Luật BHXH sửa đổi: Vợ sinh con, chồng được nghỉ làm

Đó là một trong những điểm mới của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi được Bộ LĐ-TB&XH cho biết trong buổi Tọa đàm thông tin mới về Luật Bảo hiểm Xã hội sửa đổi năm 2014, vừa được tổ chức tại Hà Nội.

Nhiều quyền lợi hơn cho phụ nữ mang thai

Theo Luật BHXH sửa đổi, lao động nam được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con với thời gian tối thiểu 5 ngày, tối  đa là 14 ngày. Nếu vợ sinh mổ thì chồng được nghỉ 7 ngày.

Trường hợp vợ sinh nhiều con, chồng được nghỉ thêm 3 ngày đối với mỗi người con. “Điều này phù hợp với những đôi vợ chồng trẻ ở riêng biệt, đặc biệt là những cặp vợ chồng công nhân ở các khu công nghiệp, khi mà mọi thứ trong cuộc sống đều phải tự túc và ít có sự hỗ trợ của người thân nơi quê xa“- bà Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết.

Ngoài ra, một trong những điểm mới của Luật BHXH sửa đổi được các tổ chức quốc tế đánh giá rất cao đó là trường hợp lao động nữ khó mang thai và phải nghỉ việc để dưỡng thai (theo chỉ định của bác sĩ) chỉ cần có thời gian đóng BHXH 3 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh là được hưởng chế độ thai sản.

 Trước đây, quy định của Luật BHXH năm 2006 chỉ cho phép lao động nữ phải đóng đủ BHXH 6 tháng trong vòng 12 tháng mới được hưởng chế độ.

Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đã bổ sung chế độ thai sản tốt hơn cho các cặp vợ chồng khi sinh con.  Ảnh minh họa (Nguồn: TTXVN).

Liên quan tới vấn đề mang thai hộ trong Luật Hôn nhân gia đình sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua, Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi cũng quy định thêm chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ.

Bà Trần Thị Thúy Nga cho biết, thời gian nghỉ thai sản tối thiểu phải đảm bảo người mẹ mang thai phục hồi sức khỏe, vì vậy, Bộ LĐ-TB&XH dự định đề xuất cho lao động nữ mang thai hộ được nghỉ thai sản tối đa 4 tháng.

Đối với người mẹ nhờ mang thai hộ, tùy thuộc vào tháng tuổi của con, người mẹ sẽ được hưởng chế độ thai sản cho đến khi con được 6 tháng tuổi như quy định nghỉ thai sản trong trường hợp nhận con nuôi.

Bà Nga cho biết, ngay khi cơ quan chức năng soạn thảo ra những văn bản pháp luật quy định chi tiết nội dung trên trong Luật Hôn nhân gia đình, phía Vụ BHXH sẽ có những hướng dẫn cụ thể liên quan.

Thay đổi tỷ lệ đóng hưởng BHXH

Một trong những quy định mới của Luật BHXH sửa đổi thu hút sự quan tâm của dư luận thời gian qua chính là việc thay đổi tỷ lệ đóng hưởng BHXH. Theo đó, điều kiện về thời gian đóng BHXH để đạt được tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75% sẽ được điều chỉnh theo lộ trình tăng dần thời gian.

Theo lộ trình mới, người lao động có thời gian đóng BHXH phải đủ 30 năm đối với nữ (trước đó là 25 năm) và 35 năm đối với nam (trước đó là 30 năm) thì đạt tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%. 

Mặt khác, để giảm thiểu tình trạng về hưu trước tuổi, Luật BHXH sửa đổi tăng tỷ lệ giảm trừ do nghỉ hưu trước tuổi từ 1% lên 2% tương ứng với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi.

Luật BHXH sửa đổi cũng đã nâng mức hưởng BHXH một lần và tử tuất một lần cho khoảng thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi để phù hợp với mức đóng. Luật cũng đã đặt ra lộ trình tiến tới điều chỉnh tiền lương, tiền công tháng đã đóng BHXH của lao động trong khu vực nhà nước theo CPI như đối với khu vực ngoài nhà nước.

Đặc biệt, theo bà Trần Thị Thúy Nga, Luật BHXH sửa đổi đã đặt ra lộ trình cụ thể tiến tới việc tính bình quân tiền lương, tiền công cả quá trình đóng BHXH đối với lao động trong khu vực nhà nước giống như khu vực ngoài nhà nước.

Theo đó, người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2025 trở đi thì sẽ tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian như lao động trong khu vực tư nhân.

Ngoài bổ sung chế độ thai sản, cách tính lương hưu mới, cách chi trả tiền hưu trí, luật sửa đổi còn thêm 3 nhóm đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc, đó là lao động hợp đồng từ 1 đến dưới 3 tháng, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, phường, thị trấn và công dân nước ngoài làm việc ở Việt Nam.

Quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực BHXH tăng lên khi được tự quản lý sổ BHXH, định kỳ 6 tháng được doanh nghiệp cung cấp thông tin về tình hình đóng BHXH. Đến năm 2020, sổ BHXH sẽ được thay thế bằng thẻ BHXH điện tử. Bộ LĐ-TB&XH cũng đề xuất bổ sung Bộ luật Hình sự tội danh trốn đóng, chiếm dụng tiền đóng BHXH.