Mỹ chiếm một phần ba tổng chi tiêu quốc phòng toàn thế giới

Theo báo cáo Tương quan quân sự năm 2016 được IISS công bố ngày 9/2, ngân sách quốc phòng Mỹ được ước tính khoảng 598 tỷ USD, gần bằng ngân sách quốc phòng của 14 quốc gia trong nhóm cao thứ hai cộng lại và lớn hơn nhiều so với các nước còn lại trên thế giới.

Theo Washington Post, là cường quốc quân sự đang nổi và đất nước đông dân nhất thế giới, Trung Quốc có lẽ là quốc gia duy nhất có thể sánh được với ngân sách quân sự Mỹ. Nhưng ngân sách 145,8 tỷ USD của nước này vẫn chưa bằng một phần ba so với Mỹ.

Tuy nhiên, báo cáo chỉ ra rằng sự phát triển của công nghệ mới đồng nghĩa với việc phương Tây nói chung và Mỹ nói riêng đang mất đi lợi thế công nghệ. Việc Nga và Trung Quốc đang phát triển nhiều hệ thống vũ khí và tiến bộ công nghệ mới trong thời gian gần đây cho thấy cán cân quyền lực có thể đang thay đổi. 

So sánh chi tiêu quốc phòng của Mỹ và một số nước trên thế giới. Ảnh: IISS

Báo cáo Tương quan quân sự 2016 cũng khảo sát chặt chẽ quá trình hiện đại hoá các loại phương tiện chiến đấu bọc thép của Nga, hệ thống tên lửa đạn đạo mới của Trung Quốc và cả vấn đề không gian mạng. 

"Khả năng tiếp cận công nghệ cao liên quan đến quân đội đang tăng mạnh và sự phân cấp trong sân chơi công nghệ đặt ra thách thức lớn với chính phủ các nước. Theo đó, các quốc gia không những phải bắt kịp và theo dõi chặt chẽ sự phát triển của công nghệ mới nhất mà còn đối mặt với ranh giới mong manh giữa công nghệ dân sự và quân sự, hệ thống tấn công và phòng thủ quân sự", John Chipman, tổng giám đốc IISS, phát biểu tại buổi công bố báo cáo tại London.

"Lợi thế về công nghệ quân sự phương Tây, xu thế chính trong hai thập kỷ qua, đang mờ nhạt dần", Chipman nói thêm. 

Báo cáo của IISS năm 2015 ghi nhận sự nổi lên của các cường quốc châu Á và xu hướng này vẫn còn rõ ràng trong năm 2016. Năm nay, báo cáo còn chỉ ra cán cân quyền lực đang thay đổi ở Vịnh Ba Tư, một phần do quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Iran, giá dầu thấp và xung đột ở các nước lân cận.

Theo IISS, Saudi Arabia có ngân sách 81,9 tỷ USD, mức cao thứ ba thế giới sau Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến tranh cãi xung quanh việc liệu ngân sách quốc phòng của Saudi Arabia có thực sự lớn hay không, khi con số của IISS còn bao gồm các khoản tài trợ cho Bộ Nội vụ nước này. 

Trong khi đó, ngân sách quốc phòng của các nước châu Âu lại có xu hướng ngược lại. Ngân sách quốc phòng của Anh giảm từ 62 tỷ USD xuống còn 56,2 tỷ USD, trong khi các mối đe dọa như Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria và Iraq vẫn hiện hữu. Ngoài ra, chỉ 4 trong 26 đối tác châu Âu của NATO đáp ứng mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng 2% trong tổng GDP.