Một số quy định chủ yếu về quan trắc môi trường lao động

Công ty CP Quốc tế BHL Group huấn luyện ATVSLĐ Công ty Than Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Ảnh http://www.bhlgroup.vn.

Mọi cơ sở lao động đều phải định kỳ quan trắc môi trường lao động, lập và định kỳ bổ sung hồ sơ quản lý về vệ sinh lao động, hồ sơ quản lý sức khỏe cho người lao động và bệnh nghề nghiệp.  

 Mục đích của đo kiểm quan trắc môi trường lao động

Người sử dụng lao động phải tổ chức đo kiểm quan trắc môi trường lao động. Từ đó đề ra các biện pháp pháp lý, kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe cho cán bộ, người lao động; thực hiện các biện pháp tiêu độc, khử độc, khử trùng cho người lao động làm việc ở nơi có yếu tố gây nhiễm độc, nhiễm trùng.

Khắc phục, kiểm soát các yếu tố có hại phát sinh tại nơi làm việc nhằm bảo đảm vệ sinh an toàn lao động, chăm sóc sức khỏe cho người lao động. Đồng thời trang bị các phương tiện bảo hộ lao động cần thiết để bảo vệ người làm việc khỏi các yếu tố có hại trong môi trường làm việc.

Kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc

Tại Điều 18 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 có nêu về kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc:

- Người sử dụng lao động phải tổ chức đánh giá, kiểm soát yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc để đề ra các biện pháp kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe cho người lao động; thực hiện các biện pháp khử độc, khử trùng cho người lao động làm việc ở nơi có yếu tố gây nhiễm độc, nhiễm trùng.

- Đối với yếu tố có hại, quy định giới hạn tiếp xúc cho phép để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động thì người sử dụng lao động phải tổ chức quan trắc môi trường lao động để đánh giá yếu tố có hại ít nhất một lần trong một năm.

- Đối với yếu tố nguy hiểm thì người sử dụng lao động phải thường xuyên kiểm soát, quản lý đúng yêu cầu kỹ thuật nhằm bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc và ít nhất một lần trong một năm phải tổ chức kiểm tra, đánh giá yếu tố này theo quy định của pháp luật.

- Ngay sau khi có kết quả quan trắc môi trường lao động để đánh giá yếu tố có hại và kết quả kiểm tra, đánh giá, quản lý yếu tố nguy hiểm tại nơi làm việc, người sử dụng lao động phải:

+ Thông báo công khai cho người lao động tại nơi quan trắc môi trường lao động và nơi được kiểm tra, đánh giá, quản lý yếu tố nguy hiểm;

+ Cung cấp thông tin khi tổ chức công đoàn, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền yêu cầu;

+ Có biện pháp khắc phục, kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc nhằm bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe cho người lao động.

Nếu thuộc các trường hợp trên, đơn vị sẽ tiến hành quan trắc môi trường lao động. Anh có thể tham khảo tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP hướng dẫn Luật an toàn, vệ sinh lao động về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động. Cụ thể:

Nguyên tắc thực hiện quan trắc môi trường lao động

Theo Điều 35 Nghị định số 44/2016/NĐ-CP, thực hiện quan trắc phải đầy đủ yếu tố có hại theo quy định

Quan trắc môi trường lao động cần được thực hiện trong thời gian cơ sở lao động đang tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh. Việc lấy mẫu phải theo phương phương pháp lấy mẫu cá nhân; vị trí có khả năng ảnh hưởng đến người lao động.

Quan trắc môi trường lao động là một quá trình đo kiểm môi trường lao động, theo dõi và kiểm tra có chọn lọc theo hệ thống từ những chỉ số thành phần trong môi trường.

Công ty CP Quốc tế BHL Group kiểm định an toàn thiết bị nâng tại Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu, tỉnh Hậu Giang. Ảnh http://www.bhlgroup.vn.

Các chỉ tiêu trong quan trắc môi trường lao động

- Dưới đây là các chỉ tiêu trong quan trắc môi trường lao động

- Đo đạc, đánh giá các yếu tố về vật lý;

- Đo đạc, đánh giá các yếu tố về nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió, bức xạ nhiệt;

- Đo đạc, đánh giá chiếu sáng;

- Đo đạc, đánh giá bức xạ tử ngoại;

- Đo đạc, đánh giá tiếng ồn;

- Đo đạc, đánh giá phóng xạ, tia X;

- Đo đạc, đánh giá các chỉ tiêu hóa chất; Đánh giá yếu tố tiếp xúc bệnh nghề nghiệp; Đánh giá tâm sinh lý người lao động.

