã đoạn tuyệt với ma túy và tìm được việc làm, giúp đỡ gia đình vợ, con. Tôi mong sao cùng với các anh chị trong đội sẽ ngày càng cảm hóa, giúp đỡ được nhiều hơn nữa những người lầm lỡ như tôi”.

Có thể nói, trong các năm qua, hoạt động của các đội công tác XHTN cấp xã tại tỉnh Phú Thọ đã có tác động tích cực đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, tình nguyện viên là cầu nối giữa chính quyền, đoàn thể đến đối tượng, làm thay đổi phần nào nhận thức và sự kỳ thị, phân biệt đối xử của nhân dân đối với các đối tượng mại dâm và ma túy. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn như nhiều chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm, kinh phí hoạt động cho đội còn hạn hẹp, một số tình nguyện viên trẻ tuổi ít kinh nghiệm, năng lực, kỹ năng và phương pháp tiếp cận, tư vấn  cho đối tượng còn nhiều hạn chế nên hiệu quả chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Với yêu cầu ngày càng cao của công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, việc quan tâm tạo điều kiện hơn nữa cho các đội công tác XHTN phường, xã là rất cần thiết. Qua đó, khẳng định sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể đối với những người có trách nhiệm với công việc phòng, chống tệ nạn xã hội ở cơ sở, góp phần đem lại sự bình yên cho khu dân cư. Đây là một hướng đi đúng, cần được các cấp, các ngành và cả xã hội quan tâm.