Một số giải pháp thực hiện thu hồi tiền hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp sai quy định

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm thất nghiệp, chính sách bảo hiểm thất nghiệp có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009 và thực hiện việc tiếp nhận, giải quyết hưởng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động kể từ ngày 1/1/2010.

Triển khai chính sách bảo hiểm thất nghiệp vào thời điểm nền kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng khoảng của nền kinh tế thế giới dẫn đến hậu quả là nhiều người lao động rơi vào tình trạng thất nghiệp do doanh nghiệp giải thể, phá sản hoặc thu hẹp sản xuất kinh doanh, chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã kịp thời bù đắp một phần thu nhập người lao động mất việc làm để duy trì cuộc sống và có các biện pháp tích cực như: tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề để giúp họ sớm quay trở lại thị trường lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

1. Các giải pháp chung

Trung tâm dịch vụ việc làm chủ trì, phối hợp với bảo hiểm xã hội tỉnh, chính quyền địa phương các cấp, công an (trích xuất dữ liệu Bảo hiểm xã hội, dữ liệu dân cư quốc gia) rà soát lập danh sách cụ thể của những người lao động đang hưởng sai tiền bảo hiểm thất nghiệp (họ tên, năm sinh, số CCCD/CMTND, số tiền phải thu hồi, địa chỉ nơi làm việc, địa chỉ nơi cư trú), từ đó phối hợp bảo hiểm xã hội tỉnh, chính quyền địa phương thực hiện các giải pháp thu hồi.

2. Các giải pháp thu hồi từng đối tượng

2.1. Đối với những trường hợp người lao động đang tham đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tại các đơn vị, doanh nghiệp

- Trung tâm Dịch vụ việc làm lập danh sách cụ thể của những người lao động đang hưởng sai tiền bảo hiểm thất nghiệp tham mưu lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành văn bản gửi các đơn vị, doanh nghiệp phối hợp thông báo, đôn đốc người lao động thực hiện nộp lại số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định. Đồng thời cung cấp danh sách cho bảo hiểm xã hội tỉnh để phối hợp thực hiện.

- Bảo hiểm xã hội tỉnh căn cứ danh sách người lao động đang hưởng sai bảo hiểm thất nghiệp do Trung tâm Dịch vụ việc làm cung cấp, ban hành văn bản gửi cho Bảo hiểm xã hội nơi người lao động đang tham gia đóng bảo hiểm xã hội đề nghị phối hợp, hỗ trợ việc thu hồi; liên hệ doanh nghiệp sử dụng người lao động thông báo cho người lao động nộp lại số tiền hưởng trợ cấp thất nghiệp sai quy định. Lưu ý những trường hợp có thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp báo bảo lưu theo các quyết định chấm dứt, hủy hưởng thì người lao động phải nộp lại số tiền thu hồi rồi mới tiến hành xác nhận bổ sung thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động.

- Sau thời 1 tháng kể từ ngày các bên gửi văn bản đến các đơn vị, doanh nghiệp có liên quan nhưng người lao động vẫn không thực hiện việc nộp lại tiền, Trung tâm Dịch vụ việc đề xuất lập đoàn công tác liên ngành (gồm: đại diện phòng chuyên môn của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội tỉnh, lãnh đạo và phòng chuyên môn của Trung tâm Dịch vụ việc) đến trực tiếp các đơn vị, doanh nghiệp làm việc với người lao động yêu cầu nộp lại số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định.

2.2. Đối với những trường hợp người lao động nghỉ việc đã hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần

- Trung tâm Dịch vụ việc làm lập danh sách cụ thể của những người lao động đang hưởng sai tiền bảo hiểm thất nghiệp tham mưu lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành văn bản phối hợp chính quyền địa phương nơi người lao động cư trú để tuyên truyền, thông báo việc nộp lại số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định. Thành lập tổ công tác đến làm việc trực tiếp gia đình người lao động để vận động thực hiện đúng nghĩa vụ bản thân đối với các quy định của pháp luật.

- Bảo hiểm xã hội tỉnh chỉ đạo các phòng chuyên môn, đơn vị trực thuộc phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc cung cấp thông tin cần thiết của người lao động như địa chỉ, số điện thoại liên lạc đối với những trường hợp đã thay đổi địa chỉ, số điện thoại liên hệ mới trên cơ sở dữ liệu đã được đồng bộ trên hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

2.3. Đối với những trường hợp người lao động nghỉ việc và chưa hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần

- Trung tâm Dịch vụ việc làm lập danh sách cụ thể của những người lao động đang hưởng sai tiền bảo hiểm thất nghiệp gửi Bảo hiểm xã hội tỉnh để phối hợp.

- Bảo hiểm xã hội tỉnh chỉ đạo hệ thống Bảo hiểm xã hội cấp huyện theo dõi chặt chẽ các trường hợp người lao động cư trú trên địa bàn. Khi giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần gián tiếp cho người lao động hưởng tiền trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp cần phối hợp Trung tâm Dịch vụ việc để thu hồi dứt điểm số tiền người lao động hưởng sai quy định. Ban hành văn bản kèm theo danh sách người lao động gửi Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để phối hợp thu hồi khi người lao động giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần.

- Trung tâm Dịch vụ việc làm lập danh sách cụ thể của những người lao động đang hưởng sai tiền bảo hiểm thất nghiệp tham mưu lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành văn bản phối hợp chính quyền địa phương nơi người lao động cư trú để tuyên truyền, thông báo việc nộp lại số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định. Thành lập tổ công tác đến làm việc trực tiếp tại gia đình người lao động để vận động thực hiện đúng nghĩa vụ bản thân đối với các quy định của pháp luật.

3. Tổ chức thực hiện

3.1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Chỉ đạo các phòng chuyên môn liên quan, Trung tâm Dịch vụ việc triển khai thực hiện.

- Theo dõi, kiểm tra, giám sát việc triển khai, tổng kết, đánh giá, báo cáo kết quả thực hiện cho các cơ quan chức năng.

3.2. Bảo hiểm xã hội tỉnh

Chỉ đạo các phòng chuyên môn; Bảo hiểm xã hội cấp huyện phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Dịch vụ việc làm để triển khai công tác thu hồi số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định của người lao động.

3.3. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã và thành phố

Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn; Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Dịch vụ việc làm xác định địa chỉ cư trú của người lao động hưởng sai tiền trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp; đôn đốc, vận động người lao động nộp lại số tiền hưởng trợ cấp thất nghiệp sai quy định.

3.4. Trung tâm Dịch vụ việc làm

Chủ động đề xuất và tham mưu các văn bản, chuẩn bị hồ sơ, tài liệu, bố trí nhân sự thực hiện. Báo cáo kết quả thực hiện và những phát sinh vướng mắc, khó khăn về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để theo dõi, tổng hợp và xem xét, giải quyết.