 Quy định về điều kiện hoạt động của tổ chức quan trắc môi trường lao động

Điều 33 Nghị định số 44/2016/NĐ-CP (sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 140/2018/NĐ-CP) quy định điều kiện cho tổ chức hoạt động quan trắc môi trường lao động:

Thứ nhất, đơn vị sự nghiệp hoặc doanh nghiệp cung ứng dịch vụ quan trắc môi trường lao động.

Thứ hai, có đủ nhân lực thực hiện hoạt động quan trắc môi trường lao động như sau:

- Người trực tiếp phụ trách quan trắc môi trường lao động có trình độ như sau:

+ Trình độ từ đại học trở lên thuộc lĩnh vực y tế, môi trường, hóa sinh;

+ Có tối thiểu 02 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động; hoặc 03 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực y học dự phòng;

+ Có chứng chỉ đào tạo về quan trắc môi trường lao động.

- Có ít nhất 05 người làm việc theo hợp đồng có thời hạn từ 12 tháng trở lên; hoặc hợp đồng không xác định thời hạn có trình độ như sau:

+ Trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên thuộc các lĩnh vực y tế, môi trường, hóa sinh;

+ Có chứng chỉ đào tạo về quan trắc môi trường lao động.

Thứ ba, cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ, hóa chất, năng lực đạt yêu cầu tối thiểu:

a) Quan trắc yếu tố có hại trong môi trường lao động

Đảm bảo thực hiện được tối thiểu 70% yếu tố sau đây:

- Đo, thử nghiệm, phân tích tại hiện trường và trong phòng thí nghiệm các yếu tố vi khí hậu: nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió và bức xạ nhiệt;

- Đo, thử nghiệm, phân tích tại hiện trường và trong phòng thí nghiệm yếu tố vật lý: ánh sáng, tiếng ồn, rung theo giải tần, phóng xạ, điện từ trường, bức xạ tử ngoại;

- Đánh giá yếu tố tiếp xúc nghề nghiệp: yếu tố vi sinh vật, gây dị ứng, mẫn cảm, dung môi;

- Đánh giá gánh nặng lao động và một số chỉ tiêu tâm sinh lý lao động Ec-gô-nô-my: Đánh giá gánh nặng lao động thể lực; đánh giá căng thẳng thần kinh tâm lý; đánh giá Ec-gô-nô-my vị trí lao động;

- Lấy mẫu, bảo quản, đo, thử nghiệm tại hiện trường và phân tích trong phòng thí nghiệm của bụi hạt, phân tích hàm lượng silic trong bụi, bụi kim loại, bụi than, bụi talc, bụi bông và bụi amiăng;

- Lấy mẫu, bảo quản, đo, thử nghiệm tại hiện trường và phân tích trong phòng thí nghiệm của các yếu tố hóa học tối thiểu bao gồm NOx, SOx, CO, CO2, dung môi hữu cơ (benzen và đồng đẳng – toluen, xylen), thủy ngân, asen, TNT, nicotin, hóa chất trừ sâu.

b) Có kế hoạch và quy trình bảo quản, sử dụng an toàn, bảo dưỡng và kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị.

c) Có quy trình sử dụng, vận hành thiết bị lấy và bảo quản mẫu, đo, thử nghiệm và phân tích môi trường lao động.

d) Có trụ sở làm việc, đủ diện tích để bảo đảm chất lượng công tác quan trắc môi trường lao động, điều kiện phòng thí nghiệm phải đạt yêu cầu về chất lượng trong bảo quản, xử lý, phân tích mẫu;

đ) Trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân khi thực hiện quan trắc môi trường lao động;

e) Có biện pháp bảo đảm vệ sinh công nghiệp, an toàn phòng cháy, chữa cháy, an toàn sinh học, an toàn hóa học và tuân thủ nghiêm ngặt việc thu gom, vận chuyển bảo quản và xử lý chất thải.

 Vi phạm quy định về quan trắc môi trường lao động

- Căn cứ Điều 27 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động

+ Phạt tiền cao nhất đến 60.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không tiến hành quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định của pháp luật.

+ Phạt tiền cao nhất đến 100.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi phối hợp với tổ chức hoạt động quan trắc môi trường lao động gian lận trong hoạt động quan trắc môi trường lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.